De zomer is weer voorbij. Ook dit jaar zijn er bijzondere omstandigheden die impact hebben op marktvraag en mogelijkheden voor bedrijfsontwikkeling. Daardoor zijn optimisme en onzekerheid belangrijke thema’s voor dit jaar. Dat maakt het nemen van strategische beslissingen voor veel varkenshouders lastig. Nu oogsten om ambities in de toekomst mogelijk te maken is het devies.
De Afrikaanse varkenspest (AVP) ontregelt de Chinese vleesmarkt. China kan daardoor de consumptie van varkensvlees niet meer op het niveau van 2018 houden. De consumptie zal dit jaar dan ook met 10% tot 15% dalen. Door het nog grotere tekort aan productie bereiken de prijzen een recordhoogte. En dat terwijl het traditionele seizoen met hogere consumptie nog niet is begonnen. Ook de prijzen van andere vleessoorten volgen inmiddels de opwaartse trend nu consumenten alternatieve eiwitbronnen opzoeken. Exporteurs in andere werelddelen spelen volop in op deze marktkans. De import van varkensvlees in China stijgt dus, maar kan het tekort niet vullen.
De AVP-situatie in België lijkt zich te stabiliseren, maar de AVP-vrij status is nog niet in zicht. Tsjechië heeft deze na een gedisciplineerde aanpak wel weer gekregen. In andere oostelijke lidstaten van de EU is de situatie nog steeds problematisch. Vooral een aantal recente uitbraken in Polen toont dat de situatie ook daar niet onder controle is.
De krimp van het aantal zeugen in Nederland blijft doorzetten. Deze trend is ook in Duitsland en Denemarken zichtbaar. De Nederlandse zeugenhouderij heeft in het verleden al bewezen een belangrijke partner te zijn van de Duitse vleesvarkenshouder. De verwachting is dat de vraag naar biggen uit Nederland relatief hoog blijft. Toch ligt de export van biggen met 2,87 miljoen dieren tot week 36 van dit jaar 5,1% onder het niveau van afgelopen jaar. Door de stijgende vleesprijs wordt het aantrekkelijker om de biggen zelf op te leggen. Daarnaast was het totale aanbod van biggen duidelijk lager, wat onder andere een gevolg was van de warme zomer 2018. Er spelen twee onderwerpen op de Duitse markt die de vraag naar biggen beïnvloeden. Het risico van een AVP-uitbraak in Duitsland is onveranderd. Dat dempt het optimisme om in de handel te investeren. Verder zien we een trend voor de lange termijn in de verschuiving van de Duitse sector naar meer regelgeving en strengere certificering.
De onzekerheid over het stikstofbeleid legt ook binnen de varkenshouderij ontwikkelingen stil. Dit geldt niet alleen voor uitbreiding, maar ook voor aanpassingen van de bedrijfsopzet en afbouw van stallen. De waarde van vrijkomende ammoniakruimte vormt een nieuw criterium in de afweging om deel te nemen aan de Saneringsregeling Varkenshouderij (SrV). Voor de toekomst van de sector is ook voldoende ruimte voor vernieuwing met brongerichte emissiebeperkende maatregelen van groot belang. Deze aanpassingen zijn kapitaalintensief, maar maken de sector duurzamer en dus toekomstbestendiger.
De Coalitie Vitale Varkenshouderij, waarvan de Rabobank partner is, heeft onlangs het herijkte programma uitgebracht. Het programma bestaat uit een unieke ketenbrede samenwerking van varkenshouders (POV), het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) en vijf bedrijven uit de periferie. Het programma telt vijf heldere ambities die leiden tot een kleinere, maar ook vitalere en innovatieve varkenshouderij. Voor de toekomst van de sector is het zaak dat het programma door iedereen die betrokken is bij de sector samen wordt waargemaakt. Doe je mee?
Het najaar is het investeringsseizoen voor veehouders, akkerbouwers en andere agrarische bedrijven. Zoek je een tractor, melkrobot of iets anders? En ga je voor nieuw of 2e hands?
China zal in 2019 en 2020 een recordhoeveelheid varkensvlees importeren. Rabobank verwacht dat de productie in 2019 25% lager zal zijn dan afgelopen jaar. In 2020 zal de productie met nog eens 10% tot 15% dalen. Europa zal voor China de grootste leverancier van varkensvlees zijn, op voorwaarde dat de AVP-situatie hier onveranderd blijft. Maar binnen Europa worden de verschillen groter. Spanje heeft hierbij het voortouw genomen. In de eerste zeven maanden van 2019 exporteerde het land 55% meer naar China dan in dezelfde periode 2018. Zelfs de Verenigde Staten exporteren ondanks de heffingen meer varkensvlees naar China. In Nederland en Duitsland zien we beperkingen om op lange termijn op deze kans in te spelen. Op korte termijn blijft de export positief gestemd. Tot en met juli exporteerde Nederland +54% meer ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar. In de tweede helft van 2019 zal deze stijgingen naar verwachting niet afzwakken. De productie in Nederland ligt tot en met juni 2,3% boven het niveau van dezelfde periode in 2018.
De huidige ontwikkeling in liquiditeit is positief en de vooruitzichten zijn voorlopig goed. Iedere varkenshouder kan daar nu van profiteren. Gebruik deze tijd verstandig en bereid je voor op marktomstandigheden die weer zullen veranderen. Hoe je daarop anticipeert, is afhankelijk van de positie van het bedrijf en strategie. Voor de een is dat investeren in het bedrijf, waardoor de omstandigheden van het bedrijf verbeteren. Voor de andere is dat een financiële buffer aanleggen zodat het bedrijf een gezonde remweg en minder afhankelijkheid krijgt. Wederopbouw van de varkenssector in China gaat de komende jaren zeker gebeuren. Met een toegenomen wereldproductie zal dat uiteindelijk tot andere marktomstandigheden leiden.
Profiteer nu van de optimale marktomstandigheden en verbeter hiermee je toekomstperspectief, of dit nu ontwikkelen, consolideren of stoppen is. Als de Rabobank gaan we hierover graag met je in gesprek.
