Twee mensen zijn in een gesprek met een kop koffie

7 dingen die je als starter moet weten over willekeurig afschrijven

Als starter investeer je vaak meteen in je nieuwe bedrijf, zoals een laptop of inventaris. Die bedrijfskosten mag je aftrekken, meestal verspreid over meerdere jaren (afschrijven). Met willekeurig afschrijven bepaal je zelf het tempo. Dat kan fiscaal voordeel opleveren, maar er zijn ook valkuilen. Op deze pagina lees je 7 dingen die je als starter moet weten over willekeurige afschrijving.

1. Zo werkt ‘standaard’ afschrijven voor ondernemers

Bedrijfsmiddelen zijn spullen die je voor je onderneming gebruikt en die langer dan een jaar meegaan. Denk aan een laptop, bureaustoel, machines en een bedrijfsauto. Je koopt deze spullen niet om direct door te verkopen, maar om je bedrijf draaiende te houden.

Let op: is een bedrijfsmiddel duurder dan € 450 (excl. btw)? Dan mag je deze kosten meestal niet in één keer aftrekken. Je verdeelt de kosten over de jaren waarin je het bedrijfsmiddel gebruikt. Dat heet afschrijven.

De standaardberekening voor afschrijven is:

Afschrijving per jaar = (aanschafkosten – restwaarde) / vermoedelijke gebruiksduur

Voor de meeste bedrijfsmiddelen geldt dat je maximaal 20% per jaar mag afschrijven. Dat betekent dat je ze in minimaal 5 jaar moet afschrijven.

Rekenvoorbeeld voor afschrijven:

Jan, een bakker, koopt een oven van € 10.000. De oven gaat naar verwachting 10 jaar mee en heeft geen restwaarde. Volgens de formule zou de jaarlijkse afschrijving € 1.000 zijn. Fiscaal mag Jan er ook voor kiezen om de oven in 5 jaar af te schrijven (maximaal 20% per jaar). Toch kiest hij voor 10 jaar, zodat hij een stabiele kostenpost houdt en zijn winst minder schommelt.

Zo werkt het fiscaal afschrijven van bedrijfsmiddelen

2. Als starter mag je ook willekeurig afschrijven

Normaal gesproken schrijf je maximaal 20% per jaar af. Dat betekent dat een investering pas na (minimaal) 5 jaar volledig is afgeschreven. Bij willekeurig afschrijven voor startende ondernemers werkt dat anders: hier mag je namelijk zelf bepalen hoe snel je een bedrijfsmiddel afschrijft. Dat kan handig zijn voor je cashflow.

3. Voor willekeurige afschrijving moet je als starter aan de volgende voorwaarden voldoen

Willekeurig afschrijven is er speciaal voor beginnende ondernemers. Je komt alleen in aanmerking als je voldoet aan de volgende voorwaarden:

Je hebt een eenmanszaak, vof, maatschap of cv (geen bv).

Je hebt recht op de startersaftrek.

Het bedrijfsmiddel is gekocht in de jaren dat je startersaftrek geldt, of in het jaar ervoor (het aanloopjaar).

Let op: niet alle bedrijfsmiddelen komen in aanmerking. Als een bedrijfsmiddel niet in aanmerking komt voor de kleinschaligheidsinvesteringsaftrek (KIA), mag je dit ook niet willekeurig afschrijven. Denk hierbij aan woonhuizen, personenauto’s en bedrijfsmiddelen die voor ten minste 70% bestemd zijn voor verhuur.

Ontdek de 3 verschillende vormen van investeringsaftrek

Alle verzekeringen op een rij

Het verschilt per ondernemer en bedrijf welke verzekeringen relevant zijn. In elke sector en met elke bedrijfsgrootte loop je namelijk andere risico's. Daarom hebben we een overzicht gemaakt met de belangrijkste verzekeringen voor ondernemers. Welke risico's dek jij af?

Bekijk het overzicht verzekeringen

5. Zoveel vrijheid heb je als starter met willekeurig afschrijven

Bij willekeurig afschrijven heb je veel vrijheid. In principe mag je de volledige aanschafwaarde van een bedrijfsmiddel zelf verdelen over de jaren dat je startersaftrek hebt. Je kunt dus alles in één keer aftrekken, in 2 jaar verdelen of juist spreiden over meerdere jaren.

Er zijn wel 2 regels waar je rekening mee moet houden:

Je mag nooit de restwaarde afschrijven
Blijft er aan het einde van de gebruiksduur nog waarde over (bijvoorbeeld omdat je de machine nog kunt verkopen)? Dan moet je die restwaarde buiten de afschrijving laten

Er geldt een maximumbedrag per jaar
Het totale bedrag dat je willekeurig mag afschrijven is gebonden aan het maximumbedrag van de KIA. In 2025 staat dit maximumbedrag op € 392.230. Kom je daarboven, dan kies je zelf op welke bedrijfsmiddelen je willekeurig afschrijft.

Je hebt dus veel vrijheid, maar niet onbeperkt de vrijheid. Kijk dus goed welke investeringen in aanmerking komen en hoeveel ruimte je hebt om het tempo van afschrijven te bepalen.

Willekeurige afschrijving milieu-investeringen (VAMIL)

Naast de regeling voor starters bestaat er ook de Willekeurige afschrijving milieu-investeringen (VAMIL). Deze regeling geldt voor ondernemers die investeren in milieuvriendelijke bedrijfsmiddelen. Het voordeel: je mag tot 75% van de investering willekeurig afschrijven, op een moment dat voor jou gunstig is.

De VAMIL wordt vaak gecombineerd met de Milieu-investeringsaftrek (MIA). Daarmee mag je een deel van je investering (tot 45%) extra aftrekken van je winst. Samen kunnen deze regelingen een flink belastingvoordeel opleveren.

Let op: je mag alleen gebruikmaken van de VAMIL als het bedrijfsmiddel op de milieulijst van de RVO staat en voldoet aan de voorwaarden. Het bedrijfsmiddel moet nieuw zijn en minimaal € 2.500 kosten.

De VAMIL en startende ondernemers

Voor starters kan de VAMIL een mooie aanvulling zijn op de gewone regeling voor willekeurig afschrijven. Je mag de regelingen naast elkaar gebruiken, wat vooral handig is als je zowel in gewone bedrijfsmiddelen als in milieuvriendelijke investeringen investeert. Zit je al aan het maximum voor de startersregeling, dan kan de VAMIL toch extra ruimte bieden om willekeurig af te schrijven.

De VAMIL en startende ondernemers

6. Dit zijn de 5 grootste valkuilen van willekeurig afschrijven onder starters

Willekeurig afschrijven klinkt aantrekkelijk, maar in de praktijk gaat het soms mis doordat starters niet alle gevolgen goed overzien. Als je niet oplet, kan het voordeel kleiner uitvallen dan je verwacht. Dit zijn de meest voorkomende valkuilen onder starters:

Ga je een bedrijfsmiddel verhuren of anders inzetten dan waarvoor je het kocht? Dan kan de Belastingdienst eisen dat je de boekwaarde herstelt alsof je normaal had afgeschreven. Dit kan leiden tot onverwachte kosten.

Voorbeeld:

Jeroen koopt een bestelbus en schrijft die in het eerste jaar volledig af. Een jaar later besluit hij de bus te verhuren. Omdat zijn gebruik is veranderd, moet Jeroen de boekwaarde aanpassen naar wat die zou zijn geweest bij gewone afschrijving. Het verschil telt de Belastingdienst bij zijn winst op, waardoor hij ineens (een stuk) meer belasting moet betalen.

Willekeurig afschrijven voor starters mag alleen als je recht hebt op de startersaftrek. Voldoe je niet aan de voorwaarden, dan kun je deze regeling niet gebruiken. Dit hangt samen met de vraag of de Belastingdienst je aanmerkt als ondernemer voor de inkomstenbelasting. Ben je bijvoorbeeld slechts deels ondernemer of meer ‘hobbymatig’ bezig, dan kan je buiten de boot vallen.

Ontdek of jij door de Belastingdienst als ondernemer wordt gezien

Met willekeurig afschrijven bepaal je zelf het tempo. Schuif je de aftrek te ver voor je uit, dan loop je het belastingvoordeel in de eerste jaren mis. Juist in die periode kan extra liquiditeit handig zijn om te investeren in je bedrijf. Daarnaast bestaat de kans dat je later in een lagere belastingschijf valt, waardoor je uiteindelijk minder voordeel hebt.

Rekenvoorbeeld:

Karim, een startende grafisch ontwerper, krijgt in zijn eerste jaar onverwacht een grote opdracht die hem € 40.000 extra winst oplevert. Hij schaft een nieuwe computer en softwarepakket aan voor € 6.000. Omdat hij dit jaar veel winst maakt en daarmee boven de grens van een hogere belastingschijf uitkomt, kiest Karim voor willekeurig afschrijven en trekt hij de volledige € 6.000 meteen af. Zo blijft hij binnen de lagere schijf en betaalt hij in totaal minder belasting over dit piekjaar.

7. Zo bepaal je het tempo van je willekeurige afschrijving

Het tempo waarin je willekeurig afschrijft, kan een groot verschil maken voor je belastingvoordeel én je cashflow. Wat het beste is, hangt af van jouw situatie. Daarom is het belangrijk om vooraf goed na te denken en een inschatting te maken van wat voor jouw bedrijf het meest gunstig is.

Houd er rekening mee dat je winst in de praktijk anders kan uitvallen dan verwacht, of dat je onverwachte kosten moet maken. Neem ook dit mee in je overwegingen.

Snel afschrijven is handig als:

je een jaar hebt met uitzonderlijk hoge winst (bijv. door een grote opdracht) en wilt voorkomen dat je in een hogere belastingschijf valt

je meer cashflow nodig hebt om te investeren in marketing, personeel of voorraad

je verwacht dat je winst de komende jaren lager uitvalt

Langzamer afschrijven is handig als:

je in de eerste jaren nog weinig winst maakt en het voordeel dus beperkt zou zijn

je verwacht dat je winst de komende jaren juist groeit en je het belastingvoordeel liever later benut

je stabiele resultaten in je boekhouding wilt houden, zonder grote schommelingen in je winst

In het laatste geval stel je het afschrijven niet echt uit, maar verdeel je het netjes over meerdere jaren. Dit is vergelijkbaar met gewone afschrijving, maar dan met meer vrijheid in het tempo.