Je businessmodel updaten in 7 stappen

Kijk jij regelmatig met een frisse blik naar je businessmodel? Dat is belangrijk, want zo word je niet plotseling verrast door weglopende klanten en een dalende omzet. Met deze 7 stappen ontdek je waar jouw kansen liggen.

Je businessmodel is de motor die je bedrijf laat draaien. Maar ook motoren moeten soms gereviseerd worden. "Winstmodel-innovatie zou onderdeel moeten zijn van de strategische cyclus van elk bedrijf. In de praktijk is dat lang niet altijd het geval en komen ondernemers pas in beweging als ze al hoofdpijn hebben", vertelt business-innovator Patrick van der Pijl.

Die hoofdpijn kan verschillende oorzaken hebben. Herken je dit?

Mijn omzet komt minder makkelijk binnen.
Ik verlies marktaandeel.
Er zijn nieuwkomers die dingen beter en vooral slimmer organiseren.
Nieuwe technologieën dienen zich aan.
Er zijn in mijn branche veel fusies en overnames.

Deze signalen wijzen erop dat je geen tijd meer te verliezen hebt en nu echt aan de slag moet. Maar een nieuw businessmodel ontwikkelen (en ook echt gaan gebruiken), dat heb je niet in een dag, week of zelfs een maand geregeld. Het is een lang proces met vallen en opstaan. Zo pak je dat aan.

Stap 1. De koppen bij elkaar

"Ga met sleutelfiguren uit de organisatie om tafel zitten en bespreek het huidige businessmodel. Hoe ziet dat eruit? Wat zijn de sterke en zwakke punten? Wie zijn onze klanten? Hoe voegen we momenteel waarde toe? Veel ondernemers denken deze stap te kunnen overslaan, omdat ze de antwoorden zogenaamd al kennen. Dat valt in de praktijk vaak tegen."

"Netflix en Spotify zijn bedrijven die haarfijn snappen wat hun klanten beweegt. Zo weet Coolblue precies bij welke temperatuur mensen online op zoek gaan naar een barbecue en schotelt Netflix elke kijker op basis van kijkgedrag z'n eigen filmpreviews voor."

Stap 2. Op safari met je klant

"Ga vervolgens het gesprek aan met je klant, bijvoorbeeld door een hele dag met hem mee te lopen. Hoe gaat de dagelijkse business? Waar lopen ze tegenaan? Je vraagt dus niet hoe ze jouw dienstverlening ervaren, maar onderzoekt aan welke oplossingen ze behoefte hebben. Dit vinden veel ondernemers erg spannend, té spannend misschien wel. Je kunt in dat geval ook kiezen voor een online enquête. Al is die waarschijnlijk wel veel minder effectief."

Stap 3. Kijkje in andermans keuken

"Bestudeer succesvolle businessmodellen uit andere industrieën, die misschien al verder zijn dan de branche waarin je zelf opereert. Ga desnoods met die bedrijven in gesprek. Zo leer je niet alleen hoe ze de ontwikkeling van het businessmodel hebben aangepakt, maar ook welke gevolgen het voor de organisatie heeft gehad."

Stap 4. Ideeën spuien

"Ik zie in de praktijk regelmatig gebeuren dat bedrijven de eerste drie stappen overslaan en meteen starten met het bedenken van ideeën. Is dat je aanpak, dan kom je zeer waarschijnlijk niet verder dan de tekentafel. Ideeën bedenken is namelijk niet moeilijk. Waar het om gaat is dat je een idee hebt dat een stukje pijn wegneemt die jouw klanten ervaren. En die kennis heb je als het goed is in de stappen hiervoor opgedaan."

Stap 5. Verankeren in je visie

"Heb je eenmaal een waardevol idee dat je verder wilt uitwerken? Neem dat dan mee in je visie en deel dit met medewerkers. Laat ze weten dat dit de kant is die je op wilt. Deze stap is heel belangrijk. Tijdens het uitwerken van het nieuwe businessmodel komen er namelijk tegenslagen op je pad. Zonder duidelijke visie zijn bedrijven geneigd om dan snel de handdoek in de ring te gooien."

Stap 6. Werk je businessmodel uit

"Nu is het tijd om het nieuwe businessmodel te gaan uitwerken. Hiervoor heb je geld, geduld en kennis nodig. Stel een team samen van mensen met verschillende capaciteiten, die in grote mate van zelfstandigheid kunnen werken om het idee verder te ontwikkelen. Het liefst buiten de deur en in ieder geval helemaal buiten de dagelijkse bedrijfsvoering om. Zo houd je je bestaande model nog even buiten schot en kan er in alle rust gewerkt worden aan de manier waarop jij in de toekomst geld gaat verdienen."

Wil je ook aan de slag met businessmodel innovatie? Dat kan! Business Models Inc. geeft een workshop op de Rabo Werkplaats.

Stap 7. Testen en blijven verbeteren

"Maak niet de fout door je nieuwe businessmodel helemaal te willen perfectioneren. Het loopt namelijk altijd anders dan je van tevoren hebt bedacht. Betrek ook in deze fase je klanten bij het proces, door ze jouw nieuwe model te laten gebruiken. Die feedback is goud waard. Het is een kwestie van testen en blijven verbeteren, tot je echt waarde toevoegt en een oplossing biedt voor een bestaand probleem."