Update

Precisielandbouw nieuw verdienmodel voor akkerbouwers

1 maart 2020 16:45

Bij precisielandbouw wordt er per vierkante meter of zelfs per plant bepaald wat de beste behandelmethode is, in tegenstelling tot traditionele landbouw waar dit vaak voor een heel veld wordt bepaald. Dit maatwerk zorgt voor verbetering van de productie en maakt dat we duurzamer kunnen telen. Hoe werkt precisielandbouw precies? Welke technieken komen er bij kijken? En hoe verdien je er geld mee? Je leest het hieronder.

Landbouwvoertuig in een graanveld

Precisielandbouw: nieuwe trend in akkerbouw?

Precisielandbouw geeft akkerbouwers de mogelijkheid om hun bedrijf verder te verbeteren en inkomsten van hun bestaande werkzaamheden en productie te verhogen. Deze techniek geeft namelijk zoveel inzichten waardoor je strategische besluiten beter kunt maken. Maar het helpt ook op operationeel niveau. Zo kun je de productie van een specifieke plant verbeteren doordat je beter weet wat de plant nodig heeft en kan er duurzamer geteeld worden.

“Precisielandbouw biedt kansen voor het ontwikkelen van verdienmodellen: ecosysteemdiensten zijn geld waard.”

De technieken van precisielandbouw

Bij precisielandbouw krijgen planten (of dieren) met behulp van technologie heel nauwkeurig de behandeling die ze nodig hebben. Hiervoor worden verschillende technologieën ingezet zoals GPS, sensortechnologie, bodemscans, ICT en robotisering. Met deze techniek bepaal je bijvoorbeeld per plant hoeveel bemesting en gewasbescherming er toegediend moet worden. Zo krijgt de plant nooit teveel of te weinig. Het resultaat? Een beter product, beter assortiment en minder verlies in opslag.

Maar er is meer! Met precisielandbouw kun je nauwkeurig vaststellen of er veranderingen in de bodemkwaliteit zijn. Zo kun je dus goed checken of de voedingsstoffen in de bodem nog op peil zijn. Deze informatie is ook van toegevoegde waarde voor maatschappelijke organisaties buiten de akkerbouw en dus iets waar boeren aan kunnen verdienen.

Informatievastlegging essentieel voor inkomsten

Precisielandbouw is een manier voor de akkerbouwers om nieuwe inkomsten te genereren. Bijvoorbeeld uit nieuwe ecosysteemdiensten die een akkerbouwbedrijf aan de maatschappij levert. Denk aan koolstofopslag, waterberging of erosiebestrijding. Het is momenteel nog lastig voor akkerbouwers om hier een beloning voor te krijgen omdat het vaak niet duidelijk is hoeveel koolstof er precies in de bodem opgeslagen wordt, of hoeveel extra water een perceel kan opslaan door een verandering in teelt. Om dit wel als inkomstenbron te kunnen zien, is het belangrijk om alle informatie uit het akkerbouwbedrijf vast te leggen. Door dit te doen kun je daadwerkelijk ‘ecosysteemdiensten’ aanbieden.

3 voorwaarden om geld te verdienen met precisielandbouw

Het gaat helaas niet alleen om het vastleggen van informatie. Voor een goed werkend beloningssysteem moet een onderneming voldoen aan de volgende eisen:

1. Marktwerking. Naast voedsel en CO₂ zijn er geen andere markten voor ecosysteemdiensten waarop vraag en aanbod bij elkaar komen om een prijs te bepalen. Doordat afzetmarkten ontbreken, heeft de akkerbouwer te maken met hoge transactiekosten om ecosysteemdiensten te leveren.

2. Ontbreken van een algemene standaard. Omdat het concept van ecosysteemdiensten nog niet duidelijk gedefinieerd is, is er nog geen (Europese) standaard hoe dit gemeten kan worden. Het gevolg daarvan is dat er nu verschillende meetinstrumenten zijn. Dit veroorzaakt onzekerheid en verhoogt de drempel voor akkerbouwers om ermee aan de slag te gaan.

3. Verdere ontwikkeling van precisielandbouw op het akkerbouwbedrijf. Hoewel steeds meer akkerbouwers met precisielandbouw aan de slag gaan, zijn we er nog niet. Om data eenvoudig te kunnen delen moeten er afspraken worden gemaakt tussen ketenpartners en akkerbouwers. Welke systemen en platformen gebruiken we en wie is de eigenaar van de data? Akkerbouwers en ketenpartners moeten hierin samenwerken.

De eerste stap naar een verdienmodel is gezet, wat nu?

Op steeds meer akkerbouwbedrijven is ‘slimme’ apparatuur beschikbaar met sensoren en GPS in combinatie met software die beslissingen neemt. Hiermee is de eerste stap gezet richting een verdienmodel. Nu is het van belang dat akkerbouwers samen met ketenpartijen (afnemers, leveranciers, financiële instellingen en de overheid) de volgende stappen zetten. Denk aan markten opzetten, standaarden vaststellen en precisielandbouw verder ontwikkelen. Zo kunnen ze de voorwaarden creëren die nodig zijn om uiteindelijk geld te kunnen verdienen aan het leveren van ecosysteemdiensten.

De Rabobank volgt de ontwikkelingen over precisielandbouw op de voet. Benieuwd welke kansen er voor jou zijn? We denken graag met je mee.