Inflatie: terug van weggeweest?

8 september 2020 15:42

De overheid en centrale banken trekken alles uit de kast om de economie te ondersteunen. Staan we aan de vooravond van een terugkeer van de inflatie? En als we inflatie krijgen, hoe beschermen we onszelf dan? Momenteel levert spaargeld niet veel op en zelfs door de relatief beperkte inflatie loopt de koopkracht achteruit. Dit wordt versterkt door een stijgende inflatie. Ook voor een beleggingsportefeuille kan inflatie een risico zijn. Beleggingen in inflatie gerelateerde obligaties, bepaalde type aandelen, grondstoffen en vastgoed bieden tot op zekere hoogte bescherming tegen stijgende inflatie(verwachtingen).

Eurobiljetten

Inflatieverwachtingen

Sinds begin jaren negentig wordt de marktomgeving gekenmerkt door een lage inflatie. Trends als vergrijzing, technologische ontwikkeling en globalisering hebben voor deze lage inflatieomgeving gezorgd en hebben sterk bijgedragen aan de dalende trend in rentes. Daarnaast nam de vraag naar grondstoffen af door de verandering van de grondstoffenvraag uit bijvoorbeeld China. Dit heeft de inflatie ook weten te drukken. In de periode van de grote financiële crisis werd zelfs kortstondig gevreesd voor deflatie, het tegenovergestelde van inflatie. De uitbraak van corona heeft deze angst laten terugkeren. Dit heeft ervoor gezorgd dat praktisch alle grote centrale banken hun beleidsrente op of onder de nullijn hebben gebracht en opkoopprogramma’s om de economie te stimuleren hebben opgestart of verder uitgebreid om het gevaar van deflatie af te wenden.

Recente inflatiecijfers in Europa en de VS wijzen inmiddels weer omhoog. De kerninflatie, exclusief prijsveranderingen in energie en levensmiddelen, steeg in de VS van 1,2% in juni naar 1,6% in juli en in Europa van 0,8% naar 1,2% over dezelfde periode. Voor de eurozone daalde de langjarige inflatieverwachting naar een niveau van 0,70% op het dieptepunt in maart, maar wist weer te herstellen naar een niveau van 1,3%. Dat is ongeveer het niveau van voor de coronacrisis. De sterke toename in de goudprijs is een indicatie dat marktpartijen risico’s voor een toenemende inflatie beginnen af dekken en ook de inflatie gekoppelde obligaties beginnen aan populariteit te winnen.

De enorme monetaire stimulans van centrale banken en overheidsstimulering vanuit overheden hebben de inflatieverwachtingen op korte termijn weer iets doen opleven. De toenemende vraag door het heropenen van economieën en het deels opheffen van de opgelegde coronabeperkingen spelen hierbij een rol. De Amerikaanse centrale bank (Fed) en de ECB zullen alles binnen hun beleidsruimte doen om hun inflatiedoelstelling te bereiken. De Fed heeft recent aangekondigd meer pragmatisch om te gaan met de inflatiedoelstelling van 2%. De belangrijkste implicatie hiervan is dat de Fed periodes met hogere inflatie zal toestaan zolang de inflatie op langere termijn gemiddeld genomen rond de 2% uitkomt. Aangezien we een periode van lage inflatie hebben doorgemaakt, impliceert dit nog lange tijd een lage rente.

Waar moet inflatie vandaan komen?

Bedrijven en overheden zullen als gevolg van de coronacrisis nadenken over oplossingen om hun economieën en productieketens meer robuust te maken in plaats van de meest efficiënte oplossing te kiezen. Dit kan resulteren in het terughalen van de productie naar markten dichterbij huis. Dit brengt extra kosten met zich mee, waardoor prijzen kunnen gaan stijgen. In Japan is er al concreet beleid afgekondigd om de afhankelijkheid van China, de fabriek van de wereld, te verminderen. Hiertoe worden bedrijven gesubsidieerd als ze terug komen naar Japan. Ook verminderde kennisdeling tussen landen door argwaan of handelsconflicten, kan gevolgen hebben op de innovatiekracht waardoor technologische vernieuwingen afgeremd kunnen worden. Daarnaast kunnen de toegezegde investeringen in infrastructuur om economieën te stimuleren er toe leiden dat de vraag naar (industriële) grondstoffen zal toenemen en dit kan bijdragen aan een toenemende inflatie.

Impact inflatie op geld

Inflatie kan een zeer onaangenaam effect hebben op de waarde van (spaar)geld. Het rendement op een spaarrekening is momenteel nagenoeg nul. De reële rente, uitgedrukt als de nominale rente minus de inflatie, is nu sterk negatief en daardoor wordt geld op de spaarrekening over tijd minder waard omdat de koopkracht vermindert. Ter illustratie, bij een spaarrente van 0,1% en een inflatieniveau van 2% wordt het spaargeld over 10 jaar 17% minder waard. Bij een inflatieniveau van 3% is dit zelfs 25%. En voor grote spaarders die vermogensbelasting betalen is het verlies nog veel groter. Daar staat overigens wel tegenover dat sparen zekerheid biedt, want beleggingen kunnen sterk dalen, zoals we dit jaar gezien hebben.

Inflatiebestendige beleggingen

Om een portefeuille te beschermen tegen toenemende inflatie kan men beleggingen opnemen met inflatiebestendige karakteristieken. Historisch gezien zijn er een aantal beleggingen met deze eigenschappen. Binnen de obligatiecategorie zijn dit de inflatie gerelateerde obligaties (inflation-linked bonds). De naam zegt het al. Deze inflatie gerelateerde obligaties zijn speciaal gecreëerd als risico afdekking tegen inflatie. Bij stijgende inflatie(verwachtingen) en gelijkblijvende rentes presteren inflatie gerelateerde obligaties beter dan nominale obligaties.

Binnen het aandelenspectrum zijn er zijn er bepaalde type aandelen die in staat zijn om de hogere prijzen door te kunnen rekenen aan de consument. Denk daarbij aan infrastructuur of nutsbedrijven. Grondstoffen hebben in het verleden laten zien mee te bewegen met inflatie op lange termijn en bieden daarmee bescherming tegen inflatie. Grondstoffen fluctueren echter wel sterker dan de prijsinflatie en bieden geen perfecte hedge. Beleggingen in vastgoed bieden ook tot zekere hoogte een hedge tegen inflatie. Veel huren en inkomsten op vastgoed zijn, met wat vertraging, gekoppeld aan de inflatie, waardoor de inkomsten automatisch met de inflatie toenemen. Daar staat tegenover dat een stijgende rente een negatieve invloed heeft door de financiering met vreemd vermogen en de huidige effecten van de coronapandemie kunnen een blijvend negatieve impact hebben op commercieel vastgoed. We weten natuurlijk niet zeker of de recente toename in inflatie doorzet, maar voor wie zich wil indekken tegen oplopende inflatie bestaan er, zoals besproken, beleggingen met inflatiebestendige karakteristieken.

Goed om te weten. Aan beleggen zijn risico’s verbonden. De waarde van je belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst. Je kunt (een deel van) je inleg verliezen.