De verhoudingen zijn zoek
Op 20 mei 2020 werd op het Malieveld in Den Haag een kunstwerk geplaatst van Yuri Veerman.
Hij was gevraagd door de Vereniging Platform Beeldende Kunst om een statement te maken in deze tijden van crisis.
De beeldengroep draagt de naam: Dit zijn onze helden
Hij zegt dat zelf over: „Ik wilde aantonen wat veel mensen al weten: er zijn veel beroepen die iets toevoegen aan de samenleving, de beloning ervoor staat niet in verhouding tot wat ze doen. Verplegers demonstreerden voor de crisis voor meer salaris en minder werkdruk, voor leraren geldt hetzelfde” „We wilden niet alleen de topman van KLM afbeelden, maar ook die van Shell en Booking.com, maar dat kon niet, dan zouden de sokkels te hoog worden.”
In het NRC lees ik:
De topman van KLM staat op een sokkel zonder zijn bonus en is nu zes meter hoog. Hadden ze die van Booking.com ernaast geplaatst dan was die sokkel negen meter geworden. Als Veerman de bonus erbij had berekend, dan was de sokkel veertig keer zo hoog geweest, rekent Veerman desgevraagd uit. „Het is me er echt niet om te doen dat het salaris van de KLM-topman omlaag moet, of dat alles omlaag of omhoog moet. Er zijn verschillen in salaris, maar ik denk wel dat de beelden tonen dat de verhoudingen zoek zijn.”
De discussie online gaat voornamelijk over of je de beelden Kunst mag noemen. Dat weet het Platform die de opdracht gaf ook nog niet helemaal: „Het gaat ons er niet om meer geld te vragen voor de kunstenaars, maar we willen iets vertellen over de corona crisis en laten zien wat kunst kan doen. Ik wil niet meteen zeggen dat deze poppen op een sokkel nu kunst zijn, maar we hebben wel een sterk beeld neergezet dat tot nadenken stemt.”
Ik ga hier even niet in op de eeuwige discussie over wat kunst nu precies is of zou moeten zijn en ik wil ook niet ingaan op hoe de verschillen in waardering van de beroepen nu pijnlijk worden blootgelegd, of op hoe de regering jarenlang heeft bezuinigd op de zorg en het onderwijs om er nu keihard achter te komen wat daarvan de gevolgen zijn. Die discussie wordt al op heel veel plekken gevoerd. En terecht trouwens.
Nee, wat ik dus opvallend vind in dit artikel is de opmerking van de kunstenaar: „Het is me er echt niet om te doen dat het salaris van de KLM-topman omlaag moet, of dat alles omlaag of omhoog moet. Er zijn verschillen in salaris, maar ik denk wel dat de beelden tonen dat de verhoudingen zoek zijn.”
Er zijn verschillen in salaris. Dat is nu eenmaal zo zegt hij. Daar hebben we ons bij neer te leggen blijkbaar. Maar waarom eigenlijk?
Het valt me ook op in deze leuke reeks van NU.nl (niet mijn favoriete nieuwssite overigens, maar goed)
https://www.nu.nl/tag/Hoeveel%20verdienen...%3F
In de reeks Hoeveel verdienen… interviewen ze steeds 2 mensen met verschillende beroepen over wat hun werk precies inhoudt en wat ze er voor betaald krijgen. Hun tagline is: Over geld praat je niet. Ons salarisstrookje is een taboeonderwerp
Het levert best geinige en ook best voorspelbare artikeltjes op. Ik heb een paar beroepen op een rijtje gezet:
Beeldend kunstenaar: €18.500 bruto per jaar - 40 uur per week
Verandermanager: €120.000 bruto per jaar - officieel 40 uur per week / in realiteit 60 uur
Kraamverzorger: €19.000 bruto per jaar - fulltime stand-by - 18 uur contract
Kwaliteitsmanager: €51.000 bruto per jaar - 40 uur per week
Lerares in het basisonderwijs: €36.236 bruto per jaar - 40 uur per week
Acteur: €36.000 bruto per jaar - 40 uur pw
Financial credit risk manager: €104.391 bruto per jaar - 40 uur per week
Brandweermedewerker: €44.000 bruto per jaar - 40 uur per week
Developer: €77.000 bruto per jaar - 36 uur per week + €15.000 bruto per jaar als zelfstandige
Ambulancebestuurder: €40.000 bruto per jaar - ongeveer 36 uur pw vaak meer
Uitkeringsgerechtigde - alleenstaande met kinderen: €15.829 bruto per jaar
Tja, er zijn grote verschillen, maar ja. Zo zit het systeem nu eenmaal in elkaar. Dat weten we allemaal.
Behalve Nila blijkbaar (niet haar echte naam, de geïnterviewden die bovengemiddeld goed verdienden wilden niet met hun achternaam en soms zelfs niet met hun echte voornaam in de krant) Nila werd geïnterviewd samen met de brandweermedewerker en schrok er een beetje van: "Verdienen brandweermannen dat? Daar schrik ik van. Je wordt niet op waarde geschat, en het risico dat je loopt, zie ik niet vertaald in je salaris."
Nila vindt dus dat deze brandweerman veel meer zou moeten verdienen. Maar wat Nila niet beseft is dat zij en de brandweerman niet in dezelfde wereld leven. Nila is namelijk Financial Risk Manager en haar bedrijf verdient heel veel geld met het uitlenen van geld, aan de schulden van anderen, dus de baas van Nila heeft dan ook heel veel geld om zijn werknemers mee te betalen.
De baas van de brandweerman echter verdient niet heel veel geld, want gebouwen die opgaan in vlammen leveren geen geld op, doodzieke mensen die uit een appartement op de bovenste verdieping moeten worden getakeld leveren geen geld op en dus heeft de baas van de brandweerman niet heel veel geld om zijn werknemers heel veel geld te betalen.
Wij vinden dus dat de regering dat moet doen. Toch? Want zij (lees: wij, want democratie weet je wel) betalen voor onze meest essentiële basisvoorzieningen: het onderwijs, de zorg, de politie, de brandweer, de kunsten…
Ja, maar dat doen ze dus niet. Niet genoeg. En dat vindt Nila dus stom.

Beeld uit The Village Oostende - Ontwerp: Pascal Leboucq - Foto: Lucas Denuwelaere