Afstand houden uitdaging voor vastgoedsector

Vastgoed is laatcyclisch. Dat betekent dat economische krimp eerst bedrijven raakt en daarna pas de stenen. Dat is in de coronacrisis niet anders. De overheid helpt ondernemers die hard geraakt zijn door de coronacrisis met bestaande én nieuwe regelingen. Desondanks gaan sommige bedrijven krimpen of andere het niet redden. Niet voor niets wordt een toename in het aantal faillissementen verwacht. Dat raakt ook het vastgoed. Veel beleggers krijgen te maken met een afname van hun directe en indirecte rendement. Echter, de uitwerking van corona verschilt sterk per deelmarkt.

In algemene zin geldt dat de huidige crisis beleggingen in winkels, horeca en leisure het hardst raakt. Deze markten zijn het meest afhankelijk van bestedingen van consumenten én bedrijven. Huurwoningen, zorgvastgoed, kantoren en bedrijfsruimten (met name logistiek) bieden voorlopig meer zekerheid. Mensen moeten nu eenmaal ergens wonen en thuiswerken kent vooral op de lange termijn zo zijn beperkingen. Steunmaatregelen, in combinatie met het laatcyclische karakter van vastgoed, maken dat we de leegstand in deze deelmarkten vooralsnog niet heel sterk zien oplopen. Of dat zo blijft hangt af van het verdere verloop van de crisis en de impact daarvan op de toekomstige huisvestingsbehoefte van bedrijven.

De effecten van corona verschillen niet alleen tussen, maar ook binnen de deelmarkten. Dit zien we bijvoorbeeld bij winkels. Waar veel kledingwinkels het erg zwaar hebben, functioneren supermarkten en bouwmarkten overwegend goed. Op de huurwoningmarkt zien we dat het aanbod aan vrije sectorwoningen, ondanks de krapte, toeneemt. En voor arbeidsmigranten geldt het advies om hen niet langer op één slaapkamer te huisvesten. De impact van anderhalve meter afstand houden op het vastgoed is dus heel divers. Bovendien geldt dat er in sommige markten alternatieven zijn, die wel eens tot een meer blijvende verschuiving kunnen leiden. Daar gaan we zo verder op in.

Onderstaande figuur toont per deelmarkt de effecten van afstand houden op de vastgoedexploitatie. Binnen elke deelmarkt zijn er winnaars en verliezers. Je kunt dus niet zonder meer zeggen dat de huurwoningmarkt het goed doet en winkels niet. Dat ligt verfijnder. Wel zien we dat de verhoudingen tussen die winnaars en verliezers per deelmarkt verschillen.

Download effecten 1,5m economie op de vastgoedexploitatie (PDF)

De markt staat tijdens de coronacrisis niet stil. We zien dat waar zich alternatieven voordoen, mensen daar massaal gebruik van maken. Denk aan thuiswerken, thuisonderwijs en thuisbezorging van maaltijden en dagelijkse boodschappen. Corona leidt in die zin niet tot iets nieuws, maar versnelt bestaande trends op het vlak van digitalisering. Onderdeel van deze beweging is dat vastgoed soms minder nodig is en tegelijkertijd meer betekenis krijgt. Een typische paradox. Want waar de coronacrisis laat zien dat mensen prima alles vanuit huis kunnen regelen, zien we ook dat een langdurige lockdown niet vol te houden is.

Mensen hebben dagelijks behoefte aan sociaal contact. We willen ergens naartoe, geïnspireerd raken en ervaringen opdoen. Juist daarin kan goed vastgoed zich onderscheiden. Gebouwen en plekken waar mensen graag verblijven behoren tot de winnaars. Om die reden zien we langere termijn dat locatie van groot belang blijft als succesfactor voor vastgoed.

Lees onze actuele visie op vastgoed in onze vastgoedupdate