Autoluwe binnensteden: zijn we daar klaar voor?

In 2025 zijn bedrijfsvoertuigen met een verbrandingsmotor niet meer welkom in grote Nederlandse steden. Een mooie ambitie, maar er zijn nog weinig alternatieven beschikbaar. En de alternatieven die er zijn, zijn een stuk duurder dan de dieselvarianten. Daarnaast ontbreekt er een duidelijke beleid over de toekomst van voertuigen van de overheid. Dit brengt onzekerheid met zich mee voor steden, maar ook voor ondernemers.

Nu maken steden een eigen beleid hoe ze om willen gaan met auto's, bussen en vrachtwagens in de binnenstad. Maar wat betekent dit op de lange termijn? Als een ondernemer nu een nieuwe (elektrische) bus aanschaft, mag hij daarmee dan nog wel de weg op over vijf jaar, en de steden in rijden? Een terechte vraag, want veel steden willen het autoverkeer zoveel mogelijk uit de stad weren. Deze onzekerheid maakt dat ondernemers minder investeren.

Als steden de komende jaren inderdaad autoluw of zelfs autovrij worden, dan zitten daar grote gevolgen aan. Denk aan stijgende parkeerkosten, minder investeringen in laadfaciliteiten, minder parkeerplaatsen en woningen zonder parkeerplek. Waar de auto’s dan wel naartoe gaan? Volgens plannen van verschillende steden worden ze naar de rand van de stad geleid en gaan ze onder de grond. De laadfaciliteiten kunnen op deze locaties gedeeld worden. Met fietsen en elektrische scooters wordt zo veel mogelijk bezorgd. Alleen als het niet anders kan, worden emissieloze voertuigen ingezet die moeten betalen voor toegang tot de stad.

Binnensteden worden het domein van de fietser en de voetganger. Dit wordt aangevuld met andere vormen van vervoer, waar dat kan onder de grond. Boven de grond lijkt elektrisch rijden het doel als we kijken naar verschillende aanbestedingen. Binnen deze aanbestedingen valt de keuze veelal op goedkope elektrische bussen uit China. Geen vreemde keuze, want de Aziaten lopen voor op het gebied van elektrificatie. Naast Tesla zijn de meeste elektrische auto’s ten slotte afkomstig van Aziatische merken.

Eind 2019 uitte oud president-directeur van industriebedrijf VDL Wim van der Leegte kritiek op de aankoop van Chinese elektrische bussen. Volgens hem gaat deze aankoop namelijk ten koste van werkgelegenheid en innovatie in Nederland. Er liggen namelijk kansen voor nieuwe partijen. Tesla werd bijvoorbeeld binnen enkele jaren de grootste concurrent voor de grote Duitse merken. Start-ups Rivian (VS) en Arrival (VK) verrasten op dezelfde manier de markt. Deze bedrijven laten zien dat kennis van verbrandingsmotoren er niet meer toe doet. Er zijn ook kansen voor Nederlandse bedrijven, we hebben goud in handen met hoogstaand technisch onderwijs, een automotive campus en industrie als VDL.

Voor slimme innovaties in de mobiliteit is samenwerking nodig. Elektrisch rijden is namelijk een oplossing, maar niet dé oplossing. Alternatieven zijn dus nodig. Een aanbesteding van een stad alleen is dan niet voldoende. Het is belangrijk dat meerdere partijen samenwerken en samen investeren. In openbaar vervoer, maar ook in projectontwikkelaars, deelauto’s, micromobiliteit zoals elektrische steps, taxibedrijven en leveranciers van voertuigen en laadfaciliteiten. Dit vraagt om kennis, maar vooral om visie en durf van aanbestedende partijen. Alleen zo zorgen we voor een toekomstbestendige stad.

Met een heldere visie en een stevige ambitie kan Nederland zelf een milieuvriendelijke truck of bestelbus bouwen. Sluiten alle belangenverenigingen zich aan? Dan kan een bank niet achterblijven. Zo zorg je samen voor innovatie en binnenlandse productie en innovatie. Daar wordt iets aan verdiend én maak je samen de wereld een beetje beter. Benieuwd naar de kansen? Neem contact op met onze sectorspecialist Henry Steenbergen.