Tandartsen en orthodontisten verlenen mondzorg. Mondzorg is gericht op regelmatige screening, professionele preventie, en ondersteuning en genezing van de mond. Voor deze branche deelt de Rabobank recente cijfers en trends.
We bespreken de ontwikkelingen op het gebied van:
Opschaling van activiteiten
Op middellange termijn verandert de omvang van de praktijk van de tandarts vanwege een opschaling van de activiteiten. Waar de tandarts nu nog merendeels alleen een praktijk voert met twee stoelen zullen de komende jaren groepspraktijken ontstaan met verschillende mondzorgspecialisten. Deze praktijk bestaat uit drie tot acht stoelen, waarbij de dienstverlening wordt uitgebreid met nieuwe technieken zoals 3D-printen. Daarnaast zal het aantal vestigingen van ketens toenemen.
Op langere termijn zal het personeelsbeleid in de branche wijzigen, waarbij tandartsen in loondienst of als ondernemer kunnen werken. Dienstverlening wordt uitgebreid door meer preventie, waarbij de samenwerking tussen eerstelijns medici voor diagnostisering (zoals van diabetes en voedingsadvies) gezondheidswinst zal opleveren, evenals nieuwe behandelingen aan het gebit voor ziektebeelden als slaapapneu.
De tandarts is het aanspreekpunt voor de klant en schakelt andere specialismen in zoals de mondhygiënist, de preventieassistente en tandartsassistente. Zo wordt een concept gerealiseerd, waarbij preventie naast reguliere en cosmetisch mondzorg rendabel is voor zowel klant als ondernemer.
Economie
De uitgaven zijn conjunctuurgevoelig omdat veel consumenten de uitgaven aan mondzorg zelf betalen (zie Figuur 1). Hierdoor zijn marketing en communicatie van de tandarts belangrijk.
De vraag naar mondzorg blijft stijgen door het belang van een goede uitstraling en gezondheid. Het aanbod van tandartsen staat onder druk. Jaarlijks stoppen driehonderd tandartsen, terwijl er tweehonderd tandartsen afstuderen. Vanwege het tekort is de instroom van buitenlandse tandartsen met enkele tientallen per jaar toegenomen.
Op middellange termijn verandert de positie van de tandarts door een opschaling van de activiteiten en de afname van solisten. Hierdoor kunnen meer diensten worden geleverd.
Het merendeel van de praktijken is nu kleinschalig (58%). De diversiteit in praktijkvormen neemt volgens de beroepsorganisatie KNMT toe.
De komende jaren neemt het aantal groepspraktijken met verschillende mondzorgspecialisten toe. Deze praktijken bestaan uit drie tot acht stoelen, waarbij de dienstverlening wordt uitgebreid met nieuwe technieken zoals 3D-printen en behandeling van slaapapneu.
Gelet op het beperkte aantal opleidingsplaatsen, vergrijzing van de tandartsen, een grotere vraag en uitbreiding van activiteiten, zal er een tekort aan tandartsen ontstaan. De concurrentie tussen tandartsen is dan ook zeer beperkt, wat zich door de maximale prijzen van de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) niet kan vertalen in hogere marges.
Duurzaamheid
De KNMT heeft een milieuconvenant gesloten met de overheid. De gemeente en de regionale inspectie milieuhygiëne moeten op de hoogte worden gesteld van de vestiging van een praktijk.
Het convenant stelt eisen aan:
- de omgang met amalgaam
- het bewaren van chemicaliën
- het afvoeren van afvalstoffen
Volgens de Kernenergiewet moet het gebruik van (digitale) röntgenapparatuur worden aangemeld.
Het opzetten van grotere praktijken vraagt om nieuw vastgoed. Het alternatief aanwendbaar en energiebewust bouwen krijgt te weinig aandacht.
Innovatie
Mensen willen steeds langer hun eigen gebit houden, waardoor productinnovaties zoals betere implantaten en kronen steeds meer worden aangeboden.
Procesinnovaties, zoals taakdelegatie aan mondhygiënisten en preventieassistenten bieden mogelijkheden om met minder tandartsen meer klanten te blijven behandelen. Bij verdere uitbreiding van taken zal dit een positieve invloed hebben op het tekort aan tandartsen.
Sociale innovatie vindt plaats door samenwerking op het gebied van voedingsadvies, voor zowel kinderen als ouderen. Daarnaast kunnen tandartsen ook ondersteuning bieden bij chronisch zieken zoals hartpatiënten, waarbij een goed gebit voorwaarde is voor operatief ingrijpen.
De Rabobank verwacht dat tandartsen die de transitie maken van zorg naar preventie door innovatie beter zullen presteren.
Maatschappij
Nederland vergrijst de komende jaren sterk. Er is sprake van dubbele vergrijzing, wat betekent dat het aandeel ouderen stijgt en ouderen steeds ouder worden. De mondzorg van ouderen is niet optimaal georganiseerd in Nederland. Hierdoor ontstaan problemen met eten. In Nederland is 20% van de 75-plussers ondervoed. Er wordt nagedacht over betere mondzorg voor deze doelgroep.
Het gebit van jongeren wordt slechter, met name van die uit sociaaleconomisch lagere klassen. Hierdoor neemt de vraag naar mondzorg toe bij deze doelgroep.
Wet- en regelgeving
Om in Nederland het beroep van tandarts of orthodontist te mogen uitoefenen, dient men een BIG-registratie te hebben. Tandtechnici worden niet ingeschreven in het BIG-register.
Orthodontie wordt in Nederland beoefend door zowel tandartsen als orthodontisten. Orthodontisten zijn tandartsen die een in Nederland erkende specialistenopleiding hebben gevolgd. Tandartsen die beugelbehandelingen uitvoeren, heten nu 'tandarts voor orthodontie'.
Mondhygiënisten vallen onder artikel 34 van de Wet BIG en zijn privaatrechtelijk geregistreerd door de Stichting Kwaliteitsregister Paramedici. Zij vallen niet onder het tuchtrecht.
De maximale vergoedingen zijn voor 2018 door de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) met 2,7% geïndexeerd.
Aanbod Rabobank
Rabobank als financiële dienstverlener
De Rabobank biedt bancaire diensten (hypotheek en praktijkovername), specifieke leaseoplossingen (tandarts stoelen) en innovatiemogelijkheden. Dit in combinatie met een sterk lokaal netwerk en kennis van de lokale markt (35 medicidesks).
Laatste update: december 2017