Update

Wereldwijd hogere zuivelprijzen: wat merken we daarvan?

19 december 2019 15:23

De prijzen voor basiszuivelproducten zijn wereldwijd gestegen, of op een aardig hoog niveau gebleven in de tweede helft van 2019. In Nieuw-Zeeland en de Verenigde Staten leidde dit al tot hogere melkprijzen en nu lijkt de EU te volgen. Toch blijft de groei van melkproductie in deze regio’s ook in 2020 klein. Benieuwd naar de laatste cijfers en trends in de melkindustrie? Je vindt ze hieronder.

Boer met tractor in koeienstal

Stijgende melkprijzen Nieuw-Zeeland, VS en EU

In Nieuw-Zeeland heeft Fonterra zijn verwachte melkprijs voor het seizoen 2019/2020 (juni-mei) de afgelopen maanden naar boven bijgesteld van NZD 6,25 tot NZD 7,25 per kilogram vet en eiwit naar NZD 7,00 tot NZD 7,60 per kilogram vet en eiwit. Wij verwachten vooralsnog een melkprijs van NZD 7,60 per kilogram vet en eiwit. De Amerikaanse melkprijs (US-all) is de afgelopen maanden gestegen tot USD 19,90 per cwt, een stijging van USD 2,40 (13,7%) ten opzichte van dezelfde maand vorig jaar. In beide landen geven de huidige melkprijzen voldoende ruimte voor positieve marges.

Sinds juli is de gemiddelde EU-melkprijs met EUR 1,40 (4,2%) gestegen tot EUR 34,92 per 100 kilogram in oktober. Gecorrigeerd voor vet- en eiwitgehaltes zal de gemiddelde EU-melkprijs voor 2019 onder het niveau van vorig jaar eindigen. We verwachten een stijging van de melkprijs in het komend kwartaal.

De vraag is of de stijgende prijzen voor basiszuivelproducten volgend jaar doorberekend kunnen worden naar eindgebruikers en consumenten. Als de prijzen voor magere of volle melkpoeder te hoog zijn, dan kan de vraag afnemen. Of men gaat op zoek naar vervanging in vooral opkomende en importerende regio’s.

““De vraag is of de stijgende prijzen doorberekend kunnen worden naar de consument en eindgebruikers.””

Positieve ontwikkeling prijzen EU-basiszuivelproducten

Prijzen voor EU-basiszuivelproducten hebben zich van begin september tot en met eind november 2019 positief ontwikkeld. Opvallend was de stijging van €385 (18,4%) naar €2,481 per ton voor mager melkpoeder, het hoogste niveau sinds midden 2014. Door een prijsstijging van €171 (6,0%) heeft volle melkpoeder de grens van €3,000 (€ 3,037) per ton doorbroken.

De prijs voor Goudse kaas is sinds september met €62 (2,0%) gestegen tot €3,135 per ton eind november. Momenteel zijn de spotprijzen voor Goudse kaas zelfs vaak hoger dan de prijsnotering van de Europese Commissie. Tegelijkertijd zijn de prijzen voor EU-boter stabiel, na een flinke daling in de maanden daarvoor tot een niveau van € 3,630 per ton (+0,5% of € 17) eind november, zie figuur 1. Grafiek over ‘Prijzen EU-basiszuivelproducten’ hergebruiken

Grafiek prijzen basiszuivelproducten in de EU

Kleine groei melkproductie in 2020 verwacht

In het derde kwartaal van 2019 steeg de melkproductie in de exportlanden met 0,6% ten opzichte van het derde kwartaal van 2018. In de VS trekt de groei van de melkproductie aan, terwijl het seizoen 2019/2020 in Nieuw-Zeeland nog achterloopt op vorig jaar door wisselende weersomstandigheden.

Na twee moeilijke jaren door droogte en stijgende (voer)kosten, lijken de omstandigheden in de EU nu positiever te worden: hogere melkprijzen en betere marges. Ondanks dat verwachten we ook in de EU dat de groei beperkt blijft. Hetzelfde geldt voor de toename van melkproductie in de belangrijkste exportregio’s: we verwachten dat de groei onder de 1,0% blijft. Ondanks de hogere melkprijzen zijn er altijd dingen die de groei remmen zoals het weer, regelgeving of economische verwachtingen.


Verschil in %Verschil in volume (mln. kg)
EU+0,8%+309
VS+0,6%+132
Nieuw-Zeeland+0,1%+4
Australië-5,9%-133
Argentinië+1,2%+32
Uruguay-1,3%-7
Brazilië+2,2%+90
Bron: diverse nationale bronnen, Rabobank, 2019

EU-melkproductie steeg in derde kwartaal

In het derde kwartaal van 2019 steeg de EU-melkproductie met 0,8% (309 mln. kg) ten opzichte van vorig jaar. Daarmee komt de groei over de eerste negen maanden van dit jaar uit op +0,5% (570 mln. kg). De grootste volumegroei was in Ierland (512 mln. kg of 8,0%), gevolgd door het VK (276 mln. kg of 2,4%) en Polen (179 mln. kg of 2,0%). Voor oktober verwachten we een stijging van ongeveer 0,5%. Hiermee lijkt de totale melkproductie in 2019 rond 0,6% boven het niveau van 2018 te eindigen.

In Duitsland en Frankrijk steeg de melkproductie over augustus en september met ongeveer 0,8% (42 mln. kg) en 0,9% (33 mln. kg) ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar. De verwachting is dat de melkproductie voor 2019 voor beide landen net onder het niveau van 2018 blijft. Voor Polen en Ierland verwachten we dat de melkproductie in dit jaar 7,0% en 2,0% meer zal zijn dan vorig jaar.

Er zal ongeveer 7% groei in melkproductie zijn in 2020. Hierbij gaan we uit van betere (weers)omstandigheden tijdens de start van het groeiseizoen en een positieve ontwikkeling in de marges in de eerste helft van het jaar.

Melkproductie in Europa op kaart

Groei Nederlandse melkproductie gaat door

Zoals verwacht is de Nederlandse melkproductie in september (1,7% of 18 mln. kg), oktober (2,0% of 22 mln. kg) en november (1,0% of 30 mln) gestegen. Deze trend houdt naar verwachting aan waardoor de melkproductie in 2019 0,75% onder het niveau van 2018 zal eindigen. Door de hoge (vet)gehaltes dit jaar verwachten we dat de vetproductie op bijna hetzelfde niveau eindigt. Ook in andere Europese landen wordt dit jaar dikkere melk geleverd doordat de samenstelling van rantsoen is veranderd.

Voor 2020 verwachten we een bescheiden groei van 0,5 tot 1% van de Nederlandse melkproductie. Dit is gebaseerd op:
● De verwachte positieve ontwikkelingen in melkprijs en marge in de eerste maanden van 2020;
● Een efficiëntere benutting van de beschikbare fosfaatrechten;
● Minder tekorten in bodemvocht in droge regio’s;
● Een goede start van het groeiseizoen.

De Rabobank is nauw betrokken bij de wereldwijde zuivelindustrie. Benieuwd welke stappen gunstig zijn voor jouw bedrijf? Neem contact op met je accountmanager om de mogelijkheden te bespreken.