Onderzoek

Geld scheppen met Boonstra en Van Schoot

19 oktober 2016 15:28 RaboResearch

In deze snelcursus nemen wij lezers stap voor stap mee in de complexe wereld van geld en monetair beleid. Van basisgeldhoeveelheid tot Quantitative Easing, wat is het en (hoe) werkt het?

Female hands giving euro banknotes on pink background

In deze snelcursus nemen wij lezers stap voor stap mee in de complexe wereld van geld en monetair beleid. Van basisgeldhoeveelheid tot Quantitative Easing, wat is het en (hoe) werkt het?

Deel 9: Hoe verder met het monetaire beleid? - 30 september 2016

De afgelopen vier weken hebben wij u verteld over het belang van de geldhoeveelheid, prijsstabiliteit en (on)conventioneel monetair beleid. Momenteel zit het Europees monetair beleid in een impasse: de economie komt maar mondjesmaat op gang terwijl de positieve effecten van QE voor zover die er al waren onderhevig zijn aan afnemende meeropbrengsten. Verder verruimen lijkt amper mogelijk. Hoe moet het nu verder met monetair beleid in de eurozone?

Deel 8: Monetair beleid en helikoptergeld: hoe werkt het door in de economie? - 27 september 2016

In ons vorige blog hebben wij monetaire financiering in detail uitgelegd. Zoals gezegd gaat van monetaire financiering van overheidsuitgaven een direct effect op de economische activiteit uit. Zowel de hoeveelheid geld in omloop (M1 en M2) als de monetaire basis (M0) worden erdoor vergroot.

Deel 7: Monetaire financiering: hoe het werkt en waarom het niet mag - 23 september 2016

Bij kwantitatieve verruiming (QE) kan de centrale bank nog met droge ogen beweren dat het naar de letter van de wet geen monetaire financiering van overheidsuitgaven betreft. Er wordt immers bestaand schuldpapier opgekocht op de secundaire markt. Naar de letter is dit zo, maar als de centrale bank massaal staatsschuld opkoopt wordt het verschil tussen monetair en budgettair beleid wel klein.

Deel 6: Hoe effectief is kwantitatieve verruiming nu echt? - 20 september 2016

De ECB koopt sinds maart 2015 voor € 60 miljard per maand aan Europees schuldpapier. Sinds maart 2016 is het tempo verhoogd naar € 80 miljard per maand. Begin augustus heeft de ECB hierdoor € 945 miljard aan staatspapier op haar balans staan, zo’n 7% van het totale BBP van het eurogebied. Inmiddels koopt de ECB ook bedrijfsobligaties op. Het beleid heeft geleid tot ongekend lage en in sommige landen zelfs negatieve rentes op staatsschuld in heel Europa.

Deel 5: Kwantitatieve verruiming: de basis - 16 september 2016

Er zijn verschillende omstandigheden te bedenken waarin de centrale bank haar inflatiedoelstelling niet kan halen. In het geval van te lage inflatie of zelfs deflatie is het, zoals we vorige week al schreven, lastiger om de economie te stimuleren. Bovendien kan het zo zijn dat de beleidsrente de effectieve nulgrens, zero lower bound, bereikt.

Deel 4: Conventioneel monetair beleid in een notendop - 13 september 2016

Het is de taak van de centrale bank om zorg te dragen voor prijsstabiliteit. In de eurozone wordt dit gedefinieerd als een inflatietempo van dichtbij, maar net onder de 2%. Op het eerste gezicht lijkt het wat vreemd om prijsstabiliteit op deze manier te definiëren. Dit komt doordat het gemeten inflatietempo een overschatting van de feitelijke prijsstijging kan zijn (zie ons vorige blog).

Deel 3: Prijsstabiliteit is belangrijk - 9 september 2016

Economen vinden prijsstabiliteit belangrijk. Daarover bestaat veel overeenstemming. Toch rijst de vraag: waarom is teveel inflatie of deflatie gevaarlijk?

Deel 2: Van geldhoeveelheid naar prijsontwikkeling - 6 september 2016

Er is een relatie tussen de geldhoeveelheid en de ontwikkeling van het gemiddelde prijspeil. Grofweg kan men stellen, dat als de geldhoeveelheid harder groeit dan de hoeveelheid verhandelde goederen en diensten, het gemiddelde prijspeil zal stijgen. Ofwel, geld verliest aan waarde als er teveel van in omloop komt in verhouding tot de hoeveelheid verhandelbare goederen en diensten.

Deel 1: De definitie van geld doet ertoe - 2 september 2016

Om een zinnige discussie over het monetaire beleid te voeren is het belangrijk om te weten hoe het beleid de reële economie beïnvloedt. En die vraag kan pas worden beantwoord als we weten over welke geldhoeveelheid we het dan hebben. Er zijn namelijk veel manieren om de geldhoeveelheid te meten en de verschillen tussen de diverse maatstaven voor de geldhoeveelheid, of monetaire aggregaten, zijn van belang. Want niet al het geld is hetzelfde.

Reacties naar aanleiding van dit thema

Waarom alternatieve monetaire financiering geen goed idee is - 19 oktober 2016

In zijn blog van 12 oktober reageert Bas van der Hout op onze columns over geldschepping, in het bijzonder monetaire financiering. Ook komt hij met wat hij noemt een alternatief voor monetaire financiering. Zijn artikel omvat een aantal aspecten, die stuk voor stuk een reactie verdienen. Ter wille van de omvang van onze reactie reageren we beknopt