Weleens een been de telefoon zien opnemen?

Nee, natuurlijk niet. Maar kan een callcentermedewerker dan ook ‘natuurlijk’ iemand zonder benen zijn? In de praktijk is het voor mensen met een beperking helaas niet zo vanzelfsprekend om een baan te vinden die aansluit bij hun capaciteiten.

Volgens onderzoek van de OESO scoort Nederland in vergelijking met andere welvarende landen relatief slecht als het gaat om de arbeidsparticipatie van ‘kwetsbare groepen’ zoals 55-plussers en mensen met een beperking. In vergelijking met andere landen zijn onze uitkeringen bij werkloosheid en arbeidsongeschiktheid wel relatief royaal, maar een vetpot is het niet. Werk zorgt voor meer inkomsten, maar biedt ook andere voordelen: het geeft structuur aan de dagindeling, vergroot het sociale leven en verhoogt de maatschappelijke status. Mensen met betaald werk zijn daarom gemiddeld gelukkiger en gezonder.

Met een alsmaar krappere arbeidsmarkt hebben werkgevers steeds meer moeite om mensen te vinden. Het is dus ‘alle hens aan dek’ op de arbeidsmarkt en werkgevers doen er goed aan om met een brede blik te kijken naar het beschikbare arbeidspotentieel. Toch schrikken zij nog vaak terug voor mensen met een ‘afwijkend’ profiel, bijvoorbeeld omdat zij –terecht of onterecht- twijfels hebben over de inzetbaarheid. Soms zijn er aanpassingen nodig, zoals extra opleiding, aanpassingen op de werkplek of het anders indelen van het takenpakket.

Het UWV en de gemeenten doen er van alles aan om dit soort drempels te verlagen. Logisch, want hoe meer mensen aan de slag gaan, hoe minder uitkeringen. Er zijn daarom allerlei voorzieningen om werkgevers over de streep te trekken. Om er een paar te noemen: gratis proefplaatsingen, subsidies ter compensatie van een (mogelijk) lagere productiviteit en aanpassingen op de werkplek en jobcoaches om waar nodig extra begeleiding te geven. Dit type voorzieningen is er zelfs voor oudere werklozen zónder enige beperking: wie een topfitte werkloze van 56 jaar of ouder aanneemt, kan een bonus krijgen tot wel 18.000 euro, verspreid over drie jaar. Die bonus heet officieel het ‘loonkostenvoordeel’. Ook aan het risico van langdurig ziekteverzuim is gedacht met een gratis ‘no-riskpolis’.[1]

Uit onderzoek blijkt echter dat deze voorzieningen vaak onbekend zijn. Zo kent ongeveer de helft van de werkgevers (52 procent) de no-riskpolis en slechts een op de zes mensen uit de doelgroep (16 procent) weet dat ze onder de no-riskpolis vallen. Vooral kleinere werkgevers zijn minder goed op de hoogte.

Aan die onbekendheid wil minister Koolmees van Sociale Zaken en Werkgelegenheid iets doen. Op de nieuwe overheidswebsite FinancieelCV.nl kan een werkgever of werkzoekende met een paar muisklikken achterhalen voor welke regelingen hij of zij in aanmerking komt, inclusief de precieze hoogte van de subsidies. De uitkomst is te downloaden als rapport, of als een brief die de werkzoekende kan gebruiken bij sollicitaties.

Hoe populair dit Financieel CV zal worden is nog maar de vraag. Sommige werkzoekenden zullen misschien liever geen extra aandacht willen vestigen op een beperking of op hun leeftijd. Maar ook als maar een deel van de werkzoekenden dit middel inzet kan het al zorgen voor extra bekendheid onder werkgevers. Wie weet leidt het tot een nieuwe bonuscultuur.

[1] De ‘no-riskpolis’ is een regeling voor ondernemers die een werknemer met een ziekte of handicap of een oudere werkloze in dienst nemen. Deze polis compenseert de doorbetaling bij ziekte en arbeidsongeschiktheid, zowel tijdens als na het dienstverband.De no-riskpolis is ook relevant voor werkgevers die een verzekering hebben afgesloten voor loondoorbetaling bij ziekte (verzuimverzekering); werknemers met een no-riskpolis kunnen buiten de verzekering blijven.
Ook werkgevers die ‘eigen-risicodrager’ zijn voor de ziektewet of WGA hebben baat bij de no-riskpolis. Het ‘eigen-risicodragerschap’ heeft betrekking op de uitkering bij ziekte of arbeidsongeschiktheid na afloop van het dienstverband. Met een no-riskpolis wordt de eigen-risicodrager gevrijwaard van deze kosten.

Verschenen in het Reformatorisch Dagblad, 16 maart 2019