Onderzoek
Verkiezingen Spanje: drie keer is scheepsrecht, toch?
Spanje houdt vervroegde verkiezingen op 28 april. De economie zal het er dit jaar niet slechter om doen, de overheidsfinanciën wel. De verkiezingen kunnen een einde maken aan de recente beleidsimpasse, maar het wordt niet makkelijk.
In het kort
Op 28 april moeten de Spanjaarden weer naar de stembus. Voor de derde keer in minder dan vier jaar tijd kiezen ze dan een nieuw nationaal parlement. Officieel stonden de verkiezingen pas gepland voor juni 2020. Maar vorige week vrijdag kondigde de Spaanse premier Sanchez aan vroegtijdig af te treden, nadat het hem niet was gelukt om zijn begrotingsvoorstel voor 2019 door het parlement te krijgen. De Catalaanse separatisten die Sanchez afgelopen zomer nog hielpen met het afzetten van de toenmalige premier Rajoy, lagen nu dwars. Sanchez had namelijk geweigerd om te praten over een legaal onafhankelijkheidsreferendum. Een eis van de Catalaanse regering in ruil voor steun voor de begroting.
De economie zal zich er weinig van aantrekken
De verkiezingen zorgen voor wat onzekerheid en het parlement zal na de verkiezingen meer versplinterd zijn dan nu. Radicaal-rechts maakt voor het eerst sinds het Franco-tijdperk namelijk zijn opwachting in het Spaanse parlement. Toch denken wij dat de economie het er dit jaar niet slechter om zal doen. De economische groei zwakt dit jaar weliswaar iets af ten opzichte van vorig jaar, maar dat komt doordat de economische cyclus volwassen wordt. En niet door de verkiezingen. Bovendien denken wij dat de Spaanse economie beduidend harder blijft groeien dan de meeste andere economieën in de eurozone. Zeker het verschil met Italië is groot: voor Spanje verwachten we dit jaar een groei van iets boven de 2 procent; voor Italië verwachten we geen groei.
De vervroegde verkiezingen raken de overheidsbegroting dit jaar wel. Enkele maatregelen waardoor de uitgaven van de overheid dit jaar toenemen zijn al buiten de begroting om ingevoerd. Terwijl inkomstenverhogende maatregelen onderdeel waren van de begroting die nu is afgekeurd.
Sterker mandaat voor volgende regering
Hoewel de verkiezingsuitslag en de samenstelling van de volgende regering nog uiterst onzeker zijn, kan het bijna niet anders dan dat deze volgende regering een sterker mandaat heeft dan de huidige minderheidsregering van Sanchez. Dat zou de daadkracht van de overheid ten goede moeten komen. En dat is nodig om de Spaanse economie beter bestand te maken tegen een volgende crisis en voor de aanpak van de nog altijd grote uitdagingen voor de Spaanse economie op de langere termijn. Ook ligt er een verschuiving naar minder ruim begrotingsbeleid in het verschiet.
Positief, maar succes niet gegarandeerd
Op dit moment is het echter nog te vroeg om te kunnen concluderen dat de volgende regering deze uitdagingen daadwerkelijk zal aanpakken. De peilingen geven in ieder geval nog geen uitsluitsel en er kan nog veel veranderen in de komende twee maanden. Bovendien zal de tijd moeten leren in hoeverre de rechts-radicale partij Vox een impact zal hebben op het nationale debat en de sociale cohesie.
Dit is een samenvatting van de Engelstalige publicatie Spain elections: Third time’s a charm, right?.