Update

Covid-19 maakt einde aan recordjaren vastgoed

9 juni 2020 12:03
Downloaden

De Nederlandse vastgoedmarkt bereikte de afgelopen jaren recordhoogten. Economische groei, de beschikbaarheid van (internationaal) kapitaal en de lage rente stuwden zowel de vraag van vastgoedbeleggers als de ruimtebehoefte onder gebruikers. De corona-uitbraak heeft een einde gemaakt aan deze trend. Beleggers reageren terughoudend op nieuwe aankopen, terwijl de ruimtebehoefte afneemt doordat de financiële positie van veel gebruikers verslechtert.

Kantoormedewerker met tablet kijkt naar buiten

De effecten lopen per sector sterk uiteen. De terugval is groot bij winkels en horeca. Daar viel de omzet als eerste weg en het herstel laat langer op zich wachten. Andere sectoren laten een meer wisselend beeld zien. Kantoren en bedrijfsruimten worden pas later in de cyclus geraakt, terwijl huurwoningen, supermarkten en logistieke hallen vooralsnog minder kwetsbaar zijn. Dit jaar lijken huur- en waardedalingen voor de meeste sectoren echter onafwendbaar.

Waarde van vastgoed staat onder druk

Het beeld in de markt kan in de loop van 2020 gedeeltelijk stabiliseren. Veel hangt af van de ontwikkelingen in de (reële) economie en de afwikkeling van het Covid-19 virus. In het meest gunstige scenario kan fors herstel optreden, maar het is denkbaar dat de effecten van corona nog lange tijd merkbaar zijn. Zowel de beleggingsactiviteit als de ruimtebehoefte onder eindgebruikers zal dan een stuk lager uitvallen dan in de eerdere jaren. Dat zet de vastgoedwaardes vervolgens onder druk.

Vastgoed biedt voldoende kansen

Beleggers blijven echter interesse houden in vastgoed. Juist in onzekere tijden, waarin de rente nog altijd historisch laag is, kan vastgoed voordelen bieden. Denk aan een gunstig rendement en een relatief stabiele cashflow. Nieuwe of expanderende vastgoedbeleggers zien mogelijk kansen als er vastgoed beschikbaar komt. Ook de onderhandelingspositie voor bestaande en nieuwe huurders verbetert.

Hoewel er grote verschillen bestaan tussen deelmarkten en regio’s, zien we in de totale sector de volgende trends:

    De vraag naar (huur)woningen blijft voorlopig groot door lage nieuwbouwproductie en woningtekorten. Ook kantoren en bedrijfsruimten op goede locaties zijn in trek; De opkomst van alternatieve deelmarkten zoals zorgvastgoed, studentenhuisvesting en stadslogistiek; Flexibilisering, zowel ten aanzien van ruimtegebruik als van huurcontracten; Focus op verduurzaming en energiebesparing, denk aan zonnepanelen en verplicht C-label voor kantoren in 2023; Innovatie zorgt voor nieuwe verdienmodellen. Ontwikkelingen zoals blockchain en sensoring; Locatie is en blijft key. Grote steden en goed bereikbare locaties bieden op langere termijn grootste zekerheid voor investeringen.

Rabo Real Estate Finance

Met Rabo Real Estate Finance levert de Rabobank waar mogelijk de best passende financieringsoplossing voor ontwikkeling, bouw, transformatie, uitponding en vastgoedbeleggingen. Daarbij zetten we ons in voor een langetermijnrelatie.