Nederlandse machinebouwbedrijven getroffen door corona

Het aantal machinebouwers in Nederland is stabiel, het aantal bedrijven ligt al jaren rond de 3.000. Het aantal bedrijven dat actief is op het gebied van reparatie en installatie van machines ligt nog veel hoger. Volgens het CBS zijn hierin ruim 8.700 bedrijven actief. We verwachten een wereldwijde toename van het aantal bedrijven, vooral in landen waar de lonen lager liggen. En waar het dus goedkoper is om te produceren. Dit betekent dat bedrijven in Nederland moeten concurreren op kwaliteit en flexibiliteit in plaats van op prijs.

Binnen de machinebouwsector zijn de verschillen groot omdat bedrijven afhankelijk zijn van de eindmarkt. We verwachten vooral dat de omzet van machinebouwers voor voedingsmiddelen en olie- en gaswinning in 2020 flink daalt (8 tot 9 procent). De omzet voor machinebouwers voor de high-tech en de medische markt blijven op niveau.

De Nederlandse machinebouw is sterk afhankelijk van de export: ongeveer 82 procent van de totale omzet komt daar vandaan. De belangrijkste handelspartners zijn Duitsland, Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk. Naast de gevolgen van het coronavirus heeft de Nederlandse branche ook te maken met toenemende concurrentie vanuit Azië. Dit heeft ook invloed op onze exportpositie.

De eindgebruikers verwachten steeds vaker duurzame producten en de overheid stelt strengere duurzaamheidseisen. Dit maakt dat machinebouwbedrijven steeds duurzamer moeten produceren en circulair moeten ondernemen. Iets wat ze nu nog vrij beperkt doen, maar waarvan wij wel verwachten dat dit de komende tijd verandert. Het is tenslotte een manier om je als machinebouwer te onderscheiden van je concurrenten. Benieuwd waar je dan aan kunt denken? Verleng bijvoorbeeld de levensduur van je machines door ze energiezuiniger te maken. Of gebruik sensoren in apparatuur om daarmee te voorspellen wanneer je apparaten onderhoud nodig hebben.

Milieudoelstellingen vanuit de Europese Unie stellen dat machinebouwers hun productieprocessen moeten verduurzamen. Denk aan minder CO₂-uitstoot en het beperken van energieverbruik. Zodra je als machinebouwer voldoet aan deze milieu-eisen en kritisch kijkt hoe je bedrijfsprocessen kunt innoveren, blijf je een stapje voor op je concurrenten.

Innovatie in de machinebouw gaat vooral over het goedkoper en sneller ontwikkelen van nieuwe machines. Hierbij speelt modulair bouwen een steeds grotere rol. Ook wordt er binnen de machinebouw gekeken naar functionaliteiten en slimme manieren om machines met elkaar te laten praten (machine-to-machine communicatie). Op die manier is er geen hulp van machinebouwers zelf meer nodig.

Machinebouwers richten zich ook op robotisering. Zo worden ingewikkelde productieprocessen van afnemers opgeknipt in taken die robots kunnen overnemen. Vaak gaat het daarbij om herhalende handelingen. Maar zodra robots samenwerken met nieuwe technologieën zoals vision, sensoring en Internet of Things (IoT) kunnen zij ook niet-herhalende taken uitvoeren. Met andere woorden: robots worden slimmer en leren samenwerken met andere technieken. Dit zorgt weer voor een stijgende vraag.

Een bekend probleem binnen de industriesector is het tekort aan technisch geschoold personeel. Dit belemmert bedrijven om te groeien wat vervolgens weer zorgt voor lagere bedrijfsresultaten. Een mogelijke oplossing is dat bedrijven zelf een opleidingsprogramma ontwikkelen en aanbieden. Daarmee zorg je er ook indirect voor dat je personeel zich meer aan de organisatie bindt.

De Rabobank volgt de ontwikkelingen binnen de industriesector op de voet. Ben je benieuwd hoe jouw onderneming een volgende stap kan zetten? Neem gerust contact op met een van onze sectorspecialisten of ga langs bij een Rabobank bij jou in de buurt.