Opinie
Kabinet moet over eigen graf regeren met nieuw groeibeleid
De coronacrisis geeft het kabinet alle reden om met een stevige begroting te komen op deze laatste Prinsjesdag voor de verkiezingen. Een groeiagenda kan niet wachten tot na de komende formatie.
Nederlandse kabinetten halen lang niet altijd de eindstreep, en als ze die wél halen dan stellen ze vaak in de aanloop naar de verkiezingen een 'beleidsarme' begroting op voor het nieuwe jaar. Dat geeft een nieuw kabinet alle ruimte om zelf eigen beleid te vormen.
Het is voor een uitgaand kabinet ook niet zo aantrekkelijk veel moeite te steken in mooie plannen voor het nieuwe jaar, want er is geen enkele garantie dat een nieuw kabinet die ook zal uitvoeren. In normale tijden zijn dat goede redenen voor een kabinet om op zijn laatste Prinsjesdag rustig achterover te leunen en vooral nog eens te genieten van de feestelijke plechtigheden voordat de politieke campagnes losbarsten.
Impact coronacrisis vraagt nu, niet straks, om nieuw beleid
Dit jaar kan het kabinet zich die rust niet veroorloven want de coronacrisis vraagt om actie. Niet alleen zijn de economische gevolgen van de virusuitbraak enorm, het is ook heel waarschijnlijk dat de economische impact tot voorbij volgend jaar zal worden gevoeld.
“Dit jaar kan het kabinet zich die rust niet veroorloven want de coronacrisis vraagt om actie.”
Tegelijkertijd is de kans op een politiek vacuüm na de verkiezingen in maart reëel: het electoraat is volgens verschillende peilingen versplinterd en vorige formaties laten zien dat dit kan leiden tot langdurige politieke verkenningen en onderhandelingen, voordat een nieuw kabinet zich op het bordes presenteert.
Daar kan het land nu niet op wachten. Dit kabinet moet dan ook juist een beleidsrijke begroting maken, met bovenop de lopende uitgaven het broodnodige derde steunpakket én een groeiagenda voorbij de eigen zittingstermijn.
Een goede groeiagenda versterkt verdienvermogen én brede welvaart
Al eerder was duidelijk dat het groeitempo van de Nederlandse economie afneemt. De roep om groeigeld voor investeringen in onderwijs, onderzoek en (kennis)infrastructuur is dan ook niet nieuw.
De coronacrisis verzwakt het verdienvermogen van Nederland nog verder doordat bedrijven noodgedwongen minder investeren en werklozen vaardigheden verliezen. Met onder meer het beoogde Wopke-Wiebes-investeringsfonds erkent het kabinet de noodzaak om te investeren in onze toekomstige productie.
“De coronacrisis zette juist de verschillen in onze samenleving op scherp”
Een gezonde groeiagenda draagt tegelijk bij aan brede welvaart. De coronacrisis zette juist de verschillen in onze samenleving op scherp: sommige sectoren bleken veel kwetsbaarder dan andere. En op de arbeidsmarkt werd een opeenstapeling van kwetsbaarheden in de flexibele schil pijnlijk zichtbaar.
Tegelijkertijd duurt de woningschaarste voort, coronacrisis of niet, waardoor middeninkomens nog steeds geen kans maken op een geschikt nieuw huis tegen een redelijke prijs. Lagere werkkansen en gebrek aan passende woonruimte ondermijnen de brede welvaart in Nederland. Het belasting- en toeslagenstelsel speelt intussen achter de schermen een (ver)storende rol op de woningmarkt en de arbeidsmarkt.
Op al deze gebieden zijn hervormingen nodig én mogelijk. Dat kan niet wachten tot de inkt op een nieuw regeerakkoord droog is.
Eerder verschenen bij RTL Nieuws - Opinie