Optimisme in de tuinbouw

De Rabo Tuinbouwbarometer bereikte in het tweede kwartaal van 2021 een waarde van 7,7 (zie figuur 1). Het sentiment in de sector is duidelijk goed en de onzekerheid over de pandemie lijkt minder te worden. Deze barometer is een onafhankelijke kwalitatieve inschatting van een panel van dertig Rabobank-medewerkers die betrokken zijn bij klanten in de tuinbouw. Dit panel geeft antwoord op de vraag: “Welk rapportcijfer geeft u de financiële ontwikkelingen van tuinbouwbedrijven op dit moment?” Hieruit ontstaat een kengetal dat aangeeft hoe de tuinbouw zich gemiddeld financieel ontwikkelt.

De Duitse tuincentra mochten open waardoor de export verder steeg. En nu we weer wat uren per dag van de Nederlandse terrassen kunnen genieten, stijgt de vraag naar specifieke groenten en fruitsoorten. Ook is de beschikbaarheid van personeel voor de tuinbouw dit jaar voldoende en zijn de energieprijzen laag. Ons panel geeft gemiddeld goede scores vanwege de goede verkoopresultaten met bijbehorende prijzen tot nu toe in 2021 en de (mogelijke) afbouw van lockdownmaatregelen.

In bijna alle tuinbouwsectoren is sprake van een goede vraag naar de producten. Daardoor zijn ook de (dag-)prijzen van de producten duidelijk hoger dan we gewend zijn. We verwachten dat contractprijzen op termijn iets gaan stijgen. Een paar specifieke producten, zoals witte snijrozen, speciale kruiden of exotische paddenstoelen, hebben nog wel last van de beperkingen in de foodservice en evenementenbranche. Voor dit seizoen is er voldoende personeel beschikbaar voor de oogst. De verwachtingen voor de rest van het jaar blijven daarom positief.

Dit optimisme in de Rabo Tuinbouwbarometer wordt ook ondersteund door een aantal berichten in de media. Op de belangrijkste afzetmarkt (Duitsland) zijn de consumenten duidelijk meer aardappelen, groenten en fruit gaan kopen. De nutriscore wordt in zeven Europese landen makkelijker gemaakt waardoor gezondheid op verwerkte voeding prominenter naar voren gaat komen door de score op verpakkingen te plaatsen.

De Duitse bloemen- en plantenmarkt groeide in 2020 met ruim 5%. Royal Flora Holland meldde in maart diverse keren de hoogste weekomzet in de vergelijkbare week van de afgelopen tien jaar. Partijen uit de boomkwekerijsector en zaadhandel inventariseren de zaadbehoefte voor de nieuwe bossenstrategie van de Rijksoverheid en de provincies (‘Bos voor de toekomst’). Daaruit blijken volop kansen voor het bos- en haagplantsoen.

Bij de consumentenaankopen van sierteeltproducten in Nederland en Duitsland zien we al langere tijd een ‘cocooning-effect’: meer aandacht voor de eigen leefomgeving en tuin. Nu mensen weer andere vrijetijdsbestedingen zoals sport, horeca en cultuur mogen oppakken zal dit effect verminderen. In landen met veel lagere sierteeltconsumptiecijfers, zoals de Verenigde Staten, zijn consumenten gedurende de coronapandemie meer vertrouwd geraakt met het kopen van sierteeltproducten voor persoonlijk gebruik, en niet alleen als cadeau. Daardoor verwachten we voorlopig nog een goede vraag vanuit minder ontwikkelde markten voor de Nederlandse sierteeltproducten, aangezien de eigen productie uit die landen de toenemende vraag niet aan kan.

Het thema duurzaamheid wordt door steeds meer bedrijven in de tuinbouwketen omarmt. Dat zien we onder meer terug in het toenemende gebruik van geothermie: dit steeg in 2020 met 10% tot 6,2 PJ (PetaJoule). Daardoor is 176 miljoen m3 aardgas minder gebruikt waardoor 333.000 ton CO2 minder is uitgestoten. Dat is ongeveer 6 à 7% van het jaarlijks verbruik. In 2021 wordt een verdere stijging van het gebruik van aardwarmte verwacht doordat drie nieuwe doubletten in productie gaan.

In de Bommelerwaard is een gezamenlijke riolering in gebruik genomen waardoor emissies van meststoffen en/of gewasbeschermingsmiddelen naar oppervlaktewater worden voorkomen.

Dat duurzaamheid belangrijk is voor de tuinbouwsector blijkt ook uit groeiend gebruik keurmerken. Inmiddels is 47% van het Nederlandse AGF-oppervlak gecertificeerd met het keurmerk ‘On the Way to Planetproof’. Het aantal bloemisten met het keurmerk ‘Duurzame Bloemist’ is eind 2020 gegroeid naar 159.

Meer weten over hoe je als tuinbouwbedrijf kunt zorgen voor zo min mogelijk impact op het milieu? Lees het onderzoek van Arne Bac en Cindy van Rijswick naar de top 5 duurzaamheidsthema’s voor de tuinbouwketen via Duurzaamheid in de tuinbouw - Rabobank