De kracht van Brabant

3 februari 2021 16:00

Vincent van Gogh was verliefd op Brabant. Dat zie je terug in zijn schilderijen en kun je opmaken uit de verhalen over de wereldberoemde kunstenaar. Van Gogh was verzot op de prachtige natuur en het inspirerende landschap en hij was trots op de hard werkende mensen. Brabant koestert op haar beurt zijn eigen manier van kijken en denken.

De kracht van Brabant

Vanuit zijn gedachtegoed werken zo’n 50 organisaties samen aan de ontwikkeling van het Van Gogh Nationaal Park. ‘Hiermee creëren we ruimte, aandacht en mogelijkheden om de mensen, economie en de natuur in het midden van Brabant met elkaar te verbinden én versterken.’

Aan het woord is directie-voorzitter Remco Kuipéri van Rabobank Hart van Brabant: ‘Hier in Brabant doen we de dingen op ónze manier, samen met elkaar. Dat zit in onze genen en daar voelen wij ons ook als coöperatieve bank bij thuis. Wij zien in Van Gogh Nationaal Park echt kansen voor onze leden en klanten; veelal boeren, ondernemers en inwoners van dit prachtige gebied. Dat is ook de reden waarom wij als bank meedoen en investeren met een flinke bijdrage vanuit het coöperatief dividend. Bovendien brengen we onze kennis in namens het bedrijfsleven. Zo dragen we bij aan de zelfredzaamheid van mensen, (agrarische) bedrijven en het versterken van de natuur en het landschap.’

“Hier in Brabant doen we de dingen op ónze manier, samen met elkaar”

Daarom denkt Remco als directie-voorzitter al mee vanaf het ontstaan van het idee voor een Nationaal Park nieuwe stijl. Sinds kort maakt hij ook deel uit van de regiegroep, een groep bestuurders die namens alle partners de koers bewaakt en kansen identificeert en ontwikkelt, in verbinding met het stichtingsbestuur en het parkbureau. Dit bureau faciliteert de partners en voert de activiteiten uit die nodig zijn om als collectief naar buiten te treden.

Stichting en Parkbureau

Anneke Boezema en Frank van den Eijnden vormen de directie van het parkbureau. Anneke: ‘Van Gogh Nationaal Park verbindt partijen. Op bestuurlijk niveau en door concrete projecten en initiatieven mede mogelijk te maken. Daarmee geven we ook nieuwe inhoud aan de titel van Nationaal Park, die we hopelijk binnenkort officieel ontvangen. De top natuur vormt het hart.

De partners willen door een gezamenlijke aanpak juist in de gebieden daarbuiten het landschap van de 21e eeuw ontwikkelen, met groen tot in het hart van de steden en dorpen. Dat geheel is een vitaal, gezond en mooi landschap, waar men ook een boterham verdient. Dat is goed voor de natuur, het vestigingsklimaat en de mensen.’

Frank vult haar aan: ‘Een vorm van rentmeesterschap ook, waarmee men de natuur en het landschap goed doorgeeft aan toekomstige generaties. We staan echt op een kruispunt. Voorheen dacht iedereen vanuit zijn eigen perceel plannen uit. Nu plaatsen we alle ontwikkelingen in een breder kader, waarbij we vanuit een gedeelde verantwoordelijkheid en betrokkenheid plannen voor de toekomst maken. Een mooi en bijzonder proces.’

Anneke: ‘Daarom is het goed dat er zoveel partijen betrokken zijn. Juist die bijzondere samenwerking van overheden, maatschappelijke organisaties en initiatieven, bedrijfsleven, boeren, vrijwilligers en trotse inwoners schept kansen en dynamiek.’

Sprekende voorbeelden

Zo ontstaan er innovatieve projecten. Frank: ‘Een mooi voorbeeld is Brabants Bodem. Hierin werken de provincie, ZLTO, het ministerie van LNV, waterschap De Dommel, Rabobank en natuurorganisaties samen aan de versterking van de natuur en het toekomstperspectief van boeren. Daarbij zetten de samenwerkingspartners in op het vergroten van de biodiversiteit binnen de melkveehouderij en de kwaliteit van de natuur, het water en het landschap in combinatie met nieuwe verdienmodellen voor de ondernemers.’

“Een mooi voorbeeld is Brabantse Bodem. Hierin werken de provincie, ZLTO, het ministerie van LNV, waterschap De Dommel, Rabobank en natuurorganisaties samen.”

Een ander voorbeeld komt uit de toeristische sector. ‘De Van Gogh Fietsroute, die door heel Brabant loopt. Fietsers genieten van de gevarieerde Brabantse landschappen en bezoeken tegelijkertijd plekken die Van Gogh hebben gevormd. Uiteraard stoppen deze fietsers onderweg om in een horecagelegenheid te eten. Doen velen van hen ook de middenstand aan waar ze langs komen en overnachten ze ‘s avonds in onze provincie. Een win-win voor iedereen.’

Landschapstriënnale

Een ander voorbeeld is de Landschapstriënnale 2021, die de hele maand april plaats vindt in het Van Gogh Nationaal Park. Tijdens dit evenement -dat ééns in de drie jaar plaats vindt in Nederland-bieden de diverse landschappen ruimte aan een groot ‘laboratorium’.

Curator Marco Vermeulen: ‘We zien allerlei uitdagingen op ons af komen als klimaatverandering, energietransitie, verstedelijking, nieuwe vormen van landbouw en de toename van het toerisme. De impact van deze uitdagingen veranderen in de nabije toekomst onze natuur- en cultuurlandschappen rigoureus. Hoe we die veranderingen in goede banen leiden, weten we nog niet. Toch maak ik me geen zorgen. Ik zie die uitdagingen vooral als hefbomen om waardevolle landschappen te creëren. Precies zoals men dat beoogt in het Van Gogh Nationaal Park.

Tijdens de Landschapstriënnale 2021 gaan we daarom samen op zoek naar antwoorden. We gebruiken het landschap als een groot laboratorium. Met alle betrokken partijen als waterschappen, gemeenten, bedrijven, natuurorganisaties en inwoners willen we oplossingen verkennen, opgaven combineren en duurzame landschappen ontwerpen. Met een platte kar rijden we door de landschappen en brengen we het gesprek op gang. Als het door corona nog niet mogelijk is om hierbij fysiek aanwezig te zijn, dan zorgen we dat mensen alles via livestreams kunnen volgen en hun input kunnen leveren. Het wordt hoe dan ook een spannend proces.’

Check de website van Landschapstriënnale voor het complete programma.