Ondernemer van de maand: Loverendale Ter Linde
Een jonge fruitteler en boer met een vernieuwende aanpak. Op het oudste biodynamische bedrijf van Nederland. Tim Moerman laat in het Zeeuwse Oostkapelle zien hoe de toekomst van de landbouw eruit kan zien. Hij is onze Ondernemer van de maand.
Op de akkers van Loverendale Ter Linde staan zowel gewassen als dieren. ‘Zo spreiden we over deze grond plantaardige, menselijke en dierlijke energie. Het is de kern van biodynamisch boeren en het zorgt voor veel meer bodem- en biodiversiteit. Onmisbaar voor de toekomst’, zegt Tim Moerman. ‘Alles wat wij doen heeft namelijk gevolgen voor de komende generaties. Ik wil laten zien hoe we zo goed mogelijk levensbronnen kunnen opbouwen.’
Diversiteit en risicospreiding
Dat doet de selfmade biologisch-dynamische teler op zijn bedrijf dat bestaat uit Loverendale Ter Linde en de naastgelegen Boomgaard Ter Linde. Daar teelt hij met zijn team van 26 vaste medewerkers op 160 hectare een heel afwisselend assortiment. ‘Kijk, dat voedselvoorziening anders moet, daar is iedereen het over eens. Daar moeten andere verdienmodellen voor worden gevonden. Precies dat doen we hier door veel diversiteit en daarmee risicospreiding. In zowel gewassen als bedrijfsonderdelen. Zo hebben we hier ook een eigen bakkerij in opstart, een camping met 25 standplaatsen én een boerderijwinkel met een volledig biologisch assortiment. Niet zo lang geleden openden we ook een sorteer-en opslagcentrum.’
Bedrijf voor de toekomst
Het maakt dat de uitbating van de pacht- en erfgrond winstgevend is. ‘Rabobank heeft mijn plannen gefinancierd, zonder hen was het niet gelukt. Ze zijn enthousiast over mijn aanpak, die natuurlijk past bij hun visie van Banking4Food. Het is aan mij om de komende jaren te bewijzen dat dat vertrouwen terecht is en daarom vind ik het mooi dat ik nu al kan laten zien dat het kan: biologisch-dynamisch telen met winst. Onze aanpak is in alle opzichten duurzaam. De opbrengst van wat we hier telen reist zo kort mogelijk naar de afnemers. Dierlijke producten gaan zelfs het liefste niet verder dan lokale horeca en winkels. We hebben ook veel zonnepanelen voor onze eigen energievoorziening. Kunstmatige stoffen gebruiken we niet. En we hebben heel veel energie en tijd gestoken in strokenteelt met functionele biodiversiteit als basis van ons bedrijf. Alle percelen zijn opnieuw ingedeeld, met telkens acht stroken van 3 meter breed met verschillende gewassen. Dat heeft vijf jaar gekost, maar nu staat er een landbouwbedrijf dat de toekomst in kan.’
Samen actieve rol in de keten pakken
Het geeft ruimte voor nieuwe plannen waarmee Tim steeds verder kan werken aan zijn ideaal. ‘Ik geloof dat we moeten afstappen van het idee dat we alleen grondstoffen produceren in de landbouw. We zijn een producent van voeding die in de hele keten een actieve rol kan pakken. Dat kun je niet alleen, daar moet je met anderen voor veranderen. Daarom heb ik ook meegedaan met het Food Forward-project Boer & Zorg van Rabobank. Ik vond het boeiend en interessant om met anderen na te denken over vraagstukken die spelen. Oplossingen daarvoor gaan denk ik vooral komen van ondernemers die hun eigen verdienmodel willen optimaliseren. Hopelijk lukt het met initiatieven als Food Forward om die zoveel mogelijk aan elkaar te koppelen en dingen anders met elkaar te organiseren. Dan kunnen we samen de flinke stappen zetten die nodig zijn.'