Fronikboerderij krijgt nieuw aanzien

3 februari 2021 16:00

De Fronik Buurtboerderij staat aan het Westerwindpad in Zaandam nabij de Westzanerdijk met dijkwoningen en de nieuwbouwwijk. Er zijn nauwelijks voorzieningen waar buurtbewoners elkaar tegenkomen. De Fronik Buurtboerderij is wel zo’n ontmoetingsplek.

Fronikboerderij krijgt nieuw aanzien

Na het vertrek van boer Kobus Fronik zorgden buurtbewoners voor de boerderij en gaven het een buurtfunctie. Hier komen ze langs om eieren, brood of aardappels te halen, om een praatje te maken of om tussen de rondscharrelende dieren te spelen met de (klein)kinderen. Het terrein was van Grondzaken van de Gemeente Zaanstad die het wilde verkopen. Vrijwilligers wilden de boerderij en stallen graag behouden. Na jarenlange acties heeft de gemeente besloten dat het behoud van de buurtvoorziening belangrijker is dan het geld dat de grond zou opleveren bij de verkoop

“Als je naar elkaar omkijkt, dan maakt dat verschil”

Buurtparticipatieproject

Linda Bloem is vanaf de start betrokken bij de buurtboerderij. ‘Dit is een ontmoetingsplek die gegroeid is en niet bedacht. In 2015 hebben we een grote buurtenquête uitgezet. Was er draagvlak om de boerderij te behouden en wat wilden de bewoners? 97,7% van de bewoners wilde dat de boerderij bleef en veel mensen wilden ook iets bijdragen. Dit is het eerste grote buurtparticipatieproject in de gemeente Zaanstad. Het dient een blauwdruk op te leveren voor toekomstige projecten. Mensen moeten het zelf doen. Er is op diverse terreinen veel expertise bij de vrijwilligers. Dat heb je nodig én een lange adem, want het is niet makkelijk.’ De karakteristieke 19e-eeuwse woonhuisboerderij met een ensemble van gebouwen laag liggend in het land heeft inmiddels de monumentenstatus. ‘De vervallen boerderij die al jaren onbewoonbaar was verklaard, is aangekocht door Stadsherstel.

“De crowdfunding vereiste veel inzet, maar het heeft de buurt ook dichter bij elkaar gebracht”

Na de restauratie wordt het een begeleid wonen locatie voor tien jongeren met autisme. De Heeren van Zorg gaat de begeleiding op zich nemen. De kavel is op papier gesplitst, maar wij mogen als buurtboerderij gebruikmaken van de toiletten en incidenteel van de keuken in de gemeenschappelijke ruimte.’ Dertig vrijwilligers in de leeftijd van 12 tot 80 jaar zetten zich in voor de stichting. Wilma Peters is één van hen. ‘Vorig jaar was de crowdfundingsactie. We werden daarbij ondersteund door een professioneel crowdfunder. Hij adviseerde om € 30.000 te vragen via het platform “Voor je Buurt”. In zes weken tijd hebben we alles uit de kast getrokken om met diverse acties mensen enthousiast te maken om geld te doneren. We waren euforisch na de eindstand van € 35.000. De crowdfunding vereiste veel inzet, maar het heeft de buurt ook dichter bij elkaar gebracht.

Het heeft niet alleen geld, maar ook meer vrijwilligers en belangstelling opgeleverd. Dit versterkt je draagvlak, want met dertig vrijwilligers alleen kun je de kar niet trekken. Het stimuleert om door te gaan. Eerst woonde ik in een huis op de Westzanerdijk en kende een paar mensen. Nu voelt het als een dorp waar ik me enorm thuis voel en veel mensen ken. Je hebt daarvoor een middel nodig. De buurtboerderij is de plek waar je elkaar kunt ontmoeten. Er komt zo meer cohesie.’

Coöperatiefonds draagt bij

Het museum en de stallen zijn van de Stichting Fronik Buurtboerderij. Peters: ‘De vervallen stallen hebben we afgebroken en bouwen we zoveel mogelijk met de vrijwilligers opnieuw op. Zo blijven de kosten beheersbaar. In totaal is er bijna drie ton nodig voor de restauratie van de ontmoetingsruimte “Het Museum” en de hooiberg en de bouw van de stallen. De fundering van de dierenstallen was zo slecht dat het opnieuw gefundeerd moest worden. Dat was een tegenvaller van € 25.000. Voor de bouw van de stallen hebben we fondsen aangeschreven.’ Het Coöperatiefonds van Rabobank Zaanstreek draagt bij aan lokale duurzame projecten. Een deel van de winst wordt geïnvesteerd in verduurzaming van de Zaanstreek. ‘We zijn zeer blij met een aanzienlijke bijdrage uit het fonds, zodat we de volgende fase van de stallen kunnen realiseren.

Hiermee financieren we de professionele houtskeletbouw. In de volgende fase bouwen leerlingen van het Hout- en Meubileringscollege in Amsterdam de houten spanten. We doen alles stap voor stap. Wanneer er geld binnenkomt, dan bouwen we verder. De geiten, pony’s, ezels, het hangbuikzwijn en het pluimvee scharrelen overdag rond. ’s Avonds gaan ze naar de provisorische stallen. We hopen dat ze in de winter kunnen verhuizen naar de nieuwe stal, die mede mogelijk is gemaakt door het Coöperatiefonds. Eerder kregen we via de Rabo ClubSupport een mooi bedrag waarmee we de konijnenberg realiseerden. Voor de verbouwing van de ontmoetingsruimtes is veel geld nodig. We benaderen hiervoor bedrijven en merken dat zij ons graag willen steunen. Ze kunnen ook in natura sponsoren. Iedere keer dat het lukt, springen we een gat in de lucht. Dat het een belangrijke plek is, wisten wij al lang. Maar het is bijzonder dat dit nu ook gezien en gewaardeerd wordt door fondsen en bedrijven.