Duurzame verf houdt Zaansche molen in bedrijf

Al sinds 1938 maakt RIGO Verffabriek de wereld een stukje mooier. Niet alleen door nieuwe lagen verf, lak en olie in schitterende kleuren. ‘Maar zeker ook door voor grondstoffen te kiezen die de natuur minder belasten. Zoals onze plantaardige lijnolie’, vertelt managing director Henriëtte van Westerhoven enthousiast.

Van oorsprong werd verf altijd gemaakt met plantaardige oliën, mineralen en natuurlijke pigmenten. Maar toen de mens halverwege de 20 eeuw aardolie en het maken van alkyd-emulsies ontdekte, zijn plantaardige oliën helemaal uit de verf verdwenen. ‘Vanaf de jaren’90 wilden wij echter duurzamer gaan werken’, legt Van Westerhoven uit. ‘Daarom heeft ons laboratorium zich gefocust op het ontwikkelen van producten op basis van herwinbare grondstoffen. Daaruit is een breed pallet aan schildersverven, vloeroliën en muurverven ontstaan.’

Een verf is opgebouwd uit een bind-, vul- en oplosmiddel. ‘Waarbij lijnolie een ideaal bindmiddel is’, zegt Van Westerhoven, die getrouwd is met een kleinzoon van de RIGO-oprichter en zo bij het bedrijf kwam. ‘Lijnolie kun je maken uit olievlas. Dit was vroeger een heel bekend gewas, maar is vervolgens helemaal uit Nederland verdwenen. Daarom moesten we al onze lijnolie altijd van ver importeren. Kwam het met schepen uit Canada en Rusland. Dat vonden wij niet echt heel duurzaam.’
Het derde generatie familiebedrijf RIGO wilde daarom lijnolie in de eigen omgeving gaan produceren. ‘Inmiddels zaaien we elk jaar in april diverse polders rondom Schiphol in, waar de vlas eind augustus wordt geoogst. Vervolgens brengen we de vlas naar de Zaanse Schans, waar de 17 eeuwse oliemolen De Bonte Hen er op traditionele wijze lijnolie van slaat.’

De Bonte Hen is dolblij met de aanlevering van het lijnzaad. Zo kan de houten molenreus uit 1693 ook anno 2022 laten zien hoe er in de gouden eeuw met draaiende wieken en krakende mechanieken lijnolie werd geproduceerd. ‘Net als de vele toeristen van de Zaanse Schans vind ik dat fascinerend om te zien’, stelt Van Westerhoven. ‘Het lijnzaad wordt eerst geplet onder twee grote molenstenen. Dan krijg je een soort meel, dat vervolgens wordt verwarmd om de aanwezige olie vloeibaarder te maken, hetgeen de opbrengst bij het persen vergroot. Tot slot is er een indrukwekkende persbank, aangedreven met een 150 kilo zware hei, die de olie letterlijk uit het voorverwarmde lijnzaadmeel slaat.’

Deze mooie duurzame samenwerking levert RIGO Verffabriek jaarlijks zo’n zesduizend liter plantaardige lijnolie op. ‘Dat is ongeveer een kwart van onze jaarlijkse behoefte’, geeft Van Westerhoven aan. ‘Maar we zijn ook blij dat we meehelpen om het erfgoed van de Zaansche molens in stand te houden. Die prachtige historische productieprocessen mogen niet verloren gaan.’

Voor oliemolen De Bonte Hen en de 12 andere monumentale molens in de Zaanstreek is de pandemie desastreus. Nauwelijks bezoekers betekent nauwelijks inkomsten om de prachtige historische molen te onderhouden. ‘Daarom zijn we dolblij met donaties die we ontvangen. De financiële ondersteuning is essentieel om de historische molens in stand te houden’, vertelt molenaar Fulco Rol.

Rabobank ondersteunt cultureel erfgoed
Door verenigingen en stichtingen te ondersteunen op het gebied van duurzaamheid en op bestuurlijk, financieel en maatschappelijk vlak, kan Rabobank een groot verschil maken. Op dit moment is stichting Zaansche Molen in gesprek met Rabobank om te kijken naar een mogelijke invulling op één van deze onderdelen.
De Bonte Hen dateert uit 1693 en is tussen 1974 en ’79 compleet gerestaureerd. ‘Maar dat is inmiddels ook alweer 50 jaar geleden, dus daarom hebben we onlangs de houten stelling compleet moeten vernieuwen’, vertelt Rol. ‘Tijdens de twee coronajaren hebben we De Bonte Hen ook een nieuwe laag verf gegeven. Uiteraard hebben we daarvoor de duurzame verf van onze fijne partner RIGO Verffabriek gebruikt. Het commercieel slaan van olie is vandaag de dag niet meer te doen. Maar dankzij de aanlevering van de door RIGO verbouwde vlas, kunnen wij als oliemolen nog steeds ons mooie productieproces laten zien.’

Clubs en verenigingen spelen een belangrijke rol in ons land. Rabobank versterkt clubs via Rabo ClubSupport. Onze leden stemmen hier jaarlijks over mee. In Amsterdam werd er afgelopen jaar €25.000 geïnvesteerd in 81 clubs en verenigingen. 1.117 leden stemden op de verdeling van dit bedrag over de deelnemers.

In 2022 werken wij verder aan onze missie ‘Growing a better world together’. Samen bouwen we aan oplossingen die goed zijn voor onze leden, klanten & goed voor de wereld om ons heen.

Benieuwd hoe onze maatschappelijke impact nog meer vorm krijgt? Bekijk de voorbeelden op rabobank.nl/impact.