Gerobotiseerde ‘ziekenhuisbeddenwasstraat’ zorgt voor schone bedden én waterbesparing

Sinds de corona-uitbraak is het alle hens aan dek op de IC-afdelingen. Innovaties die de lasten van het zorgpersoneel in deze zware tijden verlichten zijn daarom meer dan welkom. De ingenieuze gerobotiseerde 'ziekenhuisbeddenwasstraat', ontwikkeld door het West-Friese bedrijf Weber Machinebouw, is zo'n uitvinding. Het grensverleggende systeem van Nederlandse makelij is uniek in de wereld en werkt in alle opzichten beter dan de huidige beddenreinigingsmethoden.

De naam 'Weber' bestaat al 61 jaar, vertelt Erik Sierkstra, directeur van het bedrijf. Weber Machinebouw fabriceert – zoals de naam al verraadt – uiteenlopende innovatieve machines voor de metaalindustrie. Weber Hospital Systems is een tweede vertakking die 'opereert' in de wereldwijde ziekenhuiszorg. Daarbij ligt de nadruk op gerobotiseerde oplossingen voor het reinigen en desinfecteren van ziekenhuisbedden, matrassen en medische hulpmiddelen zoals rolstoelen en materiaalkarren.

Sierkstra: "Enkele jaren geleden kwamen we bij toeval in de zorgsector terecht. De aanleiding was een project dat te maken had met het reinigen van bedden bij het Erasmus MC in Rotterdam. Op basis daarvan zijn we een nieuwe machine gaan ontwikkelen: een heuse 'wasstraat' voor ziekenhuisbedden, waarin robotarmen met hete stoom precisiewerk verrichten en de bedden tot in de puntjes schoonspuiten." Het voordeel van dit systeem is dat er geen chemische ontsmettingsmiddelen worden gebruikt die duur en slecht voor mens en milieu zijn. Ook neemt het proces slechts zes minuten in beslag. Dat klinkt al goed, maar er zijn meer redenen die dit snufje onmisbaar maken.

"Sinds lange tijd zijn er slechts twee manieren om ziekenhuismateriaal, waaronder bedden, te reinigen", zegt Sierkstra. "De eerste is handmatig, dus letterlijk met een emmer met water en desinfectiemiddel het hele bed met de hand schoon schrobben. Behoorlijk zwaar werk waar wel wat nadelen aan kleven. Het is namelijk arbeidsintensief en de zorg kampt met een personeelstekort voor dit type werk, vooral in West-Europa. Het is niet de lievelingstaak van de zorgmedewerker, zeg maar. Verder worden er ontsmettingsmiddelen en alcohol gebruikt om de boel goed schoon te krijgen, wat schadelijk is voor het milieu, maar waarmee je ook het risico loopt dat patiënten ermee in aanraking komen. Dat schoonspoelen moet dus uiterst secuur gebeuren."

Toch schuilt er nóg een belangrijk risico in dat we niet over het hoofd mogen zien, merkt Sierkstra op. "Het niveau van reinheid is bij geen enkel bed hetzelfde. Iemand die bij wijze van spreken na een avondje stappen op maandagochtend een bed reinigt, behaalt waarschijnlijk een minder goed resultaat dan iemand die midden in de week fris en fruitig de handen uit de mouwen steekt. De menselijke factor speelt een doorslaggevende rol. Met een geautomatiseerd systeem kun je dat ondervangen en weet je zeker dat elk bed even schoon is."

De tweede manier, die een kleine dertig jaar geleden werd geïntroduceerd, is weliswaar automatisch maar ook niet optimaal. "Dat is een soort cabine met schuifdeur", zegt Sierkstra, "met daarin een vernevelingssysteem en spuitkoppen. Eerst worden chemische ontsmettingsmiddelen gebruikt om de bedden te desinfecteren. Vervolgens worden de bedden met een flinke hoeveelheid heet water afgespoeld. Dat is nodig om ze goed schoon te spoelen, zodat er geen chemicaliën, maar ook geen visueel vuil achterblijft. Hierbij wordt per bed tot tachtig liter water gebruikt. Bij ons nieuwe systeem is dat gereduceerd tot zo’n ácht liter per bed."

Het nieuwe systeem kent kortom mooie milieuvoordelen. Maar er is meer. Sierkstra: "De huidige geautomatiseerde reinigingsmethoden zijn schadelijk voor moderne bedden met ingebouwde elektronica, zoals touchscreens, wifi, of een weegschaal. De enorme hoeveelheden heet water kunnen die mechaniek flink aantasten. Onze werkwijze met stoom schaadt de elektronica niet, omdat het veel fijner is en omdat er minder water wordt gebruikt."

Sierkstra noemt de innovatie van Weber Hospital Systems een soort 'tussenvariant' die het beste van twee werelden – robottechniek én minder waterverspilling – combineert. Bovendien komt er dus geen ontsmettingsmiddel aan te pas en is de stoomreinigingsmethode niet gevaarlijk voor elektrische apparatuur. Je vraagt je bijna af waarom deze vernuftige stoomwasstraat überhaupt nog niet bestond, maar dat heeft waarschijnlijk te maken met de nauwkeurigheid van het intelligente systeem. "Het schoonmaken met stoom is op zich niet nieuw, maar de manier waarop wij het doen wel", legt Sierkstra uit. "Je kunt namelijk pas zonder chemicaliën reinigen als je de hete stoom van zeer dicht op het oppervlak spuit. Anders waaiert het uit en is het niet krachtig genoeg om te desinfecteren. Dat is waarom bij andere soorten reinigingsprocessen chemicaliën worden gebruikt. Door het gebruik van robots in onze wasstraat zijn we in staat met de stoom dicht op het bed te komen en uiterst secuur alle hoeken en gaten te bereiken. Dat is – naast de milieubesparende en duurzame voordelen – de grootste winst."

Ook Rabobank West-Friesland zag wel heil in de beddenwasstraat en hielp Weber met de voorfinanciering. "We hebben te maken met een kapitaalintensief product en specifieke leveringsvoorwaarden ", zegt Sierkstra. "We zochten een partner die ons in de financiering kan bijstaan en ons ook ruimte geeft om door te kunnen met deze ontwikkeling. Elke drie maanden zitten we om de tafel om de balans op te maken, verder loopt alles hartstikke soepel en op basis van vertrouwen. De zaken gaan ook goed, dat scheelt natuurlijk. Maar we merken nu ook hoe Rabobank specifiek ondernemers met een duurzaam karakter steunt, dat is mooi om te zien."

Ontdek in deze YouTube-video in één minuut hoe de wasstraat werkt!