Update
Uitbreidingsvraag van 100.000 banen zet groei zakelijke dienstverlening onder druk
Een kwart van alle werkende mensen in de zakelijke dienstverlening is 55 jaar of ouder en een deel hiervan zal op korte termijn uit dienst treden. Dat terwijl er juist een stijgende vraag naar personeel in deze markt is. Volgens De Raad van Organisatie Adviesbureaus (ROA) is de uitbreidingsvraag 100.000 banen. Dit staat los van de vervangingsvraag van de uittredende werknemers in de zakelijke dienstverlening (+/- 275.000 55+’ers). Welke sectoren in de zakelijke dienstverlening hebben de meeste open posities? Kunnen de 100.000 beschikbare banen worden ingevuld? En welke rol speelt arbeidsdynamiek op het gebied van vraag en aanbod. Dat lees je in deze update.
In het kort
Tekort aan geschikt personeel drijft lonen in de zakelijke dienstverlening omhoog
De Nederlandse arbeidsmarkt is krap. Er zijn meer vacatures dan werkzoekenden, namelijk 100 werklozen op 114 vacatures (bron: CBS). Veel werkgevers hebben moeite om geschikt personeel te vinden. Dit drijft de lonen omhoog, vooral in sectoren waar de vraag naar arbeid hoog is, zoals de schoonmaak en accountancy. Betekent dit ook dat er sprake is van een structurele arbeidskrapte die de economische groei zal belemmeren?
De verwachting is van niet. Op de lange termijn zorgt de arbeidsdynamiek via het mechanisme van de arbeidsvoorwaardevorming voor een efficiënte arbeidsdeling. Bedrijven en sectoren die geen personeel weten te vinden, zullen krimpen terwijl de succesvolle juist kunnen groeien. Deze transitie naar een nieuw economisch evenwicht kan nog wel lang duren door ondoelmatig beleid vanuit de overheid.
Meer weten? Lees ons onderzoek: De Nederlandse arbeidsmarkt nu en in de toekomst: het macrobeeld.
Groeiende en krimpende beroepen in de zakelijke dienstverlening
De zakelijke dienstverlening is een van de grootste en meest dynamische sectoren van de Nederlandse economie. Binnen deze sector vind je onder andere adviesbureaus, accountants, juristen, uitzendbureaus, schoonmaakbedrijven en beveiligingsdiensten. In de zakelijke dienstverlening werken ruim 1,5 miljoen mensen, wat zo’n 17 procent van de totale werkgelegenheid is.
De branches waar de meeste groei in vraag wordt verwacht zijn de schoonmakers, juristen, boekhoudkundig medewerkers, financieel specialisten en economen. Dit blijkt uit onderzoek van het Researchcentrum voor Onderwijs en Arbeidsmarkt (ROA). Deze beroepen hebben in ieder geval itot 2028 veel open posities door onder andere de digitalisering, de complexiteit van de wet- en regelgeving, juridisering van de samenleving en de behoefte aan financieel advies.
Krimpbanen zijn de beroepen waar naar verwachting minder vraag naar zal zijn in de komende jaren. Volgens het ROA is het beroep manager in de zakelijke en administratieve dienstverlening op zijn retour. Dit heeft te maken met een afname van het aantal managementlagen in organisaties, een toename van zelfsturing en een verschuiving van taken naar andere functies bijvoorbeeld het jaarlijkse beoordelingscyclus in je team behandelen.
Hoe werkt de arbeidsdynamiek?
De arbeidsdynamiek is het proces waarbij de arbeidsmarkt zich aanpast aan de veranderingen in de economie. Dit gebeurt via het mechanisme van de arbeidsvoorwaardevorming, ofwel de onderhandelingen tussen werkgevers en werknemers over de prijs en de kwaliteit van de arbeid. Dit mechanisme zorgt ervoor dat arbeid goed verdeeld wordt over de verschillende bedrijven, sectoren en regio’s. Dat werkt als volgt:
Dit proces leidt tot een herverdeling van de arbeid over de verschillende sectoren en regio’s, waarbij de arbeid zich verplaatst van de minder succesvolle naar de meer succesvolle regio’s. Dit bevordert de economische groei, de concurrentiekracht en de welvaart van de economie als geheel.
Hoelang duurt het mechanisme van arbeidsdynamiek?
De transitie naar een nieuw economisch evenwicht waarbij de arbeidsmarkt in balans is, kan lang of kort duren. Dit hangt af van de snelheid en de flexibiliteit van de arbeidsdynamiek. Om een snelle en soepele arbeidsdynamiek te hebben, moeten de werknemers openstaan en flexibel zijn om zich om te scholen en te willen wisselen van een baan. Hoe beter en doelmatiger het overheidsbeleid is, hoe meer het de arbeidsdynamiek ondersteunt, faciliteert en stimuleert. Dit kan bijvoorbeeld door te zorgen voor een goed onderwijsstelsel, sociaal zekerheidsstelsel, infrastructuur, belastingstelsel, innovatiebeleid, migratiebeleid en een goed arbeidsmarktbeleid.
Kan de zakelijke dienstverlening de 100.000 extra banen invullen?
Volgens de prognoses van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) en het Centraal Planbureau (CPB) zal de uitstroom van werkenden in de komende jaren groter zijn dan de instroom. Dit komt vooral door de vergrijzing van de bevolking, waardoor er meer mensen met pensioen gaan dan er jongeren op de arbeidsmarkt komen. Dit betekent dat de werkgevers meer moeite zullen hebben om geschikt personeel te vinden en te behouden.
“Of de 100.000 extra banen gevuld worden, hangt af van het aanbod van de werkgever.”
Er komt concurrentie tussen sectoren om aan personeel te komen. Voor de zakelijke dienstverlening is het de vraag of de 100.000 extra banen ingevuld worden, zeker nu een grote groep 55+’ers gaat uitstromen. Of dit lukt hangt af van het aanbod van de werkgever aan de werknemer. Uit onderzoek blijken de volgende aspecten belangrijk voor (startende) werknemers te zijn:
Prognose voor zakelijke dienstverlening
Hoe de 100.000 beschikbare banen worden ingevuld, hangt dus van verschillende factoren af. Zo speelt het mechanisme van de arbeidsdynamiek mee, maar is er net zo’n grote rol voor de werkgever. Wil je meer weten over de ontwikkelingen binnen de branche? Of ben je benieuwd welke kansen er zijn voor jouw bedrijf? Ga dan in gesprek met je accountmanager of neem contact op met onze sectorspecialisten voor advies.