Update
Toekomstbestendige akkerbouw: 4 elementen van kringlooplandbouw
Nederlands is een wereldleider op het gebied van landbouw, tuinbouw en visserij. Maar de sector staat voor grote uitdagingen. Zo dreigen veel landbouwbodems uitgeput te raken, neemt de biodiversiteit in Nederland af en brengt het klimaatakkoord nieuwe regels met zich mee. Daarom wil de overheid dat boeren de omslag maken naar ‘kringlooplandbouw’. Hieronder gaan we dieper in op kringlooplandbouw en de uitdagingen waar Nederlandse boeren op dit moment mee te maken hebben.
1. De bodemkwaliteit verbeteren
Een goede bodemstructuur is de basis voor een goede vruchtbaarheid. De bodem moet namelijk voldoende lucht bevatten zodat mest en water de wortels van de gewassen kunnen bereiken. Maar door het gebruik van zware machines wordt de lucht juist uit de bodem gedrukt. Dit is bijvoorbeeld op te lossen door minder zware machines te gebruiken.
In de gedachte van kringlooplandbouw gaat het ook om grondstoffen efficiënter gebruiken. Veel boeren telen bijvoorbeeld bewust meer kruidenrijke grasmengsels, zoals klaver. De klaver is gezonde voeding voor de koeien. En die kruiden laten de kaas die gemaakt wordt van de melk van de koeien lekker smaken. Tegelijkertijd haalt klaver stikstof uit de lucht, wat in de bodem terecht komt. Daardoor hoeven boeren niet aan kunstmatige stikstofbemesting te doen. En de diepe wortels van de plant houden de grond luchtig. Een win-win-win-situatie.
“Door grondstoffen efficiënt te gebruiken, ontstaan op natuurlijke wijze producten van kwaliteit.”
2. Grondstoffen optimaal benutten
Het is de bedoeling dat er bij kringlooplandbouw geen afvalstromen meer zijn. Alles wordt gebruikt: als eindproduct of grondstof voor één van de andere schakels in de kringloop. Bijvoorbeeld mest van de dieren en compost gemaakt van eigen groenafval. Het doel is niet om de kostprijs te verlagen of de productie te verhogen, maar om grondstoffen efficiënt te gebruiken. Het gevolg hiervan is dat je kwalitatieve producten op een natuurlijke wijze produceert.
3. De uitstoot van schadelijke stoffen verminderen
De opwarming van de aarde is het gevolg van de uitstoot van broeikasgassen. Ook de uitstoot van landbouw speelt hierbij een belangrijke rol. Het gaat hierbij vooral om CO₂, methaan en lachgas. Om klimaatverandering tegen te gaan, is het dus belangrijk dat er minder van dit soort gassen uitgestoten worden. Naar aanleiding van het Klimaatakkoord van Parijs heeft de Nederlandse overheid daarom besloten dat de CO₂-uitstoot in Nederland in 2020 al moet halveren, en in 2050 met 95% gedaald moet zijn. Boeren die hierin investeren krijgen financiële steun van de overheid.
4. De biodiversiteit verhogen
Biodiversiteit staat voor alle soorten die er op aarde zijn, waaronder alle dier- en plantensoorten en hun leefgebieden. Die verschillende soorten houden de natuur in balans. Maar de verscheidenheid aan planten en dieren in Nederland neemt enorm af. De impact hiervan is groot.
In de Nederlandse landbouw zien we bijvoorbeeld steeds meer akkers waar jaar na jaar dezelfde gewassen worden verbouwd. Schimmels kunnen hier ongehinderd hun gang gaan, omdat er geen planten zijn die ze op afstand houden. Of de gewassen worden door insecten opgegeten. Spinnen en wespen zijn de natuurlijke vijanden van insecten, maar komen alleen op bepaalde planten en bloemen af. Die moeten dan wel in de omgeving zijn. Ook worden gewassen vaak in één keer geoogst waardoor alle insecten gelijk verdwijnen. Als een boer afwisselt met gewassen en die op verschillende momenten oogst, dan is er altijd een plek waar deze nuttige beestjes kunnen verblijven.
Benieuwd naar jouw kansen voor kringlooplandbouw? Onze experts denken graag met je mee. Neem contact op met je lokale Rabobank voor een vrijblijvend gesprek.