Update

Samenwerken en digitaliseren versterkt de huisarts

18 maart 2022 13:19

In de gezondheidszorg zijn huisartsen de belangrijkste schakel. Wanneer een patiënt klachten heeft, brengt de huisarts deze als eerste in contact met het gehele zorgsysteem. Maar waarom zien we toch we een structureel tekort aan huisartsen? En wat is de invloed daarvan op de zorg? We zien dat huisartsen steeds vaker samenwerken en geleidelijk bezig zijn met digitalisatie. In deze update lees je hoe ze dat doen.

Huisarts achter bureau op tablet

Huisarts blijft spil van de zorg in Nederland

In het nieuwe regeerakkoord van het kabinet-Rutte IV is aangekondigd dat de rol van de huisarts wordt versterkt en dat huisartsen voldoende tijd en capaciteit krijgen. Denk aan het inzetten van praktijkondersteuners huisartsenzorg (POH’s) om de instroom naar de geestelijke gezondheidszorg (GGZ) te beperken. Bijna 80% van de huisartsenpraktijken heeft een praktijkondersteuner geestelijke gezondheidszorg (POH-GGZ). Ook wordt financiële ruimte gemaakt voor het opleiden van meer huisartsen in Nederland.

Huisartsentekort in vele regio’s urgent

De vraag naar huisartsenzorg neemt toe door verschillende zaken waaronder vergrijzing, verschuiving van zorg van tweede naar eerste lijn, meer chronisch zieken en hogere eisen van burgers. Daarom komt er op basis van het hoofdlijnenakkoord voor huisartsen meer geld beschikbaar. De minister stelt een standaard groeipercentage van maximaal 1% voor het budgettair kader huisartsenzorg en multidisciplinaire zorg. Daarnaast komt dit jaar 2% extra groeiruimte voor nieuwe afspraken.

Ook zal het aanbod aan huisartsen sterk wijzigen vanwege de vergrijzing van de beroepsgroep. De Landelijke Huisartsen Vereniging (LHV) constateert een structureel en omvangrijk tekort aan huisartsen. De belangenorganisatie zet in op minder administratieve lasten, meer mogelijkheden voor ondersteuning in de praktijkvoering, ruimte voor uitbreiding van personeel, meer samenwerking tussen praktijken en investeringen in praktijkpanden. De 9 regio’s waar de urgentie het hoogste is en de behoefte aan ondersteuning het grootst, ontvangen begeleiding in de aanpak van het huisartsentekort in hun regio. Dit zijn: Noord-Holland Noord, Zeeland, Twente, Friesland, Flevoland, Noordoost-Brabant, Groningen, Zuid-Limburg en de Achterhoek.

Huisarts heeft hogere vergoeding huisvestingskosten nodig

Ruim driekwart van de huisartsen ervaart nadelen van de huisvesting van hun praktijk. Ze hebben vooral last van ruimtegebrek. Huisartsen lopen daardoor tegen hun grenzen aan bij het aannemen van personeel, opleiden van huisartsen en inschrijven van nieuwe patiënten. Naast het gebrek aan betaalbare huisvestiging in bijna het hele land, speelt ook de noodzakelijke investering in het verduurzamen van het pand mee. Dit is onvoldoende vertaald in de vergoeding van de huisvestigingskosten, die is gebaseerd op het kostenniveau van 2015. We zien steeds vaker gezondheidscentra waarbij apotheken, fysiotherapeuten en medisch specialisten een locatie delen. Ook werken huisartsen steeds meer samen met de thuiszorg en wijkverpleegkundigen omdat ouderen langer thuis wonen.

Op basis van het hoofdlijnenakkoord worden de eerste stappen gezet voor de inrichting van regionale samenwerking, vaak in samenwerking met de zorggroepen. Inmiddels is er zowel voor de doorverwijzing naar medisch specialisten als naar paramedici een nieuwe richtlijn van het Nederlands Huisartsen Genootschap (NHG). Deze NHG-richtlijn biedt huisarts, specialist en paramedici de basis voor de overdracht van informatie rond het verwijzen van patiënten. De richtlijn is ontwikkeld in samenwerking met ZorgDomein. Inmiddels werkt 91 % van de huisartsen met ZorgDomein voor het vinden van vervolgzorg. Samenwerking met niet-medici bevindt zich nog in pioniersfase: denk aan de praktijkmanager als eigenaar, de zorggroep of ICT-dienstverlener als partner van de praktijk.

Patiënt krijgt grotere rol bij preventie

Mede door de coronapandemie komt er meer aandacht voor preventie en leefstijl. Veel mensen hebben ervaring opgedaan met zelftesten. Een voorbeeld is een onderzoek van de Nierstichting, de Hartstichting, het Diabetes Fonds en de Dutch Cardio Vascular. Dit onderzoek in 4 regio’s met 160.000 mensen is om diabetes type 2, hart- en vaatziekten en chronische nierschade onder 50- tot 75-jarigen vroegtijdig op te sporen. Uiteindelijk is het de bedoeling dat elke Nederlander in deze leeftijdsgroep zelf thuis kan testen of er mogelijk sprake is van deze aandoeningen. Deze secundaire preventie, oftewel het vroeg opsporen van ziekten om verergering te voorkomen, zorgt dat de ziektelast van diabetes type 2, hart- en vaatziekten en chronische nierschade de komende 10 jaar met 25% kan worden verlaagd.

Digitalisering is aan opmars begonnen

Nieuwe aanbieders betreden de markt. Bijvoorbeeld apps om de communicatie tussen patiënt en huisarts te verbeteren door ruimere bereikbaarheid. Denk aan Spreekuur.nl, Arene of Mijn Huisarts Online. Spreekuur.nl is een digitaal consult, waarbij de patiënt digitaal vragen beantwoordt over zijn of haar klachten en foto’s deelt. Dit platform maakt het mogelijk om via chat of video geholpen te worden. Arene is een online huisartsenpraktijk, opgericht door 3 huisartsen in Etten-Leur. Het concept is een breed aanbod van digitale (communicatie)mogelijkheden, zodat je alleen naar een huisartsenpraktijk hoeft als fysieke beoordeling nodig is. De app Mijn Huisarts Online uit Zuid Limburg kent inmiddels bijna 40.000 gebruikers. Deze app biedt de mogelijkheid online afspraken te maken, het medisch dossier in te zien, herhaalrecepten te bestellen en een dokter te spreken middels een E-consult. Thuisarts.nl is inmiddels onmisbaar. In 2021 werd de website bijna 69 miljoen keer geraadpleegd. Opvallend is dat deze site voor bijna 80% van de vragen mobiel wordt gebruikt. Ook platform OZOverbindzorg is al in meer dan 70 gemeenten met bijna 1.900 huisartsen actief. Hiermee worden patiënt, mantelzorg, huisarts en overige hulpverleners online met elkaar in contact gebracht. Het ziekenhuis en het loket van Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) sluiten zich steeds vaker aan bij deze community.

Rabobank werkt samen met de Landelijke Huisartsen Vereniging (LHV), Vereniging Arts en Leefstijl, Stichting Student en Leefstijl, podcast De Innovatieve Huisarts en het Institute for Positive Health. Ben je huisarts en wil je eens vrijblijvend sparren over mogelijkheden om de aankoop van vastgoed, overname en/of verduurzaming van een praktijk, jouw woonhuis of innovaties te financieren? Neem gerust contact met ons op bijvoorbeeld via onze Medicidesks.