Groothandels in voedingsmiddelen

Economie

De groei van de bevolking in combinatie met een groeiende economie bepaalt de groei van de vraag naar voeding. We gaan in Nederland dus niet zo zeer meer eten. Zowel bevolkingsgroei als bbp-groei vlakt af in Nederland en in de voor ons belangrijkste exportlanden: België, het Verenigd Koninkrijk, Duitsland en Frankrijk. Het totale marktvolume zal de komende jaren dus maar beperkt stijgen. Naar verwachting zal de nadere Brexit een negatieve impact hebben op de exportpositie van groothandels in food. Ook de huidige handelsspanningen tussen de EU, VS en China hebben impact door dat er extra handelstarieven gelegd worden op import en export van voedselproducten. De exportvooruitzichten blijven gematigd positief. Groeimarkten liggen ver weg in Afrika en Azië. Deze markten bereiken is een logistieke en operationele uitdaging.

In Nederland groeit vooral de out-of-home markt sterk. Zo profiteerden in 2018 de klassieke horeca (+6,5%) en fast food (+5,9%) terwijl versspeciaalzaken ( +0,3%) en supermarkten (+1,7%) maar beperkt groeiden (bron: FSIN). In 2019 zien we afvlakkende volumegroei in zowel foodretail als horeca. Omzetten stijgen wel, maar dit komt vooral door hogere prijzen vanwege, onder andere, de btw-verhoging. Voor 2020 is de verwachting dat er sprake blijft van beperkte groei door een frisser economisch klimaat en toenemende internationale handelsspanningen.

Lees ook de Rabo Brexit Monitor voor meer inzicht

Zie voor de meest actuele marktontwikkelingen altijd de Rabo Food Update die elk kwartaal wordt gepubliceerd op www.rabobank.nl/food.

Consumentengedrag

We gaan niet meer eten, maar wel anders. Onder meer de vergrijzing van de bevolking leidt tot minder inname van calorieën, terwijl jongere generaties juist meer buiten de deur gaan eten. Door het gewijzigde gedrag van de consument ontstaan er interessante nichemarkten. De consument gaat daarbij niet zo zeer meer betalen voor het product (in dit geval het broodje of de plak kaas daarop), maar wel meer voor de dienstverlening eromheen. Denk aan het thuisbezorgen van voedsel, het buitenshuis consumeren (to-go, fastfood, horeca) of het kopen van voorbereid of voorgesneden producten om thuis het koken makkelijker te maken.

Duurzaamheid

Duurzaamheid wordt voor de consument steeds belangrijker in haar keuze om bepaalde voedingsmiddelen wel of niet te consumeren. De consument eist daarom meer transparantie in de wijze van produceren. Onderwerpen die voor groothandels relevant zijn:

• Milieu: welke impact heeft de productie gehad op de directe omgeving (bijvoorbeeld het gebruik van bestrijdingsmiddelen), het klimaat en de natuur , et cetera? Dit leidt met name tot een groei van keurmerken;
• Dierenwelzijn: hoe is het beest gefokt, gevoerd, vervoerd en geslacht? Sterke groei van het 'Beter Leven' keurmerk;
• Verpakkingen: er ontstaat steeds meer weerstand van consumenten tegen het (plastic) verpakken van producten. Dilemma is hoe balans te houden tussen minder plastic en het tegengaan van voedselverspilling (plastic houdt AGF vaak langer houdbaar);
• ‘Food miles’: steeds meer consumenten zijn erin geïnteresseerd hoeveel kilometer een product aflegt voordat het thuis op het bord ligt. Door de perceptie dat lokaal geproduceerde producten verser en duurzamer zijn, krijgen deze steeds vaker de voorkeur boven producten die van ver komen;
• Gezondheid: toenemende bewustwording van de impact van voeding op de gezondheid. Welke bestanddelen zitten er in het voedsel, hoe zorg je voor een goed en gevarieerd dieet?
• Voedselverspilling: er wordt veel voedsel weg gegooid in de keten, zowel door de consument als door de industrie, retail en horeca. Hoe dit te reduceren? Dit kan onder meer door de houdbaarheid van voedsel te verlengen en door van reststromen inkomsten te maken.

Innovatie

De groothandel dient zich te onderscheiden met het ontzorgen van de andere schakels in de keten.

Bepalend daarbij wordt:

• Communicatie met de klant via de juiste devices (omnichannel dienstverlening);
• Het optimaliseren van de distributie (naar de volgende schakel in de keten of direct naar de uiteindelijke consument, in kleinere drops, onderscheid tussen gekoeld, ingevroren, warm en droog, automatisering);
• Het gebruiken en analyseren van de juiste data.

Om te innoveren wordt samenwerking in de keten of met branchevreemde aanbieders steeds belangrijker. We zien toenemende consolidatie en verticale integratie om grip te hebben op sourcing of om dichter bij de consument te zitten.

De dienstverlening rondom ons eten maakt nu al meer dan 40% van onze totale besteding aan eten en drinken uit. Dit percentage zal de komende jaren alleen maar groeien als consumenten nog meer voor gemak en beleving willen betalen. Als leveranciers een graantje van deze verwachte groei mee willen pikken, moeten ze de consument ontzorgen. Daarnaast moet hun hun foodretail en horeca onderscheidend zijn.

Lees ook de thema-update verpakkingen Lees ook de thema-update ‘food is steeds meer dienstverlening’

Maatschappij

De consument zoekt meer gemak, onder andere meer out-of-home (groei horeca, foodservice en to-go) en meer convenience (kant-en-klaar, thuisbezorgen).

Lokalisering versus globalisering

De consument hecht waarde aan lokaal geproduceerde producten waar de herkomst helder van is en met een sterk verhaal. Anderzijds staat zij open voor 'vreemde' smaken van over de hele wereld, wat terug te zien is in het aanbod van onder meer de etnische schappen in de supermarkt.

Aanbod Rabobank

Rabobank als maatschappelijk partner

Banking for Food is een van onze strategische pijlers. Binnen deze strategie ontwikkelt de Rabobank diverse proposities voor ondernemers actief in de foodchain. In diverse regio’s organiseert de Rabobank Food Forward Tracks: we brengen alle spelers in de keten samen om de regionale voedselketen duurzaam te veranderen.

Lees waarom Banking for Food bij de Rabobank hoort Lees meer over Rabobank Food Forward Check Rabobank Foodupdates