Economie
In 2019 is de groei van de gemiddelde dagproductie in de voedingsmiddelenindustrie minimaal (bron CBS). Wel zien we een stijging in de omzetten, voornamelijk door het toerekenen van hogere prijzen aan stijgende grondstofprijzen en de BTW-verhoging. De afvlakkende volumes komen mede door een frisser economisch klimaat en toenemende internationale handelsspanningen. De minimaal groei zette zich al in 2018 in, toen de totale omzet van de voedingsmiddelenindustrie nauwelijks toenam (+0,1%). Deze omzetstijging kwam voornamelijk door het toenemende productievolume, terwijl de afzetprijzen onder druk stonden (-0,7%). Over een langere periode (omzetindex ten opzichte van ijkjaar 2010) zien wij een forse groei in omzet (+28,9% in 7 jaar tijd), terwijl het productievolume in dezelfde periode slechts met 12,1% toenam.
Prijsstijging is de voornaamste accelerator achter de omzetgroei. Dit komt voor een belangrijk deel door de grondstofprijsinflatie. Na jaren van prijsdalingen, begonnen de prijzen voor agri-grondstoffen zoals granen, vlees en zuivel zo halverwege 2016 weer aan te trekken. Hetzelfde zagen we gebeuren in de olieprijs, waardoor bijvoorbeeld ook verpakkingsmaterialen duurder werden. Momenteel stijgen met name de varkensprijzen door toedoen van de varkenspest, iets wat voor veel vleesverwerkers weer lastig door te berekenen is naar de afnemende foodretail. Over het algemeen zien we toenemende schaarste in grondstoffen, zeker voor de langere termijn. Het borgen van de aanvoer van strategische grondstoffen (‘strategic sourcing’) en het verduurzamen van deze aanvoer, vereist dan ook aandacht van ondernemers in de industrie.
Aanvullend ziet de Rabobank een verschuiving richting producten met meer toegevoegde waarde, zoals gezondere producten, meer gemak (take-a-way), duurzamere producten of producten met een hoge belevingsfactor (specifieke A-merken). De combinatie van stijgende grondstoffen en veranderende consumentenbehoeftes leidt tot een uitdagend businessmodel die om veel flexibiliteit en innovatiekracht vraagt.
Zie voor de meest actuele marktontwikkelingen altijd de Rabo Food Update die elk kwartaal wordt gepubliceerd op www.rabobank.nl/food.
Lees ook over de mogelijke impact van Brexit op de foodchain in Nederland