Bedenk een bedrijfsnaam in 6 stappen

Een pakkende bedrijfsnaam bedenken, kun je helemaal zelf doen. Maar slimmer is het om mensen uit je omgeving bij dit proces te betrekken. Het gaat namelijk grotendeels om de associatie die mensen bij je naam hebben. Wellicht dat je zelf al een helder beeld hebt van hoe je jouw onderneming wilt noemen, maar leg deze titel altijd eerst voor aan je directe omgeving.

Misschien is die ene naam volgens jou erg origineel en past deze uitstekend bij jouw toekomstige communicatiebureau, maar ziet je partner hier totaal de logica niet van in. Je kunt beter een herkenbare bedrijfsnaam verzinnen. Het is handig voor de klant om direct te achterhalen wat je als bedrijf te bieden hebt. Het moet geen mysterie zijn. Zorg dat je bedrijfsnaam duidelijk weergeeft welke producten of diensten je namens de onderneming aanbiedt.

Als je samen met anderen een bedrijf wilt starten, ligt het voor de hand om voor het bedenken van een bedrijfsnaam samen om de tafel te gaan zitten. Maar ook voor eenpitters kan zo'n meeting erg nuttig zijn.

Tijdens de brainstormfase is het belangrijk dat je zo breed mogelijk probeert te denken, zolang de suggesties maar een duidelijke link hebben met je sector en het product of de dienst die je wilt gaan aanbieden.

Er zijn online diverse generatoren te vinden waar je met een paar klikken een nieuwe naam voor je product of bedrijf kunt uitdokteren. Maar: dit zijn altijd namen die niet door jou of jouw omgeving zijn bedacht.

De originaliteit ontbreekt in de meeste gevallen, en erger nog, de persoonlijke touch is weg. Uiteraard kan een naamgenerator je wel op weg helpen om nét een bepaalde richting op te denken.

Neem daarom een paar uur de tijd om alle termen die je te binnen schieten te noteren. Schrijf alles op. Het maakt niet uit hoe onlogisch sommige namen misschien klinken, want wegstrepen kan altijd nog. Misschien brengt een op het eerste oog bizarre handelsnaam jou later wel op heel andere ideeën.

Naast de meest voor de hand liggende personen is het verstandig om hiervoor ook een of twee externe deskundigen uit te nodigen. Denk aan een copywriter of een goede vriend die creatief is met woorden. Nodig ook één of twee externe deskundigen uit, zoals een copywriter of goede vriend die creatief is met woorden.

Heb jij met deze (of meerdere) brainstormsessie(s) voldoende ideeën opgedaan? Dan is het tijd om een shortlist op te stellen. Probeer deze lijst zo goed en kwaad als je kunt te beperken tot maximaal tien kandidaat-handelsnamen.

Voor een notaris ligt het bijvoorbeeld minder voor de hand om een speels ogende bedrijfsnaam aan te nemen dan de eigenaar van een reclame- of communicatiebureau of een kinderdagverblijf.

Probeer een bedrijfsnaam te verzinnen die de lading dekt, maar ook weer niet te saai is. Het moet ook een beetje prikkelen. Toen Microsoft een naam zocht voor een nieuw cloud-platform, bleven ze hangen in namen als Cloud Pro en Cloud Link. Niet bijzonder inspirerend.

Met de hulp van David Placek van Lexicon kwamen ze uit op een heel ander soort naam: Azure. Een heldere en onderscheidende naam. Ze kozen deze naam omdat de verwachting was dat 'de cloud' de toekomst zou worden. Het verwerken van 'cloud' in de naam zou dan gewoontjes gaan klinken.

Heb je een lijstje met goede kanshebbers? Kijk dan eens naar hoe deze potentiële handelsnamen klinken. Is het meteen duidelijk hoe je een bepaalde naam schrijft of uitspreekt?

Als je dan iedere keer moet uitleggen hoe je je bedrijfsnaam goed uitspreekt of spelt, is dat niet alleen vermoeiend voor jezelf, ook voor je potentiële klanten.

Heb je internationale ambities? Dan is het ook belangrijk dat je bedrijfsnaam uitspreekbaar is in een andere taal. Let er ook op dat je naam over de grens geen andere betekenis heeft. Je zou niet de eerste ondernemer zijn die de naam bij een internationale expansie moet aanpassen om gênante situaties te voorkomen. Zo was er een tijdje geleden een Franse fabrikant die zijn kaasmerk Kiri wilde aanbieden in het Midden-Oosten en toen pas ontdekte dat 'Kiri' in het Perzisch rot of ranzig betekent.

Werpt al dat brainstormen en creatief denken eenmaal zijn vruchten af en heb je een potentiële goede bedrijfsnaam op papier staan? Dan is het tijd om te controleren of de naam in kwestie wel aan de voorwaarden voldoet. In Nederland zijn hierop namelijk een aantal belangrijke regels van toepassing. Niet iedere bedrijfsnaam wordt zomaar geaccepteerd. Hieraan zijn bepaalde regels verbonden. Als je een dierenpension wilt opzetten, mag je bijvoorbeeld niet volstaan met 'Dierenpension'.

Hieraan moet je op zijn minst je naam toevoegen: 'Diana's Dierenpension' of 'Diana's pension voor honden, katten en konijnen' is - indien nog beschikbaar in jouw regio - wel een optie. Een bedrijfsnaam mag nooit misleidend of verwarrend zijn. Overweeg je echter om het bedrijf ooit ook als merk te registreren? Dan mag de bedrijfsnaam niet beschrijvend zijn. Sterker nog: een beschrijvende naam kan niet als merk worden ingeschreven.

In elk geval mag de bedrijfsnaam niet misleidend of verwarrend zijn. Misleidend wil zeggen dat je het bedrijf anders doet voorkomen dan het is. Ook mag de handelsnaam geen merknamen bevatten. Als de naam niet goed de werkelijkheid weergeeft, kan deze als misleidend worden beoordeeld.

Als het om verwarrende namen gaat, wil dat zeggen dat jouw bedrijfsnaam niet teveel op een andere handelsnaam mag lijken. Als een consument of mogelijke klant de twee bedrijven door de namen niet meer (of zeer slecht) uit elkaar kan houden, is de kans groot dat er juridisch gezien sprake is van verwarring.

Wellicht ten overvloede, maar voordat je de gekozen bedrijfsnaam kunt gaan gebruiken op je zakelijke website en een stapel visitekaartjes laat drukken, check je eerst de beschikbaarheid bij de Kamer van Koophandel.

Natuurlijk mag de naam niet lijken op bedrijfsnamen die al in Nederland bestaan. Het is daarom verstandig om eerst te controleren of de naam die jij op het oog hebt nog vrij is. Je mag niet zomaar een bedrijfsnaam aannemen die al in gebruik is of sterk lijkt op de naam van eventuele concurrenten of bestaande merken. Al kunnen de voorwaarden in onderlinge regio's en branches wel enigszins verschillen.

Uiteraard controleer je eerst het Handelsregister bij de Kamer van Koophandel (KVK). Let wel op: dit register is erg gevoelig voor tik- en spellingsfouten. Probeer daarom telkens verschillende schrijfwijzen uit en tik ook eens slechts een deel van de naam in.

Komt de naam hier niet in voor? Dan is het risico op een handelsnaamconflict klein. Staan er namen bij die wél sterk lijken op de naam die jij in gedachten hebt? Dan kan er sprake zijn van verwarring. De door jou gekozen bedrijfsnaam kun je in dat geval niet gebruiken.

Daarnaast is het goed het merkenregister te controleren bij het BOIP. Ook hier geldt dat het nauw luistert hoe je de naam spelt. Probeer meerdere varianten uit. Staat de naam bij het BOIP al ingeschreven binnen dezelfde of nauw verwante branches (in het merkenrecht 'klassen' genoemd), mag je dezelfde naam helaas niet meer voor jouw onderneming gebruiken.

Tip! Doe vooral ook even een Google Search. Soms duiken daar namen op die (nog) niet in de registers zijn opgenomen of met een iets andere spelling ingeschreven staan. Dat laatste is met name belangrijk voor het handelsnaamrecht.

Voor de meeste starters is het merkenrecht nog niet zo belangrijk, maar bij het handelsnaamrecht is dat een ander verhaal. Als je de naam voor een onderneming actief gebruikt, krijg je al automatisch een handelsnaamrecht.

Goed om te weten: de naam hoeft hiervoor niet aangemeld te zijn bij de KVK. Zo kan het voorkomen dat de merknaam al door een onderneming wordt gebruikt, maar dat deze naam niet zichtbaar is in de eerder genoemde registers. Maar let op: jouw naam mag ook niet lijken op handelsnamen die niet ingeschreven staan. Daarom is het zo belangrijk ook via Google te kijken of de naam die jij op het oog hebt al in gebruik is.

Handelsnamen bieden bescherming binnen een bepaalde branche en binnen een bepaald geografisch gebied. Is de naam al bezet, maar door een bedrijf dat in een andere sector werkzaam is of producten en/of diensten in een heel ander deel van Nederland? Dan is het eventueel alsnog mogelijk dat jullie allebei dezelfde naam mogen gebruiken.

Wanneer jij een 'Café Jansen' wilt openen in een Drents dorpje terwijl er al een café is in Noord-Brabant dat zo heet, hoeft dat bijvoorbeeld geen probleem te zijn. De afstand tussen beide vestigingen en de naamsbekendheid van het concurrerende concern geeft hierbij de doorslag. Bij een hotelketen zoals Bilderberg zou dat bijvoorbeeld een ander verhaal zijn. Die naam is té bekend om elders over te nemen. Voorkom onnodige teleurstellingen door al tijdens het brainstormen te googelen naar bestaande bedrijven die overeenkomsten vertonen met de opties die jij in gedachten hebt.

Ook het tijdig checken van beschikbare domeinnamen is belangrijk: je wil niet moeten gaan goochelen met (bijvoorbeeld) klinkers en/of cijfers om alsnog een lijkende domeinnaam te vinden die nog wél beschikbaar is. Dat kan dat je in de beginfase honderden bezoekers per maand kosten.

Domeinnamen zijn meestal geen handelsnamen of merken. Natuurlijk kan een merk of handelsnaam wel voorkomen in een domeinnaam. Check in elk geval of de gewenste domeinnaam nog vrij is. Zo ja, registreer bij SIDN dit adres dan zo snel mogelijk.

Een handelsnaam geeft namelijk niet meteen het recht op de registratie van een bepaalde domeinnaam. Er kunnen uiteindelijk wel meerdere bedrijven met dezelfde handelsnaam bestaan, maar er kan altijd maar één persoon over de bijbehorende domeinnaam (met bepaalde extensie) beschikken.

Uiteindelijk moet je een handelsnaam kiezen waarmee jij je kunt inschrijven bij de KVK, bedrijven en verwante instellingen. Blijkt jouw naam straks nou toch niet aan de criteria te voldoen en/of maak je inbreuk op een bestaande merk- of handelsnaam? Dan zul je jouw bedrijfsnaam alsnog moeten wijzigen. Het zou zelfs kunnen zijn dat je een schadevergoeding moet betalen en dat wil je natuurlijk liever voorkomen.

Je mag meerdere handelsnamen gebruiken voor precies hetzelfde bedrijf, als je dat graag zou willen. Maar van naam veranderen is een hoop gedoe. Niet alleen op juridisch en administratief vlak, maar vooral omdat je voor merk of onderneming weer opnieuw bekendheid moet creëren en al het eerdere werk verloren is.

En dan heb ik het nog niet eens over de mogelijke bijkomende kosten voor het wijzigen van domeinnamen, je website en vervangen van drukwerk. Ga daarom zorgvuldig te werk, zodat jouw keuze je later niet duur komt te staan.

Benieuwd hoe andere ondernemers hun naam vinden? Luister naar de podcast van Alex en Matt van Gimlet Media voor hun verhaal.