Mobiliteitssector in feiten en cijfers

De mobiliteitssector zorgt dat Nederland in beweging is en blijft. De diversiteit aan bedrijven in de sector is groot. Van autobedrijven tot tankstations, en van leasemaatschappijen tot mobiliteitsplatforms: allemaal zijn ze betrokken bij de mobiliteit van onze samenleving. Met een omzet van circa 120 miljard euro en met meer dan 40.000 bedrijven en 100.000 medewerkers draagt de sector stevig bij aan de Nederlandse economie. Er rijden op de Nederlandse wegen ongeveer 9,6 miljoen personenauto's, 1 miljoen bestelwagens en maar liefst 24 miljoen fietsen. Nederland is koploper in verduurzaming van mobiliteit ten opzichte van veel andere landen. In 2024 was bijna 35% van alle verkochte personenauto's elektrisch. Echter, door de lange levensduur van auto's in Nederland is pas iets meer dan 6% van de totale vloot elektrisch. Vooral de zakelijke rijder kiest voor verduurzaming, particulieren maken veelal de keuze voor hybride in plaats van volledig elektrisch.

Het aantal auto's blijft stijgen in Nederland. Hetzelfde geldt voor het aantal fietsen. Ook leggen we per persoon steeds meer kilometers af: een stijging van 10% ten opzichte van 10 jaar geleden naar ongeveer 35 kilometer per dag voor mensen vanaf 12 jaar.

De overheid zet al jaren in op een afname van het aantal auto’s, maar dat lijkt niet te lukken. Er zijn onvoldoende (betaalbare en échte) alternatieven. De stijging in het aantal auto's heeft ook te maken met de vergrijzing, in 10 jaar is het aantal mensen wat 65 jaar of ouder is dat een rijbewijs heeft met meer dan 40% gestegen. Daarnaast stijgt het aantal mensen wat tweewielers gebruikt; in zowel motoren, fietsen als micromobiliteit; voor zowel privé als woon-werk verkeer.

De stijging in alle vormen van mobiliteit heeft voor een groot deel ook te maken met vergrijzing, in combinatie met veranderingen in de zorg. Mensen worden niet alleen ouder, maar blijven ook langer fit én blijven veel langer thuis wonen. Hierdoor is er niet alleen een groter aantal mensen, maar is het aantal verkeersbewegingen hierop ook groter, niet alleen in auto’s en fietsen, maar ook in bijvoorbeeld zorgvervoer. Samengevat: de netto mobiliteitsbehoefte neemt toe.

Duurzaamheid speelt een steeds grotere rol in onze keuzes voor mobiliteit. Daarbij stimuleert de overheid de consument ook om een duurzamer alternatief te kiezen. De overheid kiest steeds meer voor het beprijzen van CO2-uitstoot. Toch is maar een klein percentage van de Nederlandse vloot volledig elektrisch. Dat is nog vrij beperkt, doordat Nederland een van de oudste wagenparken van Europa heeft en een auto gemiddeld bijna 20 jaar blijft rijden.

Van alle nieuwe personenauto’s die worden verkocht, is intussen ongeveer 35% volledig elektrisch. Dit komt vooral door de zakelijke rijders, want particulieren lijken vaker te kiezen voor hybride dan voor volledig elektrisch. De verkoop van elektrische bedrijfswagens is in 2025 sterk gestegen. Dat komt onder andere door de invoering van BPM op fossiele bedrijfswagens. Hierdoor is er maar heel weinig prijsverschil tussen een fossiele en elektrische bedrijfswagen. Het aandeel benzine auto's in de verkoopcijfers neemt steeds verder af.

Nederland loopt voorop in verduurzaming van mobiliteit ten opzichte van bijna alle andere landen in Europa. Hierdoor wordt Nederland ook vaak gebruikt als proeftuin voor nieuwe toetreders, nieuwe mobiliteitsconcepten en bestaande partijen. Maar hoewel de sector goed is ingericht op het faciliteren van duurzame vervoersmiddelen, blijven veel bedrijven achter in de eigen verduurzaming. Veel panden zijn nog niet voorzien van mogelijkheden voor duurzame energie, en een duurzame strategie is nog lang niet altijd vanzelfsprekend.

Het aantal ondernemingen in de mobiliteitsssector neemt af, maar het formaat neemt toe. Vooral in de markt van autodealers ontstaan steeds grotere bedrijven. Kleinere dealers worden overgenomen, verliezen hun dealercontract of stoppen. Het aantal eigenaren van dealerbedrijven ligt na de forse consolidatie van de afgelopen 10 jaar nu onder de 250. De oorzaak ligt deels in de strategie van importeurs en automerken, maar ook zeker in de uitdagingen waar de ondernemers voor staan.

Arbeidskrapte is een van de grootste knelpunten. Voor technisch personeel staan gemiddeld ruim 8000 vacatures open. Dit leidt bij veel bedrijven tot een lagere aftersalesomzet dan haalbaar zou zijn met voldoende (technisch) personeel. Daarbovenop zorgen cao-stijgingen voor een forse toename in loonkosten, die vaak niet één op één door te berekenen zijn aan klanten. Het personeelstekort zorgt er samen met gebrek aan opvolgers voor dat steeds meer (universele) autobedrijven hun onderneming stoppen.

Ook andere kosten stijgen: energie, opleiding en het voldoen aan wet- en regelgeving drukken de marges. Elektrificatie brengt extra eisen en investeringen met zich mee. De optelsom van dit alles maakt het voor ondernemingen steeds lastiger om rendabel te blijven. In veel gevallen zoeken zij de oplossing in schaalgrootte. Grotere bedrijven kunnen kosten nu eenmaal beter spreiden, efficiënter werken en makkelijker investeren.

Steeds meer ondernemers verbreden hun organisatie. Uitbreidingen richting schadeherstel, andere automerken, verhuur en leasing zijn al jaren gebruikelijk. Maar ook overname van tweewielerzaken, verkoop van laadinfra, micromobiliteit en andere vormen van mobiliteit of dienstverlening daaromheen komen vaker voor. Veel grotere ondernemers kiezen voor een rol als mobiliteitsaanbieder, een strategische verbreding die aansluit bij veranderende klantvragen.

De Nederlandse markt voor (elektrische) mobiliteitsmiddelen wordt de afgelopen jaren overspoeld door nieuwe toetreders, vooral Chinese merken. Deze trend is niet alleen zichtbaar bij auto’s, maar bijvoorbeeld ook bij bedrijfswagens en bussen. Chinese fabrikanten hebben concurrentievoordelen: grondstoffen voor accu’s worden veelal in die regio gewonnen, arbeidstekorten- en kosten zijn veel lager en de innovatiekracht is groter. Daarnaast kunnen deze fabrikanten vaak gebruikmaken van overheidssteun.

Het marktaandeel van ‘nieuwe’ automerken is nog beperkt: bijna 4,5% in 2025. Maar dit zal ongetwijfeld toenemen, hoewel niet de verwachting is dat alle toetreders succesvol zullen zijn. De nieuwkomers kiezen steeds vaker voor een Nederlands netwerk van bestaande dealers, die zo een merk toevoegen aan hun portfolio. Deze dealers kennen de markt, hun klanten en de regio. Zij zijn beter in staat om de markt succesvol te bewerken, waardoor er een grotere kans van slagen lijkt te zijn.

Voertuigen worden innovatiever en daarmee complexer om te onderhouden en te herstellen, zowel op reparatie- als schadegebied. Dit vraagt steeds meer kennis, opleiding en investering van bedrijven. De verwachting was al jaren dat er door innovatie minder schades komen én door elektrificatie minder aftersales omzet. Maar vooralsnog neemt de schadelast en aftersalesomzet nog niet af, onder andere door duurdere en complexere onderdelen en door het relatief oude rijdende wagenpark.

Bij consumenten is er een duidelijke beweging van bezit naar gebruik. Dit zien we terug in private lease, mobiliteitsabonnementen en platforms. Op het gebied van autodelen blijft de eerder verwachte groei vooralsnog uit: voor consumenten is de urgentie vaak nog niet groot genoeg, het comfort van eigen mobiliteit te groot én het verdienpotentieel voor ondernemers beperkt. Echter is privatelease de afgelopen jaren wel steeds populairder geworden, waaruit blijkt dat het écht bezitten van de auto minder belangrijk wordt.

Wet- en regelgeving bepalen steeds meer het mobiliteitsbeeld in Nederland. Ruimtelijke ordening; minder parkeerplekken in nieuwbouwwijken, autoluwe binnensteden en zero-emissiezones sturen aan op minder auto’s of duurzamere voertuigen. Daarnaast kiest de overheid voor fiscale maatregelen die de omslag versnellen. Het laten vervallen van BPM-vrijstellingen, verhogen van accijnzen, eindheffingen en andere regelingen pushen richting emissieloos vervoer.