Update

Rabo Food Forward: samen naar een community van veranderaars

25 oktober 2022 9:00

Welke innovatieve oplossingen zijn er voor maatschappelijke uitdagingen als de energietransitie, regionale voedselsystemen en de eiwittransitie? Het Rabo Food Forward programma leverde de afgelopen drie jaar ontzettend veel creatieve voedseloplossingen op. En dat is niet gek, want van boer tot burger, van student tot wetenschapper en verschillende food-ondernemers: ze werkten er allemaal aan mee. Welke oplossingen bedachten zij? We zetten de meest interessante voor je op rij.

Publiek in een zaal waar twee personen een presentatie geven op een beamer

Eten van dichtbij – De Lokalist en Noaberkrat

Uitdaging: meer lokaal eten

Zorgen voor meer regionale afzet, in kortere ketens, zodat we tot een meer sluitende kringloop in de voedselketen komen. Tegelijkertijd het beter positioneren van het agrarisch product door verbinding tussen boer en consument te leggen. Zo ontstaat er meer waardering voor boeren en kunnen zij een hogere prijs vragen voor hun producten wat hen ondersteunt in het duurzamer produceren. Eén van de grote drempels in het realiseren van dergelijke lokale afzet is vaak de distributie. Het is weinig efficiënt en duurzaam om elke boer met zijn of haar auto langs alle afnemers te laten rijden. Tegelijkertijd is de schaal van het aantal bestellingen vaak te laag voor groothandels om op te pakken. Er moeten dus slimmere oplossingen komen voor dit vraagstuk.

Oplossingen: lokaal eten makkelijk maken

    Vanzelfsprekend Dichtbij: Paul van Straaten van de Lokalist is de aanjager van dit initiatief. Met zijn team maakt hij lokaal voedsel toegankelijk voor een breder publiek via een slim ontwikkeld online distributie- & verkoopplatform. Boeren, ambacht en winkeliers kunnen met een aantal makkelijke stappen hun producten aanbieden via de Lokalist. Distributie en fulfilment worden vervolgens door de Lokalist opgepakt en uitgevoerd. Noaberkrat: Achterhoekse ondernemers Liesette Hensen en Rosemarijn van Dis pakten de handschoen op om het regionale product bereikbaar te maken voor de consument. Een prachtige maaltijdbox met ingrediënten en recepten voor 3 maaltijden per week biedt nu aan meerdere lokale producenten de mogelijkheid hun duurzaam geproduceerde voedsel op een gemakkelijke manier aan hun klanten aan te bieden.

Energietransitie – Goed Boeren geeft energie

Uitdaging: zuinig omgaan met energie

Het gesprek aan vele keukentafels gaat over de stijgende kosten voor de boodschappen en energie en de impact van ons huidige gebruik van fossiele brandstoffen op de toekomst. De overgang naar energiezuinig wonen en ondernemen zijn dan ook belangrijke opgaven. We moeten met elkaar manieren bedenken om ons verbruik te veranderen en productie te innoveren. Enerzijds betekent dit zuiniger omgaan met onze energie; lampen uit in kamers waar je niet bent, de thermostaat een graad lager en minder lang douchen. Anderzijds moeten we innovaties als zonnepanelen, warmtepompen en elektrische vervoersmiddelen, omarmen.

Oplossing: je huis verwarmen met restwarmte uit kassen

People, planet en profit op de juiste manier invullen, dat is waar ondernemer Peter van Avoird zijn verhaal altijd mee begint. En dan ook in die volgorde. Peter is ondernemer in de vermeerdering van zacht fruit in kassen. Met het gebruik van de nieuwste technieken heeft hij de productie zo efficiënt in weten te richten dat er nu op 1 hectare hetzelfde geteeld kan worden als vroeger op 55 hectares. Ruimte die terug kan naar maatschappij en natuur. Daar houdt het niet op. Ook voor het energievraagstuk heeft hij een oplossing waar hij samen met Ilse Stam en Wendy van Aert invulling aan geeft. Bij de productie van fruit in kassen komt warmte vrij. Dankzij het gebruik van een warmte- en koudeopslag, de zogenaamde WKO, kan hij deze warmte opslaan en zo energie leveren aan bewoners in de omgeving van zijn kassen. De kracht van het initiatief is de link die wordt gelegd tussen agrariër en gemeente om gezamenlijk bij te dragen aan de klimaatdoelstellingen. De wens van dit initiatief is om een blauwdruk te ontwikkelen waar andere agrariërs en gemeenten gebruik van kunnen maken.

“In de natuur heeft alles een functie. Niets wordt weggegooid of verspild. Hier kunnen wij mensen nog veel van leren.”

Circulaire economie – Circle of Food

Uitdaging: minder weggooien en verspillen

In de natuur heeft alles een functie. Niets wordt weggegooid of verspild. Alles is onderdeel van de ‘circle of life’. Wij mensen kunnen hier nog veel van leren. Van lineair denken, waarbij we onze grondstoffen uitputten, naar een circulair model. Dit begint met het gebruiken van wat je al hebt en deze grondstoffen zo duurzaam en volledig mogelijk waarde geven.

Oplossing: gebruik wat je hebt

Tijdens hun afstudeeropdracht bij het Noordelijk Innovatielab (NICE) kwamen Hilly Lautenbach en Elise Brugman in aanraking met de ontwikkeling van een oesterzwampasta. Ze onderzochten hoe je de groei van de zwam op een restproduct als koffiedik kunt optimaliseren. Dit smaakte naar meer. Een bijdrage leveren aan het tegengaan van verspilling en reststromen waarde geven werd het doel. Dit leidde tot Circle of Food. Met Circle of Food helpen Hilly en Elise producenten producten te ontwikkelen met hun reststromen of tijdelijke overschotten. Voor de producten levert het een verhoogde afzet en minder verspilling op en voedsel behoudt haar waarde wat leidend is in een circulair voedselsysteem.

Eiwittransitie

Uitdaging: voldoen aan de toenemende vraag naar eiwitten

Een van de transities die kan bijdragen aan een duurzamer voedselsysteem is de eiwittransitie. Wereldwijd zal de vraag naar eiwitten de komende jaren structureel toenemen. Als we deze vraag alleen invullen met dierlijke eiwitten leidt dit tot de nodige uitdagingen, waaronder de flinke belasting van ons klimaat door vlees- en zuivelproductie. Dit kunnen we veranderen door de ontwikkeling van duurzame alternatieve eiwitten, het verduurzamen van de productie van dierlijke eiwitten en de verschuiving naar een meer plantaardig dieet.

Oplossingen: goede alternatieven voor dierlijke eiwitten

    In de categorie verduurzamen van de productie van dierlijke eiwitten is gecultiveerd vlees, ook wel kweekvlees, één van de mogelijke gamechangers. Bij gecultiveerd vlees neem je een minimale hoeveelheid cellen uit een levend dier en worden deze met speciale technieken gekweekt voor menselijke consumptie. Vooralsnog erg futuristisch (en wettelijk ook nog niet goedgekeurd), maar de ontwikkelingen gaan hard. Veehouder Leon Moonen wil in Nederland de eerste boerderij van gecultiveerd vlees openen, met een heus ‘experience center’, om mensen te onderwijzen in wat gecultiveerd vlees precies is. Verder wil hij kleine productie-eenheden bouwen voor de daadwerkelijke productie en zijn huidige vee benutten voor de benodigde cellen voor de toekomstige industrie van gecultiveerd vlees. Lekker Lupine laat zien dat deze eiwitrijke bonen lekker zijn, goed te telen zijn in Nederland en dat ze een belangrijke rol spelen in duurzaam bodembeheer. Teler André Jurrius en marketingspecialist Marieke Laméris bundelden hun krachten en ontwikkelden een hele productlijn voor cateraars. Via cateraar Eurest ligt hun product ligt inmiddels op het bord in de bedrijfsrestaurants van Rabobank. Ook is Lekker Lupine onderdeel van de dit jaar opgerichte producentenorganisatie De Eiwitboeren van Nederland om de teelt van eiwitrijke gewassen voor consumptie in Nederland te stimuleren.

Food Forward Membership - Samen versnellen we voedselvraagstukken

Of ze nu voortkomen uit Food Forward of daarbuiten: alle nieuwe voedseloplossingen en ideeën van voedselveranderaars en -verbeteraars moeten kunnen groeien. Dit kunnen zij niet alleen. Daarom ontwikkelden Food Hub en Rabobank het Food Forward Membership. Dit is een blijvende community voor iedereen die wil bijdragen aan een toekomstbestendig voedselsysteem. Grote of kleine ideeën, sectorspecifiek of sectoroverstijgend, regionaal, nationaal of juist internationaal: in deze community is plek voor iedereen met een voedseloplossing voor de toekomst of met een hulpvraag.

In het Food Forward Membership helpen voedselveranderaars elkaar. Of je nu (voedsel-)producent bent op zoek naar een investeerder of een groter netwerk, of als jouw hulpvraag betrekking heeft op regelgeving: voor iedereen is er een plek. Je krijgt toegang tot financierings-, netwerk- en kennispartners en tot een groot assortiment aan ondernemerschapprogramma’s. Daarnaast krijg je inzicht in relevante events en worden de laatste actualiteiten met je gedeeld.

Powered by Rabobank en Food Hub brengt Food Forward Membership samenwerking op gang. Het verbindt verschillende doelgroepen met elkaar en creëert de permanente beweging die voor elke transitie, ook die naar duurzame voedselproductie, zo broodnodig is. Benieuwd wat we samen nog meer hebben bereikt? Kijk op onze website naar deze en meer voedseloplossingen of lees onze eerdere update over samenwerken aan voedseloplossingen.

Wil jij ook deel uitmaken van deze innovatieve community van voedselveranderaars? Meld je nu aan voor het Food Forward Membership.

Kun je wel wat hulp gebruiken bij duurzamer ondernemen? Rabobank denkt graag met je mee over jouw circulaire ambities. Neem contact op met de Circulair Ondernemen Desk.