‘Ook in Steenwijkerland worden leerlingen van dertien jaar al ingezet als geldezel’

Het project ‘Snel geld verdienen? Sterk met stacks!’ is bedoeld als eyeopener voor jongeren, maar ook voor hun ouders en verzorgers. Want volgens Kim Jongebloed is het probleem aanzienlijk. Als jongerenwerker bij Sociaal Werk De Kop vangt zij steeds vaker signalen op van jongeren die, in hun zoektocht naar snel geld om dure spullen of drugs te kunnen kopen, in schimmige circuits terecht komen. ‘Dat is echt een teken van deze tijd. Daarom is het belangrijk dat we het taboe doorbreken en openlijk met jongeren en hun ouders in gesprek gaan over de financiële risico’s en uitdagingen waar zij mee te maken krijgen.’

Jelly Buitenkamp, directeur van Rabobank Meppel-Staphorst-Steenwijkerland, is het helemaal met Kim eens. Op deze vrijdagochtend vertelt ze in Rabo Theater De Meenthe waarom ‘haar’ bank, samen met politie Steenwijkerland, jongerenwerkorganisatie Sociaal Werk De Kop, RSG Tromp Meesters – VO Steenwijkerland, cultuuronderwijs-organisator CultuurKlik, Rabo Theater de Meenthe, de gemeente Steenwijkerland en Het Geldloket (een samenwerking tussen de gemeente Steenwijkerland en Sociaal Werk De Kop), het jongerenproject ‘Snel geld verdienen? Sterk met stacks!’ heeft georganiseerd. ‘Door financiële trends als ‘kopen op afbetaling’ en ‘online gokken’ geven jongeren sneller en makkelijker geld uit. Maar omdat zij vaak nog geen financiële buffer hebben opgebouwd, zijn ze extra kwetsbaar voor financiële problemen. In hun zoektocht naar snel geld (een stack) lopen jongeren bijvoorbeeld de kans om als ‘geldezel’ geronseld te worden. Hun bankrekening wordt dan misbruikt voor het illegaal wegsluizen van crimineel geld. Door hen al zo vroeg mogelijk bewust te maken van deze risico’s, willen we bijdragen aan hun stabiele financiële toekomst.’

Volgens wethouder Trijn Jongman-Smit is het voor die stabiele financiële toekomst belangrijk dat jongeren echt leren omgaan met geld. ‘Dat je iets beter niet kunt kopen als je geen geld hebt bijvoorbeeld. Of dat je een veel hogere prijs betaalt als je een product op afbetaling koopt. In dat geval is het net als bij de ijsjes die hier bij de ijscokar worden uitgedeeld: het eerste deel is zoet, maar het tweede deel is zuur. De financiële verleidingen voor jongeren zijn groot. En als je eenmaal in een negatieve spiraal zit, is het heel lastig om daar weer uit te komen.’ Wat dat betreft is voorkomen beter dan genezen en precies daarom is Steenwijkerland bij dit project aangesloten. De gemeente streeft ernaar dat iedere inwoner financieel zelfredzaam is, of hij nu jong of oud is. Wethouder Trijn Jongman-Smit is ervan overtuigd dat praten over financiële uitdagingen en risico’s daarbij helpt.

Paul van den Bergh, rector bij RSG Tromp Meesters – VO Steenwijkerland, is het hier roerend mee eens. Hij vertelt dat zijn leerlingen al op jonge leeftijd worden blootgesteld aan diverse financiële prikkels. Daarom vindt hij het belangrijk dat zij financieel worden opgevoed. ‘Door educatie op school, maar ook door het juiste voorbeeldgedrag van ouders en verzorgers. Of door op de sportvereniging het gesprek over online gokken aan te gaan. Een dergelijk taboe moet je niet verzwijgen, maar juist doorbreken door het bespreekbaar te maken.’

Wat financiële taboes betreft kan Lisa ook nog wel een boekje opendoen. Samen met drie collega’s is deze aspirant politieagent van de politie Steenwijkerland vandaag aanwezig om jongeren bewust te maken van de gevaren van digitale fraude. Helaas komen zij in de praktijk nogal veel gevallen van digitale fraude bij jongeren tegen. En dat begint al heel vroeg. ‘Soms zijn jongeren net dertien of veertien jaar wanneer ze voor het eerst als geldezel worden ingezet. Als slachtoffer voelen zij een bepaalde schaamte, maar het is juist belangrijk om hier open en eerlijk over te praten, want het kan iedereen overkomen. Ik ben dan ook blij om te zien dat de aanwezige leerlingen onze boodschap serieus nemen.’

Dat heeft weer alles te maken met het interactieve programma. Tijdens de dynamische voorstelling ‘Cashflow’ worden onderwerpen als ‘geldgedrag’ en ‘schulden’ behandeld. Daarnaast nemen de leerlingen deel aan de F-game die door Zukarn Withagen is gecreëerd. Volgens de adviseur van CultuurKlik is het heel belangrijk dat je de juiste vorm vindt om jongeren van deze leeftijd aan te spreken. ‘De F-game is bijvoorbeeld een combi van het kaartspel ‘De Weerwolven van Wakkerdam’ en het computerspel ‘Among us’, waarbij de spelers op een snelle manier geld proberen te verdienen, bijvoorbeeld via pinpas- of identiteitsfraude. Dit spel maakt jongeren bewust van de gevaren en tijdens de interactieve talkshow kunnen ze daar met de politie over gaan praten. Dat is een eerste stap richting bewustwording.’

Ook Rabo-directeur Jelly Buitenkamp merkt dat de boodschap overkomt bij de jongeren. Zij is zowel aanwezig bij de voorstelling Cashflow als bij de F-game en ziet dat de leerlingen echt enorm geboeid zijn door het thema rondom financiële zelfredzaamheid. ‘Ik zou het dan ook heel tof vinden als dit project in de nabije toekomst verder wordt uitgerold over de regio, zodat er een sneeuwbaleffect ontstaat. Want hoe meer jongeren financieel zelfstandig worden, hoe sterker dat bijdraagt aan een financieel gezonde regio.’

Wil je na het lezen van dit artikel meer weten over het project ‘Snel geld verdienen? Sterk met stacks!’ in de gemeente Steenwijkerland? Neem dan contact op met Wilke van Ittersum, Adviseur MC & C bij Rabobank Meppel-Staphorst-Steenwijkerland via Wilke.van.Ittersum@rabobank.nl.