Europa | Climate Smart Agriculture
De BosBoerderij laat natuur en mensen samen groeien
De Nederlandse landbouw staat onder druk. Problemen zoals bodemerosie, afnemende biodiversiteit, klimaatverandering en verslechterende waterkwaliteit vragen om een fundamentele herziening van hoe we voedsel produceren. Tegelijkertijd groeit de behoefte aan sociale inclusie en zinvolle werkgelegenheid, vooral voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. De BosBoerderij speelt in op deze uitdagingen met een innovatieve en holistische aanpak.
Een boerderij die het landschap helpt herstellen
Via syntropische landbouw – een regeneratieve vorm van agroforestry – werkt De BosBoerderij aan het herstel van ecosystemen en het opnieuw verbinden van mensen met het land. Hun missie is het ontwikkelen van rendabele boerderijen die laten zien dat landbouw niet alleen duurzaam, maar ook herstellend kan zijn. In de komende tien jaar wil De BosBoerderij 80 mensen opleiden tot ‘BosBoeren’ en meer dan 40 hectare landbouwgrond transformeren tot biodiverse, productieve ecosystemen.
Samen ontwerpen en leren
Samen met boeren en landeigenaren worden syntropische percelen ontworpen, aangelegd en beheerd. Lokale gemeenschappen worden actief betrokken via leer-werktrajecten, waarin deelnemers praktische vaardigheden opdoen en werken aan persoonlijke groei. Naast voedselproductie richt De BosBoerderij zich op ecosysteemdiensten zoals koolstofvastlegging, biodiversiteitskredieten en waterherstel. De demonstratielocaties in Hazerswoude Dorp en Wassenaar vormen het begin van een bredere beweging richting regeneratieve landbouw in Nederland.
Herstel van waterkwaliteit
Syntropische landbouw draagt bij aan het herstel van watercycli en verbetering van waterkwaliteit. In tegenstelling tot conventionele landbouw, die vaak leidt tot uitspoeling van stikstof en vervuiling van oppervlaktewater, verrijkt De BosBoerderij de bodem met organisch materiaal, vermindert de behoefte aan synthetische meststoffen en bevordert biodiversiteit. Dit stabiliseert zowel ecosystemen als watersystemen. Monitoring van bodemgezondheid, waterkwaliteit en biodiversiteit is een integraal onderdeel van hun aanpak.
De rol van Rabo Foundation
Rabo Foundation ondersteunt De BosBoerderij in de vroege pilotfase met een donatie. Hierdoor kunnen demonstratie- en educatiepercelen worden aangelegd, educatieve programma’s voor regeneratieve landbouw worden ontwikkeld en de operationele capaciteit worden versterkt. Samen met fondsen als DOEN en Triodos wordt gewerkt aan een schaalbaar model dat niet alleen de bodem, maar ook het water herstelt.
Focus op water tijdens ImpactFest 2025
Tijdens ImpactFest 2025, Europa’s grootste impactfestival dat op 30 oktober plaatsvindt in de Fokker Terminal in Den Haag, verzorgt De BosBoerderij samen met Rabo Foundation impactmanager Emma een interactieve workshop. Rabobank en Rabo Foundation hebben dit jaar het thema water gekozen voor haar sessies, en zochten hiervoor naar inspirerende voorbeelden die waterproblematiek en landbouw combineren in een Nederlandse context. De BosBoerderij sluit hier perfect op aan en laat zien hoe landbouw een kracht kan zijn voor ecologisch en sociaal herstel. We lichten een casus uit Azië toe om te laten zien hoe vergelijkbare principes wereldwijd worden toegepast bij het aanpakken van watergerelateerde uitdagingen in de landbouw.
Wat is syntropische landbouw?
Syntropische landbouw is een innovatieve manier van boeren waarbij natuurherstel centraal staat. In plaats van de bodem uit te putten, werkt deze methode juist samen met natuurlijke processen om de grond gezonder te maken en biodiversiteit te vergroten.
Bij syntropische landbouw groeien bomen, struiken en gewassen samen op een slimme manier. Ze worden geplant in lagen, zoals in een bos, en volgen elkaar op in groei. Door regelmatig te snoeien en te oogsten blijft het systeem gezond en wordt de bodem steeds vruchtbaarder.
Het resultaat? Minder kunstmest en bestrijdingsmiddelen nodig, meer biodiversiteit, betere bodemkwaliteit én een robuust voedselsysteem dat bestand is tegen klimaatverandering.
Werk met De BosBoerderij samen
De BosBoerderij is op zoek naar consortiumpartners in Brabant en Noord-Limburg voor LIFE-IN-SYNTROPY, een innovatief project dat klimaatbestendige agroforestry-systemen demonstreert in de Nederlandse Zuidelijke Zandgronden. Na succesvolle aanleg en het beheer van ons productieperceel op WIJdehorst, breidt De BosBoerderij haar activiteiten uit. Daarbij wordt praktijkonderzoek verbonden om het potentieel van syntropische landbouw in gematigde klimaten aan te tonen. De komende vijf jaar worden 3 tot 5 demonstratielocaties aangelegd (in totaal 15 tot 25 hectare). Deze plekken moeten tonen hoe productieve landbouw combineert met ecosysteemherstel, en kritieke uitdagingen zoals droogte en waterretentie op zandgronden aanpakt. Onderzoeksinstellingen, agrarische organisaties, regionale partijen of overheden die interesse hebben om deel te nemen aan het consortium worden uitgenodigd om contact op te nemen en samen te verkennen hoe er samengewerkt kan worden aan dit klimaatadoptatie-initiatief.