Wie is er bang voor de kennistoets?

12 augustus 2021 13:11

Bij een groeiend aantal beleggingstitels is tegenwoordig een kennis- en ervaringstoets opgenomen. Wie die niet met succes doorloopt, krijgt een waarschuwing dat het product mogelijk niet passend is. Bij sommige complexe producten kan het zelfs zo zijn dat een aankooporder geweigerd kan worden. Toch is de test niet bedoeld om beleggers af te schrikken. De bedoeling is louter te voorkomen dat ongeïnformeerde beleggers een complex product aankopen.

Wie is er bang voor de kennistoets?

Het aanbod in beleggingsproducten is de laatste jaren enorm toegenomen. Dit komt onder andere door de belangstelling van beleggers, nieuwe regelgeving en de bescherming van zowel de uitgever als de belegger. De aanbieders van de beleggingsproducten geven richtlijnen voor wie ze het fonds geschikt achten, waarmee een belegger in kan schatten of zo’n beleggingsfonds ook voor hem of haar geschikt is. De ene belegger heeft namelijk een andere beleggingshorizon dan de andere en kan grotere koersschommelingen accepteren. Om ervoor te zorgen dat beleggers bij Rabobank hun beleggingsbeslissingen beter geïnformeerd nemen, is veel informatie toegevoegd aan de kennispagina’s op de website. Naast basisinformatie, is er de mogelijkheid om door te klikken naar verdiepingsinformatie voor wie in meer complexe titels geïnteresseerd is. Daarmee hopen we alle soorten doe-het-zelf-beleggers te bedienen.

Wanneer is een product complex?

Complex is een lastige term, die juridisch is geclaimd om te bepalen of een product aan een bepaalde doelgroep kan worden verkocht. Het is daarmee niet hetzelfde als ingewikkeld. Een product is niet complex omdat het een uitgebreide documentatie heeft of moeilijk is om te prijzen. Zo is de waarde van een aandeel Philips niet makkelijk vast te stellen. Toch is het geen complex product: de waarde wordt onder andere bepaald door de toekomstige winstgevendheid en die is onzeker. Daarnaast kan de koers grote uitslagen laten zien en is het dividend niet verzekerd. Om deze redenen worden aandelen niet als complex product beschouwd, terwijl sommige obligaties zo wel worden gezien. Dat komt, omdat obligaties heel andere koersontwikkeling kunnen tonen dan beleggers op het eerste gezicht zouden kunnen denken, bijvoorbeeld bij een obligatie met vervroegde aflossing.

Clusters

Rabobank heeft alle beleggingstitels met vergelijkbare risicokarakteristieken ondergebracht in diverse clusters. Voor de clusters met complexe karakteristieken is er dan een kennistoets. Zo’n kennistoets is bovendien wettelijk vereist. Het doel van de toets is om vast te stellen dat de belegger zich voldoende bewust is van de kenmerken en risico’s van producten in zo’n cluster. Een nadeel hiervan is dat er cluster gerelateerde vragen worden gesteld, die geen betrekking hebben op het specifieke product dat de belegger kiest. Maar toch staat daar een groot voordeel tegenover. Wanneer een toets over bijvoorbeeld opties namelijk met succes is afgerond, zal de belegger bij een volgende aankoop van een optie niet opnieuw met de toets worden geconfronteerd.

Welke complexe beleggingsproducten zijn aan te kopen, is zichtbaar bij Instellingen in de Rabo App. De complexe producten waarvoor een toets bestaat, zijn:

• Complexe beleggingsfondsen
• Alternatieve beleggingsfondsen
• Complexe obligaties
• Hybride obligaties
• Rabobank certificaten
• Beleggingen Londense beurs
• SPAC’s
• Garantieproducten
• Gestructureerde producten
• Opties
• Turbo’s

Complexe en alternatieve beleggingsfondsen

De meeste beleggingsfondsen die Rabobank aanbiedt, behoren tot de groep ‘niet complex’. Toch is er ook een aantal beleggingsfondsen die wel ingedeeld zijn als complex. Complexe fondsen kunnen meer risicovol zijn, omdat ze minder gespreid beleggen en moeilijker verhandelbaar of te volgen zijn. Ook kunnen de fondsen meer risicovol zijn, omdat ze in alternatieve financiële instrumenten beleggen, doelen nastreven die afwijken van de standaard aandelen- en obligatiebeleggingen of een afwijkende registratie hebben met ander toezicht . We hanteren daarvoor twee categorieën: complexe beleggingsfondsen en alternatieve beleggingsfondsen. Daarbij is de laatstgenoemde categorie voor beleggingen die voor een minder brede doelgroep geschikt zijn. Een voorbeeld van een complex beleggingsfonds is een beleggingsfonds dat volledig in goud belegt, omdat er in futures wordt belegd en slechts in 1 grondstof. Zo’n goudfonds is echter wel voor een bredere doelgroep geschikt. Beleggen in een tracker op andere grondstoffen is dat niet, omdat die met een zogenaamde roll yield geconfronteerd worden bij het doorrollen van futures, die de koersontwikkeling aanzienlijk anders kan doen zijn dan de spotprijs zou doen vermoeden. Bij een dergelijk cluster horen daarom meer en moeilijkere vragen. Voor een geïnformeerde en gelouterde belegger zou de kennistoets echter goed te maken moeten zijn.

Voordelen van de toets

Hoewel de kennistoets op het eerste gezicht kan overkomen als een lastige hindernis, geeft het de belegger vooral voordelen. Zo biedt het bescherming, omdat voorkomen wordt dat het product bij de verkeerde doelgroep terecht komt. Daarnaast hebben de bank en toezichthouders door de kennistoets het vertrouwen dat, naast de standaard beleggingstitels, ook andere producten kunnen worden aangeboden aan goed geïnformeerde beleggers. Dit zorgt er dus ook voor dat zelf beleggers niet beperkt worden en bijvoorbeeld ook in bedrijfsobligaties en opties kunnen beleggen.

Goed om te weten. Aan beleggen zijn risico’s verbonden. De waarde van je belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst. Je kunt (een deel van) je inleg verliezen.