Energie: de nieuwe onethische belegging?
Fossiel wordt op lange termijn minder aantrekkelijk als belegging en enkele pensioenfondsen trekken zich terug. Op korte termijn blijft de sector belangrijk omdat het aanbod van duurzame energie nog onvoldoende is.
De beslissing van ABP om niet meer in fossiele brandstoffen te beleggen geeft een duidelijk signaal af. Het ABP maar eerder ook al pensioenfonds PME en die van Horeca & Catering menen dat hun engagement – het in gesprek gaan met de bedrijven – te weinig invloed heeft gehad op een duurzamer beleid. Dit besluit biedt kansen en risico’s voor het milieu en beleggers. Het risico bestaat dat de aandelen overgaan naar beleggers zonder duurzame doelstellingen, waardoor de uitstoot ongewijzigd blijft of olieconcerns hun duurzame ambities zelfs afzwakken. Dit wordt ondervangen wanneer pensioenfondsen zich hard maken voor minder uitstoot uit auto’s en vliegtuigen, waardoor de druk op de energiesector indirect wordt opgevoerd. Bovendien blijven er ook beleggers die met engagement de olie- en gassector in de goede richting blijven duwen omdat de sector een belangrijke rol heeft in de transitie. De sector blijft verder noodzakelijk totdat er voldoende duurzame alternatieven zijn.
Het effect van de desinvesteringen op de beurskoersen is een moeilijke inschatting. De verkoop door het ABP van in totaal € 15,5 miljard aan beleggingen in fossiel kan tot koersdruk leiden, maar hangt vooral af van de beweging in de olieprijs. Op lange termijn vormt fossiele brandstof een duidelijk klimaatrisico dat ook negatief doorwerkt op de aandelen van de sector. Klimaatrisico’s hebben bovendien een negatieve invloed op de langetermijnverwachtingen voor beleggingscategorieën.
De weging in fossiele brandstoffen wordt nu dus door enkele partijen teruggebracht en op termijn kan fossiele brandstof zich zelfs in de richting van ‘sin stocks’ ofwel onethische aandelen bewegen. Deze categorie bestaat nu uit onder andere tabak, wapens, alcohol en gokken en presteert over een lange historie veel beter dan de wereldindex. Daar zijn meerdere verklaringen voor. Doordat veel beleggers deze aandelen liever vermijden en er soms langdurige rechtszaken zijn, is de waardering van de aandelen laag, waardoor de kans op een hoger rendement toeneemt. Daarnaast is veelal sprake van weinig aanbieders, hoge marges, veel prijsverhogingen en hoge dividenduitkeringen. Door de verslavende kenmerken kunnen de producten rekenen op een blijvend hoge consumptie. De laatste 10 jaar blijft tabak echter achter. De energiesector heeft met een koers-winst-verhouding van 10,7 versus 18,3 voor de wereld en een dividend-rendement van 4,5% versus 2% ook een lage waardering. Hoge marges en een blijvend hoge consumptie zijn voor fossiel echter minder waarschijnlijk. De energie-alternatieven nemen toe en via belastingen en regelgeving kan het gebruik van fossiel worden teruggebracht en wordt het verdienmodel aangetast. Niet beleggen in olie, gas en steenkool levert volgens een studie van de hoogleraren Scholtens en Plantinga geen verslechtering in het risico-rendementsprofiel van de beleggingen op. Bovendien kunnen deze bedrijven slechts in beperkte mate een bijdrage leveren aan de noodzakelijke investeringen voor de energie-transitie. Voeg daarbij dat duurzame beleggingen hetzelfde en vaak een beter rendement leveren dan de brede wereldindex plus een verbetering in het klimaat en de voordelen van duurzaam zijn nog duidelijker. Met de omslag naar duurzame initiatieven kunnen de winstgevendheid en rendementen van duurzame beleggingen verbeteren.
Goed om te weten. Aan beleggen zijn risico’s verbonden. De waarde van je belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst. Je kunt (een deel van) je inleg verliezen.