Column: een les die je als belegger uit de oorlog kunt trekken
De oorlog in Oekraïne duurt nu ruim een jaar en er is geen einde in zicht. Terwijl de bevolking van Oekraïne de vreselijke gevolgen elke dag ondervindt, hebben beleggers het effect van de oorlog op de aandelenkoersen al grotendeels zien wegebben. Bij schokken zie je vaak dat beleggers het aanpassingsvermogen van bedrijven, overheden en consumenten onderschatten. Scenariodenken is daarom onmisbaar in de gereedschapskist van de belegger.
Een jaar oorlog
Na de Russische inval verwachtten velen dat energieprijzen alleen maar konden stijgen. Zo zou een olieprijs van 200 dollar per vat niet ondenkbaar zijn. Europese aandelen werden daarbij vooral gemeden, omdat die het meeste last zouden hebben van de energiecrisis.
Een jaar na het begin van de oorlog staan zowel de olie- als gasprijzen aanzienlijk lager en staan Europese aandelen zelfs 4% hoger. Wereldwijd gezien is het de best presterende regio. En waar beleggers dachten te kunnen vluchten in veilige havens als staatsobligaties, werden die juist geraakt door stijgende rentes en inflatie.
Doemdenken krijgt de overhand
Na een negatieve schok krijgt het doemdenken al snel de overhand. Dit is van alle tijden. Zo dachten velen dat het jaren zou duren voor de economie en financiële markten zouden herstellen van de coronacrisis. Onder normale omstandigheden duurt de complexe ontwikkeling van een werkend vaccin al snel meer dan tien jaar. Toch lukte het internationale wetenschappers door samenwerking en versoepeling van regels om binnen elf maanden een veilig en effectief vaccin te ontwikkelen. Dit was een historische ontwikkeling waar weinig beleggers op rekenden.
Aanpassingsvermogen incalculeren
Er zijn zeker negatieve effecten te bespeuren na een schok, maar het is belangrijk als belegger om je niet alleen daarop te focussen. Het is verstandig om ook aandacht te hebben voor hoe bedrijven, consumenten en overheden zich aan kunnen passen. Mensen zijn namelijk onder hoge druk tot veel in staat als het gaat om aanpassing aan veranderende omstandigheden.
Om een paar voorbeelden te noemen: de snelheid waarmee regels voor vaccinontwikkeling werden versoepeld, de transitie naar thuiswerken, de snelle opbouw van gasvoorraden, energiebesparing door bedrijven en particulieren, de omhoog geschroefde investeringen in duurzame energie, dichter bij huis produceren en het diversifiëren van aanvoerlijnen.
Scenariodenken in de gereedschapskist
Waarom is dit punt belangrijk? Beleggers zijn na een schok snel met het inprijzen van de negatieve effecten, maar langzaam met het inprijzen van toekomstige aanpassingen. Hoe met de onzekerheid van een schok om te gaan? Dit is geen gemakkelijke opgave, maar het denken in scenario’s kan hierbij helpen.
Door niet alleen rekening te houden met hoe het in het negatieve scenario fout kan gaan, maar ook oog te hebben voor hoe bedrijven, consumenten en overheden zich aan de nieuwe situatie kunnen aanpassen, kunnen beleggers een strategie opstellen die overeind blijft bij meerdere uitkomsten. Zo’n strategie is minder kwetsbaar dan een strategie gebaseerd op een enkel scenario. Dit vergt een frequente bijstelling van scenario’s, maar bovenal het besef dat je als belegger het aanpassingsvermogen van consumenten, bedrijven en overheden niet moet onderschatten (zoals Poetin de veerkracht van de Oekraïners onderschatte).
Goed om te weten. Aan beleggen zijn risico’s verbonden. De waarde van je belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst. Je kunt (een deel van) je inleg verliezen.