Oplopende spanningen in Midden-Oosten: antwoord op drie vragen
De escalatie van het conflict in het Midden-Oosten raakt de wereldhandel, maar heeft tot nu toe beperkte impact op de inflatie- en renteverwachtingen van beleggers. Dat kan veranderen als Iran militair betrokken raakt. We houden de situatie in het oog en passen de portefeuilles aan indien nodig.
Wat is er aan de hand?
Houthirebellen uit Jemen hebben verschillende schepen rond de Rode Zee aangevallen die volgens de beweging verbonden zijn met Israël. Dit doen ze uit solidariteit met de Palestijnen.
Inmiddels geldt de dreiging niet alleen voor schepen die verbonden zijn aan Israël, maar na de recente aanval door de VS en het VK op Houthidoelen ook voor schepen uit die landen.
Dit betekent dat de oorlog tussen Israël en Hamas zich verder uitbreidt en dat de economische impact groter wordt. De route door de Rode Zee en het Suezkanaal is namelijk onderdeel van een belangrijke scheepvaarroute waar 12% van de wereldhandel en ruim 20% van het containerverkeer doorheen gaat. Deze route is ook steeds belangrijker voor de toevoer van vloeibaar gas (LNG) uit Qatar naar Europa. Het is de kortste en meest kostenefficiënte route tussen Azië en Europa.
Door deze escalatie zijn de kosten om een container van Shanghai naar Rotterdam te verschepen verviervoudigd. Vervoerders vragen op dit moment = gemiddeld 4400 dollar per container. Dat is een forse stijging ten opzichte van voor de oorlog, maar aanzienlijk minder dan de piek van ruim 14.000 dollar ten tijde van de coronacrisis.
Wat betekent dit voor financiële markten?
Hoe langer het conflict duurt, des te groter de kans op verdere escalatie en daarmee bredere effecten. Vooralsnog is de impact beperkt gebleven tot aanzienlijk hogere vrachtkosten vanwege langere vaartijden. Uit veiligheidsoverwegingen kiezen schepen voor de alternatieve vaarroute om Kaap de Goede Hoop heen. Zolang het conflict duurt, kunnen vrachtkosten op dit hoge niveau blijven.
Daartegenover staan dempende effecten door de afnemende economische activiteit in de wereld, hoge goederenvoorraden, sterk afgenomen belemmeringen in toeleveringsketens en meer vrachtcapaciteit.
De acties van de Houthirebellen raken tot nu toe niet de productie van olie , wat een grotere impact zou hebben op de verhouding tussen vraag en aanbod op de oliemarkt. De opstelling van Saudi-Arabië, dat zich afwezig houdt in dit conflict, is hiermee essentieel. Olie- en gasprijzen zijn sinds de aanval van Hamas van 7 oktober zelfs gedaald. En zelfs de aandelenkoers van scheepvaartbedrijf Maersk is weer terug op het niveau van voor de oorlog.
Dit kan uiteraard veranderen als het conflict zodanig escaleert dat Iran en de VS in een militaire confrontatie terechtkomen. Iran kan de Straat van Hormuz dan afknijpen. Die is essentieel voor het vervoer van olie voor de wereldeconomie, en daar bestaan geen alternatieve routes voor. In zo’n scenario kan de inflatie weer scherp stijgen, wat aanzienlijke gevolgen kan hebben voor de ontwikkeling van de rente.
Wat betekent dit voor onze portefeuille?
Zolang dit conflict voortduurt, moeten beleggers rekening houden met schokken. Maar die vormen in dit stadium geen aanleiding om de actief beheerde portefeuilles aan te passen. We zien op dit moment geen reden om ons basisscenario – waarin we uitgaan van dalende inflatie, renteverlagingen in de loop van dit jaar en een milde groeivertraging – te wijzigen.
Tegelijkertijd blijft het alternatieve scenario met een stagnerende wereldeconomie en hogere inflatie (stagflatie) wel onderdeel van onze analyse. Als Iran en de VS of Israël direct in een militair conflict raken, neemt de kans op dit scenario scherp toe. En dat kan dan weer gevolgen hebben voor de samenstelling van de beleggingsportefeuilles.
Goed om te weten. Aan beleggen zijn risico’s verbonden. De waarde van je belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst. Je kunt (een deel van) je inleg verliezen.