Veel agrarische ondernemers overwegen de overstap naar biologische landbouw. Dat blijkt duidelijk uit het aantal financieringsverzoeken dat de Rabobank ontving in 2016. Toch is biologisch ondernemen niet voor iedereen weggelegd. In deze publicatie belichten wij eigenschappen die van pas komen bij een geslaagde overstap van gangbaar naar biologisch. Ook leest u praktische tips van ondernemers die met succes zijn omgeschakeld.
Profiteren van de korte keten
In de biologische sector zijn de afzetketens traditioneel kort. Doordat ondernemers hun producten via relatief weinig schakels op de markt brengen, maken zij aanspraak op hogere marges. Ook de consument is gebaat bij de verkorte keten. De klant heeft toegang tot verse en lang houdbare producten, zonder toevoegingen en met een lekkere smaak. Ondernemers moeten zich wel realiseren dat zo’n korte keten alleen succesvol kan zijn met leveringsbetrouwbaarheid en een goede samenwerking tussen alle partijen.
Juiste mindset is cruciaal
Ondernemers die een overstap naar biologisch overwegen, hebben de juiste mindset nodig. “Accepteer de grillen van de natuur,” aldus biologisch melkgeitenhouder Rien Louwes. “Voor reguliere boeren is het normaal om invloed uit te oefenen via kunstmest of antibiotica, maar een biologische boer heeft weinig mogelijkheden.” Melkveehouder Albert Blommestijn beaamt de woorden van Louwes. “Veel boeren tonen interesse voor biologisch ondernemen, maar voelen zich beperkt in hun vrijheid door de eisen voor biologisch producten. Dat moet je loslaten.”
Kenmerken van een succesvolle bioboer
- Kan goed samenwerken met de keten
- Accepteert de onvoorspelbaarheid van de natuur
- Financiële motieven zijn niet leidend
- Nieuwsgierig en leergierig
- Bereid om transparant te werken
- Actief op zoek naar kennis
Blijf experimenteren
Bij een overstap naar biologisch ondernemen moeten financiële motieven niet leidend zijn. De ideologie achter biologisch ondernemen is minstens zo belangrijk. “Je moet nieuwsgierig en creatief zijn,” meent Albert Blommestijn. “Je kunt niet alles ‘volgens het boekje’ doen, je moet zelf veel experimenten en uitproberen. Niet alleen in de eerste jaren na de overstap, ook als je al dertig jaar biologisch onderneemt.” Zelf plukt Blommestijn sinds kort de vruchten van zijn experiment om de weerstand van zijn blaarkopkoeien te verhogen. “Met zeezout en zeewier lukt het me om celgetal van de melk te verlagen. Ook merk ik dat mijn koeien minder vaak ziek zijn.”
Deel uw kennis
Er is veel bereidheid om de succesvolle experimenten te delen met collega’s. Louwes doet dat bijvoorbeeld via de studieclub De Groene Geit, waar zo’n 45 biologische geitenhouders bij zijn aangesloten. Ook Blommestijn erkent het belang van transparantie en het delen van kennis. “Er is alleen niet één geheim dat alle oplossingen biedt. Zelf zoek ik naar inspiratie via Google en vakbladen, maar ik heb ook veel aan persoonlijke gesprekken met vakgenoten.”
Laat zien wat er gebeurt op de boerderij
Elke boer is trots op zijn product, maar niet iedereen is in staat deze passie goed over te brengen naar de consument. “De gemiddelde consument raakt steeds verder van het platteland verwijderd. Dus moet je zelf laten zien wat er gebeurt op de boerderij,” aldus Rien Louwes. “Veel biologische boeren van mijn generatie zetten zich hiervoor in. Wij gooien geregeld onze stal open en geven ons bedrijf een gezicht via social media. De eerste generatie biologisch had een hoog geitenwollensokkengehalte. Wij proberen dat beeld te veranderen.”
Niet voor iedereen weggelegd
Er is nog ruimte in de markt voor meer biologische boeren, maar deze bedrijfsvoering moet wel passen bij uw onderneming. Maak een goede afweging om te bepalen of overstappen in uw situatie verstandig is. Wij helpen u hier graag bij. En eerlijk is eerlijk, biologisch ondernemen is niet voor iedereen de juiste keuze.
Drieluik over biologisch ondernemen
Op 18 en 19 januari zijn de IJsselhallen in Zwolle het decor van de Bio-beurs. Naar aanleiding van deze beurs publiceert de Rabobank drie artikelen over biologische landbouw. In het eerste artikel gingen we in op de huidige stand van zaken van biologisch ondernemen in Nederland. Het slot verschijnt half januari 2017.
Lees artikel 1: Massaal omschakelen naar biologische landbouw?