vrouw zit te bellen achter haar laptop

Schijnzelfstandigheid zzp: wanneer loop jij risico

Vanaf 1 januari 2025 wordt de Wet DBA weer gehandhaafd en kunnen belastinginspecteurs weer boetes en naheffingen opleggen bij schijnzelfstandigheid. Maar wanneer ben je nu precies schijnzelfstandige volgens de Belastingdienst?

Wat is schijnzelfstandigheid?

Lijkt je relatie met je opdrachtgever erg op loondienst? Dan kan de Belastingdienst bepalen dat er sprake is van een dienstverband en dus schijnzelfstandigheid. Het woord zegt het eigenlijk al: je lijkt zelfstandige, maar bent het eigenlijk niet.

Wanneer ben je schijnzelfstandige?

Je kunt gelukkig zelf controleren of je opdracht niet per ongeluk toch een dienstverband is. De Belastingdienst gebruikt de volgende vragen:

    Ben je verplicht om zelf te klus uit te voeren? Dit betekent dat je niet zomaar iemand anders kunt sturen om het werk voor jou te doen. Is de opdrachtgever de baas en bepaalt hij/zij hoe je de opdracht precies uitvoert? Met andere woorden: is er een gezagsverhouding? Krijg je een vaste vergoeding/loon? Bijvoorbeeld per maand? En krijg je ook betaald als je ziek wordt?

Tip! Doe de OndernemersCheck en bekijk of de Belastingdienst je als ondernemer ziet.

Wat zijn de gevolgen van schijnzelfstandigheid?

Ziet de Belastingdienst je onverhoopt toch als schijnzelfstandige? Dan heeft dit gevolgen voor jou én voor je opdrachtgever. Op dit moment wordt er niet gehandhaafd op schijnzelfstandigheid.

De gevolgen voor jou als ondernemer zijn niet mals:

    Correctieverplichtingen of naheffingsaanslagen Verliezen van fiscale voordelen zoals de zelfstandigenaftrek, mkb-winstvrijstelling en - in het geval van een startende ondernemer - de startersaftrek

Voor de opdrachtgever betekent dit ook extra werk. In loondienst moet de werkgever namelijk loonheffingen inhouden en betalen. Dit zijn:

    Loonbelasting/premie volksverzekeringen Premies werknemersverzekeringen Inkomensafhankelijke bijdrage Zorgverzekeringswet (werkgeversheffing Zvw en bijdrage Zvw)
Een illustratie van een persoon die surft op een betaalpas

Zakelijk advies

Of je nou een starter bent of een nieuw plan hebt voor je bestaande bedrijf, we helpen je graag op weg. Spar vrijblijvend met een adviseur over je plannen of open meteen een zakelijke rekening.

Wet DBA: opnieuw gehandhaafd in 2025

De Wet DBA (Wet Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties), die in 2016 werd ingevoerd, wil meer duidelijkheid scheppen over de arbeidsrelatie tussen zzp'ers en opdrachtgevers. Ondanks de goede intenties bleven er in de praktijk onduidelijkheden bestaan. De overheid handhaafde deze wet niet volledig.

De Belastingdienst heeft sinds 2016 geen boetes of naheffingen opgelegd aan opdrachtgevers of zzp’ers die mogelijk niet voldoen aan de regels van de Wet DBA. Alleen bij duidelijke gevallen van kwaadwillendheid wordt er opgetreden.

Daar kan in 2025 verandering in komen. Op 1 januari 2025 gaat de Belastingdienst weer handhaven en kunnen belastinginspecteurs weer boetes en naheffingen opleggen bij schijnzelfstandigheid.

Zzp'ers maken zich zorgen over Wet DBA

Veel zelfstandigen zonder personeel (zzp’ers) maken zich zorgen over de Wet DBA en de impact op hun werk. Deze wet bepaalt wanneer je echt als zelfstandige werkt en wanneer niet.

Sommige zzp’ers worden straks niet meer als échte zelfstandige gezien. Dit speelt vooral bij drie groepen:

    Mensen die bij de overheid werken IT’ers Mensen die in de media en communicatie werken

Veel zzp’ers werken langdurig voor dezelfde opdrachtgever, waardoor ze soms meer op werknemers lijken dan op zelfstandigen. De Belastingdienst gaat hier strenger op letten.

Hoe gaat de Belastingdienst op schijnzelfstandigheid controleren?

Vanaf 2025 zal de Belastingdienst strenger controleren op schijnzelfstandigheid. Maar hoe gaan ze dat aanpakken?

    Ze controleren niet met terugwerkende kracht. Je hoeft dus niet bang te zijn voor opdrachten uit het verleden. Ze gaan vermoedelijk bij grote bedrijven controleren die met veel zzp’ers werken. Ze kijken vooral naar de gezagsverhouding tussen jou en je opdrachtgever.

Nieuwe wet VBAR in 2025

Het kabinet wil voorkomen dat zzp’ers worden ingehuurd terwijl ze eigenlijk in dienst moeten zijn. Om schijnzelfstandigheid tegen te gaan, kan de Wet VBAR in de toekomst de Wet DBA vervangen.

Wat is de Wet VBAR?

De Wet Verduidelijking Beoordeling Arbeidsrelaties en Rechtsvermoeden (VBAR) is een voorstel van voormalig minister Van Gennip (Rutte IV) om schijnzelfstandigheid te voorkomen.

De wet moet duidelijk maken wanneer iemand als zzp'er ingehuurd kan worden. Ook moet het betere bescherming bieden aan mensen die minder dan € 32,24 per uur verdienen. Belangrijk: een voorstel voor deze wet is nog niet ingediend bij de Tweede Kamer.

Duidelijke regels voor betere naleving

De nieuwe plannen maken het duidelijker wanneer iemand als werknemer gezien moet worden. Zo weet je of iemand als zelfstandige werkt of een werknemer is. Werknemers krijgen zo de rechten en bescherming die bij hun werk horen.

Met duidelijkere regels kunnen zowel werkgevers als werknemers zich beter aan de wet houden en kan de Belastingdienst hier beter op letten.

Voorstellen van het kabinet

Het kabinet wil schijnzelfstandigheid tegengaan door:

    De regels te verduidelijken over wanneer iemand onder het gezag van een werkgever valt, en dus een werknemer is. In een wetsvoorstel uit te werken wat ‘gezag’ inhoudt, bijvoorbeeld of de werkgever toezicht houdt of aanwijzingen geeft over het werk. Te bepalen of het logisch is dat iemand niet als werknemer werkt, bijvoorbeeld omdat die persoon voor eigen rekening en risico werkt. Wettelijk vast te leggen dat bij een uurtarief onder de € 30 of € 35 vaak sprake is van een arbeidsovereenkomst. Het exacte bedrag moet nog bepaald worden.

Veelgestelde vragen