Kengetallen: de financiële gezondheid van je onderneming
Hoe financieel gezond is jouw bedrijf? Op deze pagina leggen we de vier belangrijkste kengetallen: werkkapitaal, liquiditeit, solvabiliteit en rentabiliteit uit. Daarnaast leggen we zo goed mogelijk uit hoe je deze kengetallen uitrekent en geven we enkele praktische tips om ze te verbeteren. Bekijk de video of lees meer over de kengetallen met behulp van de uitleg van financieel expert Hinrich Slobbe.
Hinrich Slobbe over kengetallen
Hinrich Slobbe werkt als trainer bij De Coöperatie Fabriek en verzorgt de masterclass Financieel Management binnen de Rabo Ondernemers Academie. Hij adviseert managers en ondernemers op het gebied van budgetteren, financiering, waardebepaling en werkkapitaalbeheersing.
1. Kengetal financiële gezondheid: liquiditeit
Kun je aan al je betaalverplichtingen voldoen? Zo ja, dan heb je voldoende liquiditeit. Een gebrek aan liquiditeit is één van de belangrijkste redenen waarom bedrijven failliet gaan. “Toch zijn er ook ondernemingen met een matige liquiditeit die netjes aan hun verplichtingen kunnen voldoen”, zegt Hinrich Slobbe.
“Neem bijvoorbeeld een aantal grote supermarktketens. Hun liquiditeit is eigenlijk onvoldoende, maar doordat ze leveranciers twee tot drie maanden op hun geld laten wachten kunnen ze toch aan hun verplichtingen voldoen.”
Bereken je liquiditeit
Wanneer ben je nou voldoende liquide en vanaf welk moment moet je je serieus zorgen gaan maken? Slobbe legt uit: “Kijk naar je balans. Wat zijn je kortlopende verplichtingen, zoals belastingschuld, crediteuren en sociale lasten?”
“Daar tegenover staan je vlottende activa. Het gaat dan om directe cash, voorraden die je binnenkort verkoopt en debiteuren die snel betalen.”
Verbeter je cashflow
“Over het algemeen stellen we dat de vlottende activa minimaal anderhalf keer groter moeten zijn dan de kortlopende schulden. Dan heeft een onderneming voldoende liquiditeit.”
De efficiëntste manier om je liquiditeit te verhogen, is je cashflow verbeteren. Dat kan op drie verschillende manieren.
- Door voldoende omloopsnelheid te creëren, zo houd je de voorraden klein.
- Door een actief debiteurenbeleid te voeren, zo worden facturen snel betaald.
- Eventueel door met crediteuren te praten om te kijken naar mogelijkheden om de betaaltermijn op te rekken.
2. Heb je genoeg werkkapitaal?
Werkkapitaal is ook een van de belangrijkste kengetallen rondom de financiële gezondheid van je bedrijf. Deze hangt nauw samen met liquiditeit. Vanuit een bedrijfseconomisch perspectief kun je zeggen: werkkapitaal is de vlottende activa min je kortlopende schulden.
“Het is het geld dat je nodig hebt om aan je dagelijkse financiële verplichtingen te voldoen. Denk aan crediteuren betalen, salarissen uitkeren of het aanvullen van voorraden”, aldus Slobbe.
De balans vinden
Een te hoog saldo aan voorraden en debiteuren is ook niet handig. Dit betekent namelijk dat er kapitaal vastzit in voorraden en uitstaande facturen.
Dat is geld waar je niet bij kunt en dus niet kunt besteden aan de groei van de onderneming. Een gezonde cashflow en steeds voldoende werkkapitaal is de balans waar je als ondernemer naar op zoek moet.
Werk aan een goed debiteurenbeheer
Wanneer je het werkkapitaal scherp in de gaten houdt, kun je gezond groeien. “Ik zie in de praktijk dat veel ondernemers te weinig sturen op hun debiteuren. Daardoor ontstaan zelfs faillissementen. Doe aan de voorkant aan credit-control. Spreek verder een duidelijke betaaltermijn af en houd de klant daar aan”, aldus Slobbe.
3. Solvabiliteit
Solvabiliteit zegt iets over de manier waarop je bedrijf is gefinancierd. Het is het percentage dat jij als eigenaar zelf in de onderneming hebt gestopt ten opzichte van de totale financiering. “Solvabiliteit is vooral belangrijk voor ondernemers die veel financieringen zijn aangegaan”, vertelt Slobbe. “Wanneer je aanklopt voor een nieuw krediet om je groei te financieren, dan kijkt de bank hier goed naar.”
Je solvabiliteit verbeteren
Heeft jouw bedrijf een lage solvabiliteit? Dan kun je ervoor kiezen om de balans kleiner te maken. Concreet betekent dat: minder voorraad of minder uitstaande facturen. “Maar de beste optie is meestal om meer eigen vermogen in je bedrijf te stoppen. Dat kan bijvoorbeeld door winst opzij te zetten voor groei of door een mede-investeerder aan boord te krijgen”, zegt Slobbe.
Een andere constructie heeft te maken met het vrijmaken van vermogen dat eerder is geïnvesteerd. Bijvoorbeeld in een machine. Je kunt er als ondernemer voor kiezen dit geld vrij te spelen door die machine te verkopen en terug te leasen (sale & leaseback). Het geld dat je hiermee beschikbaar krijgt, is eigen vermogen waarmee je je solvabiliteit kunt verbeteren.
4. Rentabiliteit, het laatste kengetal over financiële gezondheid
Rentabiliteit wordt vaak ook wel rendement genoemd. Het meest bekende rendementsgetal is winstgevendheid. “Dat is de winst gerelateerd aan het geld dat je als eigenaar zelf in de onderneming hebt gestopt”, zegt Slobbe.
De winstgevendheid van je bedrijf uitrekenen doe je als volgt:
Vertekend beeld
Op deze rekensom valt echter wel iets aan te merken. “Wanneer je heel weinig eigen vermogen hebt, is dat niet goed voor je solvabiliteit. Voor je rendement daarentegen is het wél positief.”
“Ga maar na, 20.000 euro winst op een eigen vermogen van 20.000 euro maakt 100 procent rendement. Dit geeft dus een vertekend beeld van de financiële gezondheid van de onderneming.”
Stuur op bedrijfsrendement
Rentabiliteit is dan een van de belangrijkste kengetallen voor financiële gezondheid, te veel sturen op een zo hoog mogelijke winst is ook geen goed idee. Je zou daardoor als ondernemer geneigd zijn om zo min mogelijk eigen vermogen in je onderneming te steken.
“Slimmer is het om te sturen op bedrijfsrendement”, zegt Slobbe. “Daarvoor gebruik je de ebit. Dat betekent: earnings before interest and tax. Het is je bedrijfsresultaat. Deel de ebit door je balanstotaal en vermenigvuldig dit met 100 procent. Dan kom je op het bedrijfsrendement.”
Een sommetje ter verduidelijking:
Deze financiële pijler kun je niet manipuleren door bijvoorbeeld schulden om te ruilen voor eigen vermogen.
Jouw gewenste bedrijfsrendement
“De hoogte van je gewenste bedrijfsrendement hangt sterk af van jouw risicoprofiel”, zegt Slobbe. “Heb je een gegarandeerd inkomen zoals een woningbouwvereniging? Dan ben je met een bedrijfsrendement van 4 procent al heel gelukkig.”
“Schommelt je omzet daarentegen hevig en blijven de kosten grotendeels gelijk? Dan heb je in de goede jaren een bedrijfsrendement van zeker 15 tot 20 procent nodig om financieel gezond te blijven. Zo kun je in mindere jaren beter de klappen opvangen.”
Normen voor gezond bedrijfsrendement
Meer interessante artikelen en tips
