Mensen als hart van de zaak

Keramiek dwingt je om rustiger te worden, aldus Charlotte Landsheer. En als leidinggevende en vormgever bij Cor Unum kan ze het weten. ‘Keramiek is breekbaar dus je móet wel rustig zijn als je ermee werkt. Dat maakt het ook het perfecte materiaal voor mensen die bij ons komen re-integreren. Zij worden begeleid door onze vakmensen die op hun beurt bijvoorbeeld autisme of een lichamelijke beperking hebben. Bij ons mag iedereen zijn tijd nemen om echte ambachtelijke producten te maken. Zoals dat vroeger nog in de grote keramiekfabrieken in Nederland kon, zo kan het nu alleen nog bij ons.’

Cor Unum wordt door partijen uit de hele wereld gevonden. Van sterrenchef Sergio Herman die servies voor zijn restaurant wil, tot grote ontwerpers als de Italiaanse Alessandro Mendini. Charlotte: ‘Zij kiezen voor ons omdat ze weten dat we hun ontwerpen met zorg tot leven laten komen. Maar ook omdat wij nog kleine oplagen maken. Verder kloppen kunstenaars bij ons aan. Zo maken we nu een kunstwerk voor de gemeente Katwijk. Dat bestaat uit kralen van wel anderhalve meter doorsnede. Die boetseren we en geven we vorm met de hand.’

Hoe kan Cor Unum zo bestaan? Door een lange geschiedenis van sociaal ondernemerschap. Charlotte's vader richtte het atelier al in de jaren vijftig op als onderdeel van de sociale werkvoorziening van Den Bosch. Sinds 1998 is het zelfstandig en sinds 2009 is het onder leiding van Charlotte een stichting: ‘We draaien op een groep vrijwilligers én de vakmensen die via werk-ontwikkelbedrijf Weener XL gedetacheerd zijn. Sommigen werken hier al dertig jaar, één dame zelfs al 43 jaar. Zij verstáán het vak en maken echt topwerk. Daarnaast stel ik voor ons een zorgvuldige collectie samen die goed verkoopt. We hoeven dus niet onze hand op te houden. Ik vind het belangrijk om op deze manier een plek te creëren waar een belangrijke groep mensen toch een goede baan kan vinden waar ze trots op zijn.’

De rest van het succes van Cor Unum zit hem wat Charlotte betreft in de positie van het atelier in de samenleving: er middenin. Letterlijk, sinds de verhuizing naar het centrum van Den Bosch vorig jaar. Nu zit het atelier daar naast de winkel waar de producten worden verkocht. Charlotte: ‘Met een lening van Rabo Foundation was die verhuizing mogelijk. Én konden we midden in de winkel een ontspanningsruimte bouwen. In het hart van de zaak voor onze mensen, om wie het allemaal draait. Onze makers ontspannen daar in hun pauze. Ze komen er in contact met onze klanten en zien hoe wat zij met hun eigen handen maken, wordt verkocht. En klanten ontmoeten de maker van hun product. De verkoop gaat beter dan verwacht. Ik denk dat dat komt doordat we een goed verhaal hebben. Het klopt aan alle kanten en dat vinden klanten heel waardevol.’

Belangrijk onderdeel van Cor Unum’s verhaal is het overdragen van het ambacht. Charlotte: ‘Het mooiste dat we hebben bereikt, zijn de studenten die hier als stagiair het vak komen leren. Van onze professionals. Die hele afstand tot de arbeidsmarkt valt dan weg. We laten jonge mensen aan het vak snuffelen. En ook al gaan ze niet de keramiek in, dan leren ze andere belangrijke vaardigheden zoals ruimtelijk inzicht en technisch werken. En het werkt twee kanten op. Jonge mensen denken nog niet in beperkingen en komen met wilde ideeën. Ze laten ons nadenken hoe we iets wél kunnen bereiken met keramiek. Ook dat is sociaal ondernemerschap: het doorgeven én ontwikkelen van een ambacht. Daar doen wij het voor.’

1. Kijk naar de kwaliteiten van je medewerkers, dan komt iedereen tot zijn recht en vorm je een sterk team.
2. Zorg dat je passie hebt voor je werk. Een klik met het vak of product dat je maakt is daarbij het allerbelangrijkste.
3. Vertel het verhaal achter je werk. Dat geeft meerwaarde voor de mensen die je product kopen en aandacht aan de mensen die je product maken.