Afscheid van tijdperk van negatieve rente

De Japanse centrale bank was de laatste die nog een negatieve beleidsrente hanteerde. Met de renteverhoging komt er een einde aan een tijdperk met obligaties met negatieve rente, die in augustus 2019 nog 30% van de markt vormden.

Voor Japan is het de eerste keer sinds 2006 dat de centrale bank de rente verhoogt. De BoJ heeft voldoende vertrouwen dat de inflatie in een ander vaarwater is terechtgekomen om de rente te verhogen en afscheid te nemen van het beleid van ‘yield curve control’, waarmee ze de tienjaarsrente binnen een bandbreedte stuurde. Ook stopt de BoJ met het opkopen van aandelen-ETFs (Exchange Traded Funds), maar gaat ze wel door met het opkopen van obligaties.

Dit alles geeft niet het startschot voor een serie van renteverhogingen zoals we die in het Westen hebben gezien. De verhoging is minimaal en de BoJ heeft aangegeven dat de Japanse economie nog steeds een ruim monetair beleid nodig heeft om verder te groeien. Forse renteverhogingen zitten er dus niet in op de korte termijn.

Daarmee is het beleid in internationaal perspectief nog altijd zeer ruim. De Japanse tienjaarsrente staat nog altijd 3,5% lager dan de Amerikaanse.

De wijziging in het beleid werd door het leeuwendeel van de beleggers verwacht gezien de ingetogen reactie op de financiële markten. Aandelenindex Nikkei ging met 0,7% omhoog, de rente op de tienjaarsobligatie daalde zelfs 2 basispunten (0,02%). Ook werd de yen bijna een procent zwakker ten opzichte van de dollar en zakte daarmee naar het laagste niveau sinds de jaren negentig.

De loonontwikkeling ligt aan de basis van het einde van de negatieve rente in Japan. In de afgelopen jaren is er zoals elders in de wereld in Japan sprake van een gestage stijging van de inflatie. Hoewel de verstorende effecten van de pandemie invloed hebben gehad op de inflatie, zijn het de lonen die inflatie structureel op een hoger niveau kunnen houden.

In 2023 was de loongroei, mede onder druk van de overheid, het sterkst in meer dan dertig jaar. En dit jaar hebben vakbonden afgesproken om de lonen verder te verhogen met ruim 5%. Hiermee kan Japan eindelijk afscheid nemen van de deflatie (een omgeving met dalende prijzen) die het land decennia heeft geplaagd.

De lange periode van deflatie is met name positief voor Japanse obligaties geweest, terwijl Japanse aandelen bij internationale beleggers uit de gratie waren. Het beeld kantelt en dit jaar staan Japanse aandelen in euro gemeten 14% in de plus. Daarmee behoort Japan tot de best presterende markten in de wereldindex.

We zien goede kansen voor Japanse aandelen, zoals we eerder schreven. De lichte verhoging van de rente verandert hier niets aan. Wel verdwijnt de BoJ als grote koper op de markt. Aan de andere kant zien we juist buitenlandse beleggers Japanse aandelen aankopen. Ook zijn er initiatieven vanuit de Japanse overheid om het beleggen in aandelen onder de eigen bevolking te stimuleren.

Voor Japanse obligaties zijn de vooruitzichten minder positief. Met de beleidsverandering is er geen ruimte voor rentedaling en juist wel voor rentestijgingen, die tot dalende obligatiekoersen zouden leiden. Japan heeft in onze obligatieportefeuille daarom een wat lager gewicht dan in de benchmark.

Goed om te weten. Aan beleggen zijn risico’s verbonden. De waarde van je belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst. Je kunt (een deel van) je inleg verliezen.