Beleggen in opties

Een optie is een contract waarmee je het recht krijgt om een aandeel of obligatie te kopen of verkopen tegen een vaste prijs, binnen een bepaalde tijd. Dit heet ook een derivaat, omdat het contract is afgeleid van een ander product. Er zijn twee soorten opties: een calloptie geeft je het recht om te kopen, een putoptie om te verkopen. Opties kunnen worden gebruikt om te speculeren op koersveranderingen of om je belegging te beschermen. Je betaalt hiervoor een premie. Als je de optie niet gebruikt binnen de looptijd (expiratiedatum), verlies je de premie. Je kunt ook opties verkopen (schrijven), maar dat brengt extra risico’s met zich mee. Soms moet je dan een zekerheidsbedrag aanhouden (marginverplichting). Bij Rabobank beleg je in opties op bekende aandelen en indexen. Omdat opties complex en risicovol zijn, controleert Rabobank eerst of dit product bij je past.

Derivaten zijn financiële contracten die gebaseerd zijn op andere producten. De waarde is gekoppeld aan de prijs van een andere belegging, zoals een aandeel of obligatie. Er zijn verschillende soorten derivaten; opties zijn het bekendst. Optiecontracten kennen standaardvoorwaarden zoals contractgrootte, looptijd, expiratiedatum en uitoefenprijs. Bijvoorbeeld: het recht om 50 aandelen Philips te kopen voor € 5,00 per stuk binnen drie maanden.

Er verschijnen regelmatig nieuwe optieseries met verschillende uitoefenprijzen. Optieseries kunnen lopen van een maand tot meerdere jaren. Voor de AEX-index en verschillende aandelen uit de AEX-index bestaan ook opties met een zeer korte looptijd van een week of een dag.

De contractgrootte van één optie in aandelen is meestal 100 stuks. Dit betekent dat je met één optie het recht hebt om 100 aandelen te kopen of verkopen tegen de vooraf bepaalde prijs. Bij obligatie opties is de contractgrootte de nominale waarde van de beschreven obligatie, die is meestal € 10.000. Een belegger die een optie koopt doet dat door een openingskoop (dit heet een open buy) en wordt de koper genoemd. Het bedrag dat de belegger voor de optie betaalt heet de premie. De koper heeft nu het recht om per optie een vaste hoeveelheid van de beschreven belegging tegen een vastgestelde prijs te kopen of te verkopen, gedurende een bepaalde looptijd. De vooraf vastgestelde afloopdatum heet de expiratiedatum. Als de koper gebruik wil maken van het recht, wordt de optie uitgeoefend. Dit moet wel tijdens de looptijd gebeuren, want na de expiratiedatum vervalt het recht, en is de optie zonder waarde.

Tegenover de koper die een recht gekocht heeft, staat de verkoper van de optie. Die verkoper wordt schrijver genoemd. De schrijver die een optie verkoopt doet dat door een openingsverkoop (dit heet een open sell). De verkoper ontvangt hiervoor het bedrag, dat de premie wordt genoemd, van de koper. De verkoper heeft de plicht om de beschreven belegging te leveren of af te nemen, als de koper dat eist. Wanneer de koper zijn optie niet uitoefent, bestaat zijn verlies uit de betaalde premie. De verkoper heeft dan winst gemaakt: het bedrag van de ontvangen premie.

Een calloptie geeft de koper het recht om de beschreven belegging te kopen tegen een bepaalde prijs. Bijvoorbeeld de 50 aandelen Philips voor € 5,00 per stuk. Wanneer de koper verwacht dat de prijs van deze aandelen zal gaan stijgen, en dat inderdaad gebeurt naar bijvoorbeeld € 7,50 per stuk, kan de koper zijn optie uitoefenen en de aandelen tegen een aantrekkelijke prijs van € 5,00 per stuk kopen.
Een putoptie geeft de koper juist het recht om de beschreven belegging te verkopen tegen een bepaalde prijs. Wanneer de koper verwacht dat de prijs zal gaan dalen, en dat ook gebeurt naar bijvoorbeeld € 2,50 per stuk, kan de koper zijn optie uitoefenen en de aandelen tegen een aantrekkelijke prijs van € 5,00 per stuk verkopen.

Opties geven de kans om winst te maken door te speculeren op prijsveranderingen. Opties worden ook gebruikt om beleggingen in portefeuille juist te beschermen. Bijvoorbeeld: wanneer je aandelen bezit, en bang bent dat de prijs zal dalen, kun je een putoptie kopen om het verlies te beperken.

Je kunt bij ons beleggen in opties van Euronext Amsterdam en Euronext Brussel, opties op de beursindex BEL20 en op de aandelen uit deze index. Ook kun je handelen in opties op aandelen die deel uitmaken van de AEX- of AMX-index en waarvan optieseries worden uitgegeven (zoals Aegon, Heijmans, ING of Unilever).

Een combinatieorder bestaat uit een combinatie van twee verschillende optieseries. Je kunt hiervan gebruik maken als je zeker wil zijn dat beide optieorders tegelijkertijd uitgevoerd worden. Is één van de optieseries een 'koop' (buy), dan vul je deze als eerste in. Bij het opgeven van de combinatieorder geef je aan of je premie voor de combinatie wil ontvangen (agio), premie wil betalen (disagio) of dat je de transactie 'even money' wil doen. Dit wil zeggen dat de som van de optiepremies nihil is. Voor sommige combinatieorders is een marginverplichting van toepassing. Dit kan alleen in combinatie met een Vermogenskrediet overeenkomst. Een vermogenskrediet kan alleen worden afgesloten in combinatie met Rabo Advies Beleggen, Rabo Beheerd Beleggen Exclusief of Individueel Vermogensbeheer.

Je kunt veel rendement halen uit opties, maar het is belangrijk te weten dat er ook grote risico’s aan verbonden zijn. Omdat je met een relatief klein bedrag een optie contract koopt en daarmee controle kunt krijgen over de prijs van een groot aantal aandelen, kun je bij prijsveranderingen veel winst maken. Maar, de kans op verlies is ook groter. Het is dus belangrijk om goed te begrijpen hoe opties werken.

Aan het kopen en verkopen van opties zijn grote risico’s verbonden. Wanneer de optie niet uitgeoefend wordt binnen de looptijd, is de optie waardeloos en vormt de betaalde premie een verlies. Een belegger die niet de beschreven belegging in portefeuille bezit, en wel een optie verkoopt met de plicht om te leveren, kan een groot verlies lijden. Dit verlies kan vele malen groter zijn dan de ontvangen premie.