Duurzaam leren is persoonsgericht leren

Duurzaam onderwijs = duurzaam leren

"Kinderen klaarstomen voor hun rol in onze snel veranderende samenleving, dat is volgens ons duurzaam onderwijs", zegt Menno van Noort, sectorspecialist Onderwijs bij de Rabobank. Daar hoort lesmateriaal van deze tijd bij. En dat gaat verder dan digitaal lesmateriaal dat fris vormgegeven is. "Het lesmateriaal van de toekomst draait om persoonsgericht leren en het snel inspelen op verandering. Allebei essentieel om meer regie bij de leerling te leggen."

Persoonsgericht onderwijs

Persoonsgericht leren kan een beeld oproepen van een leerling die helemaal in zijn eentje achter een beeldscherm bezig is met zijn eigen lesstof. "Maar persoonsgericht leren is niet hetzelfde als individueel leren", zegt Van Noort. "Leren blijft ook in de toekomst een groepsproces, maar wel met individuele leertrajecten. Zodat leerlingen op hun eigen niveau, in hun eigen tempo en op het best passende moment met de leerstof aan de slag kunnen." 

Slimme ICT-middelen begeleiden de leerling door de stof. "En dus wordt een tandje teruggeschakeld als gesignaleerd wordt dat de leerling het moeilijk vindt, of opgeschakeld als een leerling fluitend de vragen beantwoordt.” Die eigen regie legt ook een grote verantwoordelijkheid bij de leerling, stelt Van Noort. "Als het beter bij de leerling past om op een ander moment van de dag aan de slag te gaan met de stof, biedt dat veel vrijheid. Maar iedereen weet: vrijheid zonder verantwoordelijkheid, wordt vrijblijvendheid."

Inspelen op verandering

Het traditionele schoolboek zoals we dat kennen is eigenlijk al verouderd op het moment dat het het magazijn verlaat. En dan moet het nog vijf tot tien jaar mee voordat het afgeschreven is. Bij het lesmateriaal van de toekomst speelt dat niet. Digitale middelen kunnen immers altijd, op afstand en razendsnel aangepast worden naar de actuele inzichten. "En zo dus echt inspelen op de actualiteit en veranderingen in de samenleving", aldus Van Noort. "Ook de docent speelt een rol in het maken van nieuw, inspirerend en uitdagend lesmateriaal. Hij zal buiten het klaslokaal moeten kijken naar manieren om zijn lessen te verrijken, bijvoorbeeld door leren in de praktijk."

Gevolgen voor leermiddelen

Veranderend lesmateriaal zorgt ook voor een andere rol van de schoolboekenuitgever. Is de uitgever nu nog een spil in de samenwerking tussen de auteur, distributeur en de school, met de doorontwikkeling van nieuwe lesvormen moet de uitgever bij zichzelf te rade gaan wat zijn rol kan zijn. "Ik zie de uitgever van de toekomst als een content organiser", zegt Van Noort. "De gebruiker, de school dus, geeft aan binnen welke domeinen hij lesmateriaal nodig heeft en de content organiser zorgt ervoor dat de school voortdurend voorzien wordt van actueel lesmateriaal of van basismateriaal waarmee de docent lesmateriaal kan maken. 

Uiteraard wordt de kwaliteit daarvan getoetst aan door de overheid gestelde eisen." De vergelijking met een partij als Blendle is te maken. Bij Blendle neemt de gebruiker digitaal artikelen af bij uiteenlopende kranten en tijdschriften, betalen gebeurt per artikel. Niet langer een abonnement op één titel dus, maar gebruiken wat je nodig hebt en interessant vindt. "Daardoor vervallen ook rollen in de leermiddelenketen, zoals de opslag en het transport. De uitgeverij moet gaan ontdekken wat zijn toegevoegde waarde in de nieuwe keten van leermiddelen wordt.

Hoe denk je dat het leren in de toekomst eruit ziet? En is het Blendle-model een goed idee voor het onderwijs?

Start een discussie op Linkedin

Laat je inspireren

Hoe ziet het onderwijs van de toekomst eruit? Duurzaam onderwijs leidt kinderen op voor een toekomst waar we nu nog weinig weet van hebben. In duurzame schoolgebouwen, met flexibele docenten, modern lesmateriaal en een schoolbestuur met een visie. Lees de andere artikelen in deze serie en laat je inspireren.

laatste update: april 2019

Een duurzame toekomst voor het onderwijs Een duurzaam schoolgebouw: flexibel en verbouwd Gezocht: duurzame docent m/v Schoolorganisatie van de toekomst Vind de toekomst die bij de leerling past