De winstgevendheid van de Nederlandse tuinbouw blijft op een redelijk niveau. Zoals vrijwel altijd zijn er grote verschillen in prijsvorming tussen de producten. Maar bijna alle producenten hebben met oplopende personeelskosten te maken. Verder in deze update:
De Rabo Tuinbouwbarometer is in het derde kwartaal licht gedaald naar 6,5. De waarde is iets lager dan in het tweede kwartaal (6,8) en gelijk aan de uitkomst van het eerste kwartaal (6,5).
In de sierteelt is het beeld zeer wisselend. De prijsvorming van (rode en inmiddels ook witte) rozen en phalaenopsis is onder de maat. De chrysanten zijn na een goed begin in 2019 wat weggezakt. Maar Gerbera’s laten een verbetering zien ten opzichte van vorig jaar. Ook groene planten laten goede resultaten zien.
Het seizoen voor de broeitulpen is zeer goed en voor de pioenrozen ruim voldoende verlopen.
Boomtelers hebben nog steeds veel lopende opdrachten en moeten in staat zijn de kostenstijgingen door te rekenen aan klanten.
De stemming in de bollenteelt voor wat betreft voorjaarsbloeiers is goed. In de leliemarkt (bollen) is het daarentegen nog steeds behelpen.
Glasgroenten kennen een wat lastige start in 2019, maar veel profiteren wel van lagere energieprijzen. De belichte tomaten hebben duidelijk minder gepresteerd (€ 5-7/m2 achter op het 5-jarig gemiddelde), bij de onbelichte tomaten ligt de omzet ongeveer op het gemiddelde van de afgelopen vijf jaar. De paprikabedrijven liggen qua omzet voor op 2018. De komkommers halen niet de (hoge) prijzen van 2018, maar na een slecht begin is de prijsvorming de laatste tijd beter.
Voor vollegrondsgroenten waarvan het seizoen al even bezig is, zijn de resultaten ruim voldoende om de kosten te dekken.
De prijzen voor appels en peren zijn het hele seizoen 2018/19 slecht gebleven. Mede hierdoor is er grote belangstelling voor het opzetten van een soort van termijnmarkt. Zo zijn mogelijk prijsrisico’s beter te beheersen. De concrete invulling van deze plannen wordt door het Belgische DLV in samenwerking met Service2fruit momenteel verder uitgewerkt.
Het afgelopen jaar is er veel te doen geweest over het uittreden van het VK uit de Europese Unie. Vóór 31 oktober maken we ons op voor een nieuw hoofdstuk in het Brexit-dossier. Dat is voor de Nederlandse tuinbouw van grote betekenis door onze exportbelangen. Daarom is het goed de producties van tuinbouwproducten in het VK te blijven volgen. Vooralsnog lijkt daar nog weinig te veranderen.
De waarde van geproduceerde groente in 2018 in het VK daalde met 0,5% naar GBP 1,4 miljard bij een volumedaling van 12%. Daarbij was er zowel een daling bij de vollegrondsgroenten van 0,5% (naar GBP 1.089 miljoen) en van 0,6% voor glasgroenten (naar GBP 331 miljoen). Vooral de producties van ui en kool waren lager door de droogte waar ook het VK last van had. Dat geldt ook voor de fruitproductie. De waarde van de binnenlandse productie in het VK daalde met 0,6% naar GBP 753 miljoen bij een volumedaling van 8,9%. Bron: DEFRA, National Statistics.
De prijzen (in Britse pond) van verse producten in het VK zijn het afgelopen jaar gestegen. Dat is af te leiden uit de relatief grotere daling van het volume dan die van de productwaarde.
De zelfvoorzieningsgraad voor groente is in 2018 gedaald naar 53%. Een jaar eerder was deze nog 57%. Voor fruit ligt de zelfvoorzieningsgraad op 16% en blijft het VK dus sterk afhankelijk van import.
Bij de sierteelt (snijbloemen, planten, bollen, bomen) was de waardedaling van de binnenlandse productie 1,8% naar een bedrag van GBP 1.300 miljoen. Daarentegen nam de importwaarde van sierteeltproducten met 7,7% toe tot GBP 1.300 miljoen. Hiervan kwam ongeveer 75% uit Nederland. Het geeft aan dat ook in de sierteelt de handelsrelaties met het VK in 2018 nog zijn toegenomen.
Uit een recent gehouden test van de NVWA bleek dat veel logistieke dienstverleners producten nog niet op tijd naar het VK kunnen brengen. De vraag is dus of je transportbedrijf al klaar is. Bespreek dit daarom met je afnemer ter voorkoming van mogelijke problemen na 31 oktober.
“De importwaarde van groente en fruit van het Verenigd Koninkrijk is – ondanks de naderende Brexit – nog nooit zo hoog geweest.”
De bijenhouderij staat de laatste jaren steeds meer in de belangstelling. Dat is mede door de toegenomen aandacht voor voedselzekerheid en de belangrijke rol van goede bestuiving daarin. De Europese Unie heeft daarom 120 miljoen euro steun toegezegd aan de imkerij voor de komende drie jaar. Dat is een verhoging van 12 miljoen euro vergeleken met de afgelopen drie jaar.
In 2018 waren er in de Europese Unie zo’n 17,5 miljoen volken bij ongeveer 600.000 imkers. Hiervan heeft Nederland zo’n 75.000 volken bij ongeveer 9.000 imkers.
De imkerij is ook in andere landen van groot belang. Zo kent Australië 448.00 volken (bij 13.000 imkers), Nieuw-Zeeland zelfs 881.000 volken (bij 9.000 imkers) en de Verenigde Staten 2.690.000 volken (Bron: ABARES, 2015; MPI, 2017; USDA 2018). Vooral in deze landen met grootschalige productie van bessen, amandelen, kiwi en pompoen zien we bedrijven ontstaan met professionele bijenhouderij. Er worden (schriftelijke) afspraken gemaakt over het aantal volken in het gehele teeltseizoen en de (eventuele) opbrengst van honing. Ben je afhankelijk van bijen (hommels, etcetera) voor de bestuiving van je gewas? Sta eens stil bij mogelijke verbeteringen en overleg met je leverancier.
Het najaar is het investeringsseizoen voor tuinbouwers, akkerbouwers en andere agrarische bedrijven. Zoek je een tractor, een beregeningsinstallatie of iets anders? En ga je voor nieuw of 2e hands?
Het kabinet heeft onlangs haar klimaatplannen gepresenteerd. Voor de (glas-)tuinbouw sluiten deze plannen goed aan bij de ideeën van Glastuinbouw Nederland, de branche-organisatie. Bedrijven moeten hard aan de bak om het gebruik van fossiele brandstoffen te beperken.
De beleidsvoornemens van het kabinet moeten nog in wetgeving worden omgezet. Maar de grote lijn is wel duidelijk. De (glas-)tuinbouw moet energieneutraal gaan produceren. Hoe je daar met je individuele bedrijf aan kunt voldoen, verschilt sterk. Hoe groot is je energieverbruik? Maak je gebruik van assimilatiebelichting? Welke CO2-behoefte heeft het gewas? Ligt het bedrijf in een concentratiegebied? Is er geothermie mogelijk? Met al deze vragen is het goed om een meerjarenplan op te stellen voor de mogelijke oplossingen.
Dat geldt voor de bovengenoemde glastuinbouw maar ook voor andere bedrijven in de tuinbouwketen. Omdat deze investeringen hoog zijn, moet er investeringsruimte gereserveerd worden voor de benodigde maatregelen. Praat hierover met je accountmanager en verken de mogelijkheden van collectieve oplossingen.
Als Rabobank hebben we financieringsbudget gereserveerd om onze klanten die de transitie willen maken, te kunnen faciliteren.
Er wordt steeds kritischer gekeken naar het gebruik van plastic verpakkingen. Geïnteresseerd? Luister de (Engelstalige) podcast met Susan Hansen, Cyrille Filott en Maartje van de Berg.
Wil je meer informatie over alternatieve financieringsvormen?
