Wakuli verandert de koffiemarkt: een win-win voor boer én consument

22 januari 2024 9:00

In de koffie-industrie is nog veel te winnen. Vaak zien boeren weinig terug van de verkoop van hun bonen. Investeringen in kwaliteit en duurzaamheid blijven daardoor uit. Tijd voor verandering, vond Lukas Grosfeld. Hij richtte Wakuli op, een koffiemerk dat zich inzet voor een betere industrie. Met zijn team heeft hij één belangrijke missie: een wereld creëren waarin de boer goed wordt betaald, de planeet een stukje beter wordt en de klant goede koffie drinkt.

Een blije klant opent zijn doos met Wakuli koffiebonen.

Een betere manier van koffiedrinken

Veel mensen weten dat er iéts niet goed zit in de koffie-industrie. Maar hoe het precies zit, kunnen weinig koffieliefhebbers vertellen. Als co-founder van Wakuli, weet Grosfeld dat wel. ‘Boeren in landen als Tanzania en Ethiopië hebben vaak in potentie goede bonen, maar geen kopers. Zijn die er wel, dan worden alle bonen vaak in één keer voor een lage prijs opgekocht. Daarna komen de kopers niet meer terug. Er ontstaat geen langetermijnrelatie tussen de boer en de koper. Terwijl als je investeert in een partnership, de boer ook mogelijkheden krijgt om te investeren in kwaliteit van de bonen. Bij Wakuli halen we de rol van de trader, iemand die goedkoop inkoopt en duur verkoopt, eruit. Dat komt iedereen ten goede; zowel de boer als de consument. Die drinkt namelijk betere koffie. Het is een nieuwe manier van over koffie nadenken.’

“We moeten de consument ervan overtuigen dat ze op een andere manier koffie moeten drinken; eentje die lekkerder is voor jou en beter voor de boer.”

Wakuli startte in 2018 als Wakulimarket, ‘een soort marktplaats’, vertelt Grosfeld. ‘We wilden boerencoörporaties op die marktplaats zetten. Branders konden vanuit Europa bonen inkopen. Maar dat model werkte niet goed. Je hebt echt grote volumes nodig om dat rendabel te maken; een container kan 20.000 kilo koffie vervoeren, wij konden een paar branders ervan overtuigen om misschien 50 kilo koffie in te kopen. Qua unit economics werkte dat niet. Toen hebben we er in 2019 een consumentenmerk van gemaakt: Wakuli. Uiteindelijk moeten we de consument er namelijk van overtuigen dat ze op een andere manier koffie moeten drinken; eentje die lekkerder is voor jou en beter voor de boer.’

Twee mannen staan buiten voor een Wakuli filiaal.
Grosfeld en co-founder Yorick Bruins

Regenerative agriculture

‘Wat ons onderscheidt van andere duurzame koffiemerken is dat we het echt allemaal zelf doen. Veel bedrijven werken bijvoorbeeld met handelaren. Die kopen koffie in, slaan het ergens op, onderhouden de relatie met de boer. Een aantal van die handelaren zijn echt heel goed, maar er zitten er ook wat tussen waar het allemaal wat minder fraai is. Wij halen die rol uit de keten; we gaan zelf op zoek naar waar de beste bonen vandaan komen. In sommige gevallen zijn we al twee jaar lang bezig met een boer voordat we koffie inkopen en samenwerken. Een grote investering, maar dat doen we graag. We hebben een team op locatie dat er bovenop zit. Zo kan je het verschil maken.’

“Ons doel is om de hele keten naar regenerative agriculture over te brengen.”

Grosfeld vervolgt: ‘Het draait bij ons allemaal om hoe we het nog beter kunnen doen. Dat bestaat uit twee aspecten. Aan de ene kant heb je het sociale component; boeren die meer verdienen en consumenten die lekkere koffie drinken. Aan de andere kant zit een economisch aspect: de consument betaalt iets meer zodat de boer kan investeren in duurzame oplossingen. Zoals regenerative agriculture. Dat is een manier van landbouw die zich richt op het ontwikkelen van een gezonde bodem. Door veel verschillende soorten gewassen, planten, bloemen en bomen aan te leggen, gaat de boerderij op een stuk bos lijken. Dat is voor koffie heel goed. In de schaduw groeien de koffiebessen namelijk beter. En het is goed voor de natuur, want in zo’n omgeving wordt meer koolstof opgeslagen. Ons doel is om ook de hele keten naar zo’n model over te brengen. Dat zijn langetermijnprojecten; je moet niet denken dat je dat binnen twee jaar voor elkaar hebt.’

Gedeelde duurzame ambities

Aan Rabobank heeft Wakuli op het gebied van duurzaamheid een goede partner. ‘We delen een passie voor Agri & Food. We kregen al vrij snel een aantal financieringen van Rabobank. Dat is best bijzonder, zo in het begin van je bedrijf. Het laat zien dat Rabobank echt achter onze missie staat.’ Robbert Lut is als Startup & Scale-up bankier vanuit Rabobank bij Wakuli betrokken. ‘Wat me het meest aanspreekt is hoe het businessmodel van Wakuli eruitziet. Ze pakken in de hele keten een rol. En waar vaak de kwaliteit van de koffie achteruitgaat als de boeren beter betaald worden, is dat bij Wakuli juist niet het geval.’

Rabobank verstrekte dus al in een vroege fase een achtergestelde innovatielening. Daarna volgde verschillende andere leningen, waaronder een financiering met de EIF InnovFIN-regeling. Lut: ‘Dat is een soort staatsgarantie, maar dan op Europees niveau. Het voordeel is dat je daarmee grotere financieringen kan verstrekken, tot 7,5 miljoen euro. Wakuli kwam daarvoor in aanmerking omdat ze een duurzaam, innovatief businessmodel hebben. Maar onze samenwerking gaat verder dan financiering. We delen kennis en inzichten vanuit de markt en brengen Wakuli via de Rabo Foundation in contact met ons netwerk van boerencoörporaties over de hele wereld.’

Een beweging groter dan Amsterdam

Met de steun van Rabobank blijft Wakuli duurzaam groeien. Grosfeld: ‘Boeren helpen blijft ons hoofddoel. We steken het geld uit leningen onder andere in pilots om telers te helpen met verduurzaming. Maar door de financiering konden we ook onze eerste fysieke winkels openen. Op 23 december openden we onze vijfde specialty coffee bar in Amsterdam. We zijn dus niet meer alleen online zichtbaar, maar ook op straat. In 2024 staan de eerste winkels buiten Amsterdam op de planning en in 2025 willen we ook de stap naar het buitenland maken. Zo maken we de beweging groter dan alleen Amsterdam of Nederland. We willen de hele wereld laten zien hoe de koffie-industrie het anders kan doen.’

Lut en Grosfeld staan voor hun Wakuli winkel voor de opening.
Lut en Grosfeld bij de opening van Wakuli’s vijfde specialty coffee bar in Amsterdam

Ontdek welke financiering bij jouw onderneming past

Wakuli kon met hulp van Rabobank al in een vroeg stadium verder groeien. Benieuwd wat we voor jouw startup of scale-up kunnen betekenen? Bekijk onze verschillende financieringsproducten en innovatiefondsen voor duurzame groei in iedere ontwikkelfase. Naast financiering zet het Startup & Scale-up team ook graag haar kennis en netwerk voor je in.

Ontdek welke financieringsvorm bij jou past