Hoe nu verder? Kansen en uitdagingen in de IT-sector

In een sector die razendsnel verandert, moeten IT-bedrijven hun verdienmodel steeds opnieuw uitvinden. Richting 2040 zal het verdienvermogen vooral afhangen van hoe bedrijven zich positioneren in de hogere lagen van de technologiestack of in nichemarkten. Maar of je nou kiest voor specialiseren in één technologie of juist verbreden naar een ‘one-stop-shop’ voor klanten: beide strategieën vragen om snelheid en lef.

Omhoog in de technologiestack

Veel technologieën zullen in 2040 zijn uitgegroeid tot commodity’s, zoals standaard cloudoplossingen, infrastructuur en basissoftware. Toch domineren in dit segment vooral grote spelers die dankzij schaalgrootte efficiënt kunnen werken, maar verder weinig onderscheidend zijn.

De echte meerwaarde en groeipotentie voor ondernemers ligt bij technologieën die unieke, sectoroverstijgende waarde toevoegen. Denk aan enterprise software-integratie, kunstmatige intelligentie, quantum computing, hightech (chip)technologie en geavanceerde cybersecurity. In deze groeimarkten is er ruimte voor hogere marges en snellere groei. Daardoor ontstaat volop ruimte voor innovatieve mkb-bedrijven en startups, die met specialistische kennis en vernieuwende toepassingen het verschil maken en de innovatiekracht van de sector aanjagen. Denk aan een IT-bedrijf dat zich specialiseert in AI-gedreven procesautomatisering voor de zorgsector. Door maatwerkoplossingen die diep integreren met bestaande EPD-systemen, levert dit hogere marges en langdurige klantrelaties op.

Focus op nichemarkten en samenwerking

Een onderscheidend verdienmodel richting 2040 vraagt dus om specialisatie in nichemarkten waar technologische innovatie direct aansluit op behoeften van de sector. Denk aan domeinen als juridische technologie, agritech of maritieme automatisering, waar standaardoplossingen niet volstaan. IT-bedrijven die zich hierin positioneren, kunnen technologie vertalen naar concrete klantwaarde en zich diep integreren in de processen van hun klanten.

Dit vereist naast technische expertise ook domeinkennis en langdurige samenwerking met bestaande IT-leveranciers van de klant. Door co-creatie en gezamenlijke innovatie ontstaat een ecosysteem waarin wederzijdse afhankelijkheid leidt tot duurzame klantrelaties en hogere marges. Een voorbeeld? Een managed-serviceprovider die zich richt op de maritieme sector en drie kleinere IT-spelers met specifieke oplossingen voor die eindmarkt overneemt. Op die manier kan het bedrijf een gestandaardiseerd platform bieden voor bijvoorbeeld scheepsautomatisering, en zo schaalvoordelen en marktleiderschap realiseren, naast het bieden van specialisatie.

Een toekomstbestendige digitale infrastructuur is van levensbelang om het verdienvermogen van de IT-sector én Nederland als geheel te waarborgen. Dit betekent dat we niet alleen moeten investeren in moderne datacenters, maar ook in robuuste telecomnetwerken, hoogwaardige hosting, betrouwbare cloudoplossingen en voldoende capaciteit via internationale zeekabels. De digitale infrastructuur vormt het fundament onder onze economie en samenleving, en bepaalt in hoge mate de digitale autonomie van ons land: het vermogen om onafhankelijk en veilig te opereren in een steeds internationaler speelveld. Op dit moment staat ons vestigingsklimaat onder druk door stagnerende groei van de digitale infrastructuur.

Neem cybersecurity mee in je dienstverlening

Samenwerking tussen overheid en bedrijven is belangrijk om deze infrastructuur te versterken en te beschermen tegen digitale dreigingen. De IT-sector speelt daarin een voortrekkersrol. Door gezamenlijk te investeren in innovatie, cybersecurity en kennisdeling, vergroten we de digitale weerbaarheid van zowel bedrijven als burgers. De sector draagt zo niet alleen bij aan economische groei, maar ook aan brede welvaart en het welzijn van de Nederlandse maatschappij. Daarbij hoort de opdracht om de samenleving digitaal veilig te houden, ethisch verantwoord met technologie om te gaan en te zorgen voor inclusieve toegang tot digitale middelen voor iedereen. Ook het stimuleren van digitale vaardigheden en bewustwording is noodzakelijk om iedereen te laten profiteren van de digitalisering.

Ondernemers die hier slim op inspelen, kunnen zich onderscheiden in de markt. Bijvoorbeeld door hun klanten proactief te adviseren over digitale veiligheid. Want als de risico’s toenemen, groeit ook de zorgplicht én het claimrisico voor IT-bedrijven. Maak van die uitdaging een kans: wie cybersecurity integraal meeneemt in zijn dienstverlening, bouwt aan vertrouwen en toekomstbestendigheid.

Meer data, meer kansen

AI en quantum computing zorgen voor een explosieve groei aan data, wat leidt tot een toenemende vraag naar hoogwaardige datacentercapaciteit. Dit brengt op korte termijn uitdagingen met zich mee, zoals een stijgende CO₂-voetafdruk van de sector. Tegelijkertijd liggen er kansen op het gebied van efficiëntere datacenterkoeling, energiezuinige chips en het gebruik van hernieuwbare energiebronnen. Alleen zo kan de sector haar ecologische impact in de toekomst onder controle houden.

Technologische ontwikkelingen versnellen de globalisering van de IT-markt. Het speelveld voor Nederlandse IT-bedrijven wordt daardoor steeds internationaler. Door de opkomst van cloud computing, kunstmatige intelligentie, automatisering en connectiviteit via 5G en straks 6G, vervagen geografische grenzen steeds verder. Je concurreert als IT-bedrijf daardoor niet langer met alleen nationale spelers, maar krijgt te maken met een groeiend aantal internationale partijen die hun diensten en producten wereldwijd aanbieden. Dit leidt tot een golf van grensoverschrijdende consolidatie: bedrijven zoeken schaalvergroting en samenwerkingsverbanden om hun concurrentiepositie te versterken.

In de Nederlandse markt zien we deze trend al binnen managed services, cybersecurity, softwareontwikkeling, datacenters en telecom. In aanloop naar 2040 zal deze consolidatie zich verder uitbreiden naar andere segmenten. Voor IT-bedrijven is het een constante strategische afweging: focus ik me op een niche, sluit ik me aan bij een bestaand platform of ga ik voor schaalgrootte om relevant te blijven? Door scherp te kiezen, kan een bedrijf zich onderscheiden en een sterke positie opbouwen in een specifieke markt. Tegelijkertijd biedt aansluiting bij een platform toegang tot een groter ecosysteem, andere proposities en nieuwe klanten, maar vraagt het om flexibiliteit in de eigen propositie. Schaalgrootte realiseren vergt aanzienlijke investeringen en een lange adem, maar kan op termijn zorgen voor meer stabiliteit, margebehoud en concurrentiekracht.

De maatschappij heeft een enorme behoefte aan data. En die behoefte zal alleen maar groeien, onder andere door het toenemende gebruik van AI- en quantum computing-modellen. Dit gebruik zorgt voor een behoorlijke stijging van de CO2-uitstoot, al ontbreken exacte meetgegevens daarover nog. Daar liggen juist kansen voor de IT-sector, die inzicht kan bieden in deze uitstoot. Zowel voor de eigen operatie als voor die van eindklanten.

Stap over op elektrisch

Als IT-ondernemer kun je de komende jaren natuurlijk zelf ook de nodige stappen zetten om je bedrijf te verduurzamen. Beperk bijvoorbeeld het aantal reisbewegingen, kies voor groene datacenters of voor groen coderen. Ook draait het wagenpark bij veel IT-bedrijven nu nog op fossiele brandstof. Overstappen op elektrische bedrijfsmiddelen is een mooie stap in verduurzaming. Wij kunnen je helpen met overstappen naar elektrisch met behulp van tips, artikelen en natuurlijk de financiering.

Verduurzaam je bedrijfspand

Ook investeren in de verduurzaming van je bedrijfspand loont. Zo bespaar je op energiekosten, draag je bij aan verduurzaming van de samenleving en zorg je ervoor dat je pand waarde behoudt. Wist je dat Rabobank streeft naar een gemiddeld energielabel C in 2030 van (te financieren) vastgoed? Daarnaast stellen we via de MKB Duurzaamheidsbijdrage 50 miljoen euro beschikbaar om het mkb in Nederland te helpen verduurzamen.