Is Product as a Service ook iets voor jouw bedrijf? Doe de check

Wat als je je producten niet meer verkoopt, maar beschikbaar stelt als dienst? Dat is het idee achter Product as a Service. Je klant betaalt voor gebruik, niet voor bezit. Dat klinkt als slim, duurzaam én vernieuwend. Maar is dit verdienmodel ook iets voor jouw bedrijf? En wat moet je dan allemaal regelen om er echt werk van te maken?

Wat is Product as a Service (PaaS)?

Stel, jouw bedrijf verkoopt één of meerdere producten. Dan is verkopen waarschijnlijk de meest logische manier om die bij de klant te krijgen. Maar het kan ook anders. Bij Product as a Service (PaaS) blijft het product jouw eigendom en betaalt de klant alleen voor het gebruik. Dit kan bijvoorbeeld via een abonnementsvorm of een ‘pay-per-use’-model. Dan betaalt een klant alleen voor het gebruik van het product. Je biedt dus geen bezit meer aan, maar een dienst.

Enkele bedrijven die dit model al succesvol toepassen:

Swapfiets: een fiets kopen hoeft niet meer, klanten betalen een vast bedrag per maand, inclusief onderhoud.

Bundles: wasmachines in een abonnementsmodel waarbij je per wasbeurt betaalt.

Boldking: elke maand een box met scheermesjes thuisbezorgd.

Dit businessmodel is niet voor elke branche of bedrijf geschikt. Het werkt het beste bij producten die intensief gebruikt worden, lang meegaan en makkelijk opnieuw inzetbaar zijn.

Product as a Service, de voor- en nadelen

Dit businessmodel is de laatste 10 jaar populairder geworden. Dat is niet zo gek, aangezien er voor jou als ondernemer best wat voordelen te halen zijn. Denk aan:

Vaste inkomsten: in plaats van eenmalige verkopen, bouw je aan een stabiele stroom van maandelijkse betalingen. Dit zorgt uiteindelijk voor minder liquiditeitsstress.

Langere klantrelatie: je blijft betrokken en hebt contactmomenten voor service of upgrades.

Betere grip op grondstoffen: omdat jij eigenaar blijft, kun je het product hergebruiken of recyclen.

Maar er zijn ook aandachtspunten. Zo krijg je bijvoorbeeld niet direct de volledige verkoopprijs binnen en dat vraagt in het begin om meer werkkapitaal. Ook zijn er logistieke uitdagingen. Je bent verantwoordelijk voor onderhoud, service en retourstromen.

Let op: omdat de eigendom bij jouw bedrijf ligt, moet je iets regelen voor aansprakelijkheid en eventuele schade.

Checklist voor het Product as a Service-model

Wanneer is dit businessmodel kansrijk voor jouw bedrijf? Doe de check en kijk of je voldoende groene vinkjes kunt zetten.

Ik heb een product dat mensen liever gebruiken dan bezitten.

Mijn klanten staan open voor gemak, spreiding van kosten en/of duurzaamheid.

Ik kan volledige grip op productie, service en retourlogistiek organiseren.

Ik heb voldoende werkkapitaal of kan een financiering regelen.

Onze organisatie is servicegericht en enorm klantgedreven.

Dit laatste punt is belangrijk. Product as a Service vraagt namelijk om een andere manier van denken. In plaats van omzet per product stuur je op langetermijnrelaties en hergebruik. Je klanten kunnen elke maand opzeggen en dat vraagt om extreme focus op klanttevredenheid.

Staan er nu 3 of meer vinkjes? En zie je bij de overige punten mogelijkheden om je aanpak aan te passen of verder te ontwikkelen? Dan zou het Product as a Service-model interessant kunnen zijn om verder te verkennen.

Tijd voor een frisse blik op je businessmodel? Update het in 7 slimme stappen.

Zakelijke financiering nodig?

Als je bedrijf groeit heb je misschien ook behoefte aan extra financiële middelen. Benieuwd wat dat kost? Bereken in 30 seconden een indicatie van je rente en maandbedrag voor een financiering tot €1 miljoen. Liever eerst sparren met een adviseur? Dat kan ook!

Bereken je maandbedrag

Ik wil sparren

Product as a Service voor mijn bedrijf starten? 4 stappen

Gooi je businessmodel niet van de één op de andere dag om. Doorloop eerst een paar belangrijke stappen zodat je goed voorbereid aan de slag kunt.

Stap 1. Start bij je klant

Ga met minimaal 10 klanten in gesprek, om erachter te komen wat zij belangrijk vinden? Is dat bijvoorbeeld gemak, het spreiden van kosten of een altijd werkend product? Vraag of je klanten bereid zijn om voor jouw oplossing te betalen.

Geef vooraf aan dat je benieuwd bent naar hun eerlijke feedback, ook als die kritisch is. Laat vervolgens vooral je klant aan het woord. En blijkt die niet zo enthousiast over je ideeën? Probeer hem of haar dan niet te overtuigen, maar stel de waarom-vraag. Juist deze input is waardevol.

Stap 2. Maak het financieel kloppend

Pak je calculator erbij. Bereken wat je product kost over de hele levensduur. Bouw je maandbedrag zo op dat je winst maakt én ruimte houdt voor onderhoud en vervanging. Vind je dit lastig, vraag dan iemand met een financiële achtergrond om mee te kijken.

Stap 3. Zorg voor schaalbare processen

Dit is een cruciaal aspect in je businessmodel. Product as a Service werkt alleen als je de administratie, logistiek, service en retour simpel en overzichtelijk kunt houden.

Wie haalt het product bijvoorbeeld op als het stuk is?

Wie repareert het vervolgens en hoe snel lukt dat?

Zorg dat je dit deel van je bedrijfsproces slim en efficiënt inricht. Anders kunnen de kosten snel oplopen en komt de klanttevredenheid onder druk te staan. Automatisering kan je hierbij helpen.

Stap 4. Kies voor een slimme contractvorm

Ook hiervoor geldt dat je meteen belangrijke keuzes moet maken. Ga je voor een vast bedrag per maand, betalen per gebruik of bundels met opties? En welk bedrag zijn je klanten bereid om te betalen? Denk hierbij ook aan heldere voorwaarden bij schade of opzegging.

Veel bedrijven starten hun Product as a Service-avontuur kleinschalig, met een proef of beperkt aanbod. Pas daarna breiden ze uit. Dit is duidelijk de slimste route. Zo kun je leren, testen en verbeteren zonder meteen heel grote risico’s te nemen.