Brexit Monitor 6

Politieke ontwikkelingen

 

EU-VK-deal afgewezen door Brits parlement

Het Britse parlement heeft de deal die de EU en het VK in november 2018 overeenkwamen op 14 januari afgewezen: 432 parlementariërs stemden tegen de deal. Ook wel te stellen als de grootste parlementaire nederlaag ooit voor een Britse premier. De belangrijkste reden voor deze massale afwijzing is dat de meeste kampen in het Britse parlement een voorkeur hebben voor een alternatieve oplossing.

Langer in onzekerheid

Nu de deal is afgewezen, begint er een kat-en-muis-spel in het Britse parlement. Labour heeft meteen na de afwijzing geprobeerd om vervroegde verkiezingen af te dwingen, maar kreeg hiervoor onvoldoende steun. Anderen zullen proberen een referendum af te dwingen. Dit heeft meer kans van slagen, aangezien de steun daarvoor in het parlement recent is toegenomen.

De enige duidelijke meerderheid in het Britse parlement is echter de meerderheid tegen een harde Brexit. Daarom denken wij dat het Britse parlement de huidige deal uiteindelijk ergens medio februari zal goedkeuren, maar wel in een aangepaste vorm die de consensus in het Britse parlement weergeeft. Om deze consensus te bereiken, zal premier May moeten polderen. Het proces is al gestart met het voorleggen van een vervolgplan na de afwijzing. De stemming hierover op 29 januari zal de ontknoping zijn.

Verzoek tot verlenging

Door de afwijzing van de deal is de tijdspanne voor het regelen van een ordelijke Brexit in het VK inmiddels veel te krap. Het is daarom waarschijnlijk dat het VK om uitstel van de Brexit zal vragen. Premier May heeft tot nu toe echter niet willen toegeven dat verlenging nodig is om de hoge tijdsdruk op zowel Britse parlementariërs als de EU te houden. Dit is een riskante benadering en daarom schatten wij de kans op een harde Brexit op 29 maart bijna net zo groot als die op een ordelijke Brexit. Op 29 januari stemt het parlement ook over een amendement dat een verzoek tot verlenging van de Brexit wettelijk vastlegt. De premier zou dan het verzoek moeten indienen als er voor 26 februari geen deal is goedgekeurd. Het parlement neemt het heft steeds meer in eigen handen wat kan helpen in het voorkomen van een harde Brexit. De EU zal echter ook moeten instemmen met uitstel van de Brexit. Hoewel Europa ook geen harde Brexit wil, is het niet vanzelfsprekend dat het een uitstel goedkeurt als de huidige politieke verlamming in het VK aanhoudt.

Economische ontwikkelingen

Zelfs de Kerstman kan niet op tegen de Brexit

Ondanks de winterse feestdagen lag de groei van de detailhandelsverkopen in december 1,2% lager dan in november. Op maandbasis was dit de grootste krimp sinds mei 2017. Geheel in lijn hiermee staat het consumentenvertrouwen op het laagste niveau in vijf jaar. En dat terwijl de reële loongroei in oktober juist een nieuw hoogtepunt bereikte. Het lijkt erop dat de onzekerheid rond de Brexit zich nu ook naar een lagere consumptie vertaalt, terwijl de investeringsgroei al gedurende 2018 door Brexit werd aangetast.

Economische groei zwakt af

Krimpende detailhandelsverkopen waren de afgelopen maand niet het enige slechte nieuws over de Britse economie. Al met al verwachten we dat de economische groei in het laatste kwartaal van 2018 zeer zwak zal zijn (0,2% k-o-k), waarmee het jaarcijfer voor 2018 uit zal komen op 1,3%. We verwachten dat de economische activiteit in 2019 verder afzwakt, waardoor de bbp-groei in 2019 uiteindelijk nog iets lager zal uitpakken (1,2%).

De pond-paradox

In de tweede helft van december stond de koers van het Britse pond rond 0,90 tegenover de euro. Daarmee was het pond zwakker dan in de maanden ervoor. Tot ieders verbazing heeft de afwijzing van de EU-VK-deal het pond nog verder doen dalen tot 0,88, omdat financiële markten door deze afwijzing de kans op een zachtere Brexit hoger inschatten. Wij verwachten een lichte appreciatie (waardestijging) van het pond wanneer de EU-VK deal uiteindelijk wordt goedgekeurd, en een depreciatie (waardedaling) naar een gelijke waarde van de Euro en het Britse pond.

Uitgelicht: Harde Brexit - voorkomen is beter dan genezen

Met nog ongeveer twee maanden te gaan tot 29 maart, en gezien het feit dat de kans op een harde Brexit bijna net zo hoog is als die op een ordelijke Brexit, is het voor bedrijven van belang om zich goed voor te bereiden op de minst gunstige uitkomst. Volgens een enquête van de KvK uit december 2018 weet slechts 34% van de ondernemers wat een harde Brexit voor hun bedrijf kan betekenen. En dat terwijl een harde Brexit enorme gevolgen kan hebben.

Diensten worden hard getroffen door het wegvallen van de interne markt en handelen in goederen zal duurder en moeizamer worden. Het is daarom belangrijk om die impact in kaart te brengen, zowel binnen het eigen bedrijf als verderop in de waardeketen. Zowel de EU als het VK hebben veel informatie gepubliceerd over de impact op sectorniveau. De EU heeft ook maatregelen aangekondigd om de impact van een harde Brexit te beperken. Benieuwd hoe je als ondernemer goed kunt voorbereiden? Onze Brexit-checklist helpt bij het beoordelen van de impact. Voor praktische informatie kun je ook terecht op hulpbijBrexit.nl.

Interview: Cees Fossen en Roel van ’t Veld van de Douane

De Douane houdt toezicht op invoer, uitvoer en doorvoer van goederen in Nederland. En speelt dus een cruciale rol bij een veranderende handelsrelatie met het Verenigd Koninkrijk. We spraken met Cees Fossen en Roel van ’t Veld, beide werkzaam bij de Nederlandse douane, over hun voorbereidingen op een harde Brexit.

Douane is nog niet klaar, maar voorbereidingen getroffen

“De Douane heeft verschillende maatregelen genomen om voorbereid te zijn op een harde Brexit. Een eerste stap was de impact van Brexit op de organisatie vast te stellen en op basis van historische gegevens te bepalen welke processen versterking nodig hebben. De belangrijkste maatregel bleek het aannemen van 20% meer personeel. Dit verloopt volgens planning. Op 30 maart zijn meer dan 300 personen klaargestoomd voor het extra werk dat op ons afkomt. In deze krappe arbeidsmarkt was het werven van personeel wel een hele klus.”

Risico’s voor ondernemers blijven

“De afgelopen periode hebben we ook veel ondernemers geïnformeerd over de formaliteiten waarmee ze te maken krijgen bij Brexit. Zo hebben we veel voorlichting gegeven en zijn we verschillende keren in de media geweest. Ondanks deze voorbereidingen, blijven er toch zorgen bestaan over ondernemers die er niet klaar voor zijn. Bijvoorbeeld doordat er vertraging is ontstaan door het foutief invullen van de benodigde aangiften. Ondernemers die nog niet eerder buiten de EU hebben gehandeld, vormen de meest kwetsbare groep omdat ze nog nooit met deze formaliteiten te maken hebben gehad.”

Hoe bereid je je goed voor op een harde Brexit? Vier tips.

1. Breng je goederenpakket in beeld. Denk hierbij ook aan de leveringsvoorwaarden en de lopende contracten. Waar komen de onderdelen van je product vandaan? Vergeet hierbij ook de oorsprongregels niet. Expertise is hier gewenst.
2. Breng de hele keten in beeld en stel vast waar de zwakke schakels zitten. Zijn toeleveranciers ook klaar voor een eventuele Brexit?
3. Denk aan de gevolgen voor je werkwijze: hoe zit het met de btw-afdracht? Voer je de formaliteiten zelf uit of besteed je deze uit? Bedenk hierbij dat dit vrij complex kan zijn voor bepaalde goederen.
4. Denk aan de diensten die je nodig hebt voor je producten, zoals verzekeringen en vervoer. Mag je vervoerder straks nog in het VK rijden? En kun je vertraging oplopen door anderen?

Meer over Brexit

Lees meer artikelen uit eerdere edities van de 'Brexit Monitor' Lees meer Brexit analyses van de Rabobank

• Gebruik onze brexit-checklist en ontdek de impact van Brexit op uw onderneming (PDF)