Brexit monitor

Politieke ontwikkelingen

Brits Parlement neemt het heft in eigen handen

In januari werd de Brexit-deal afgekeurd door het Britse parlement. Het parlement heeft 27 februari voor het eerst het verloop van de Brexit beïnvloed door een amendement aan te nemen die drie stemmingen vaststelt: 12 maart is er een tweede stemming over de Brexit-deal. Wordt de deal dan alsnog afgewezen? Dan volgen de volgende twee stemmingen, namelijk 13 maart over een no-deal en 14 maart een stemming over een verlenging.

Er is een grote kans dat ze op 14 maart voor verlenging kiezen. Aangezien de meerderheid van het Britse parlement tegen een harde Brexit is. We verwachten ook dat de EU daarmee akkoord zal gaan. Daarom is de kans op een harde Brexit 29 maart vrijwel van tafel. De kans op een harde Brexit (na verlenging) blijft wel oncomfortabel groot.

Andere dynamiek na politieke versplintering

De Brexit heeft voor grote spanningen in de Britse politiek gezorgd. In de week van 18 februari bereikte dat een hoogtepunt: acht Labour en drie conservatieve parlementariërs verlieten hun partijen. De groep parlementariërs kreeg volgens peilingen zoveel steun van de bevolking dat Labour nu een tweede referendum steunt. Dit vergroot de kans dat het Verenigd Koninkrijk alsnog in de EU blijft. Al blijft die kans naar ons inzien erg klein. De deal van premier May kan wel baat hebben bij deze ontwikkelingen. Pro-Brexit parlementariërs lijken namelijk bang te worden van de optie dat de Brexit helemaal niet doorgaat.

Wij gaan nog steeds uit van een ordelijke Brexit. Of de deal 12 maart goedgekeurd wordt, hangt af van de concessies die de EU wil doen. Anders heeft het parlement door de verlenging meer tijd om het eens te worden.

Economische ontwikkelingen

Britse economie komt bijna tot stilstand

De Britse economie groeide in het laatste kwartaal van 2018 met slechts 0,2% ten opzichte van het kwartaal ervoor. De groei in heel 2018 komt daardoor uit op 1,4%. Dat is de laagste groei sinds 2012. De consumptie bleef op peil en de overheidsuitgaven waren zelfs aanzienlijk hoger. Deze slechte prestatie is dus vooral te wijten aan krimpende investeringen door de private sector. Deze investeringen daalden voor het vierde kwartaal op rij en is vooral te verklaren door de onzekerheid over Brexit. Dat is een zorgwekkende ontwikkeling voor een economie in hoogconjunctuur. Vanwege deze aanhoudende onzekerheid verwachten we een zwakke economische start van 2019. Als de Brexit-deal is goedgekeurd, rekenen we later in het jaar wel op een hogere groei. Voor heel 2019 verwachten wij een economische groei van ongeveer 1,2%. Deze groei pakt vrijwel zeker lager uit bij een eventuele harde Brexit.

Tarieven landbouw

Het VK overweegt volgens nieuwsberichten om de invoertarieven op landbouwproducten te hanteren. Dit om Britse boeren te beschermen. Producten die genoemd worden zijn rund, lam en zuivel. De autoriteiten zullen de tarieven naar verwachting in maart bekendmaken. Volgens de nieuwsberichten zijn de Britten niet van plan om invoertarieven te hanteren op industriële producten, op een aantal uitzonderingen na.

Blijf op de hoogte over de ontwikkelingen

Pond vindt steun in marktoptimisme

Terwijl de onzekerheid aanhoudt en wij een harde Brexit steeds dichterbij zien komen, zijn financiële markten optimistisch over de kansen van een zachtere Brexit. En dat heeft de waarde van het pond de afgelopen maand goed gedaan. De EUR/GBP-koers is nu ongeveer 0,86. We verwachten dat het pond in de komende 3 tot 6 maanden rond dit niveau zal blijven. In het geval van een harde Brexit verwachten we een flinke daling van het pond richting een koers van een euro.

Brexit Buddy’s: een helpende hand voor MKB-ondernemers

Mediacampagnes, nieuwsbrieven, roadshows, websites als Brexitloket.nl en hulpbijBrexit.nl. Elk middel wordt ingezet om bedrijven te informeren over de noodzakelijke voorbereidingen op Brexit. Een bijzonder instrument is het Brexit Buddy-project: deskundigen van grote bedrijven helpen kleinere MKB-ondernemers bij Brexit-vragen.

Brexit: een grote onbekende

“Op deze Brexit Buddy-bijeenkomsten kunnen ondernemers op een laagdrempelige manier advies vragen over de stappen die ze in de aanloop naar Brexit kunnen zetten”, zegt Linda van Beek, teammanager Internationaal Ondernemen VNO-NCW en MKB-Nederland. “Goede voorlichting is nodig, omdat de gevolgen van Brexit voor veel MKB-ondernemers lastig zijn in te schatten. Eigenlijk is Brexit voor iedereen een grote onbekende. Nog nooit is een land uit de EU getreden. Niemand weet dus precies hoe dat in zijn werk gaat en wat er allemaal bij komt kijken. Voor kleinere MKB-ondernemers is dit extra ingewikkeld, want zij hebben vaak onvoldoende capaciteit en tijd om zich met de gevolgen van Brexit bezig te houden.

Veel verschillende vragen

De Rabobank is een van de instellingen die zijn kennis op financieel, logistiek en douanegebied graag met MKB’ers deelt. “Voor ons zijn de Buddy-bijeenkomsten een mooie kans om MKB-bedrijven te helpen bij vragen over de Brexit”, vertelt Alexandra Dumitru, VK-econoom bij RaboResearch. “De grote diversiteit aan MKB-ondernemingen die we op de bijeenkomsten tegenkomen, vind ik opvallend. Van bedrijven die Britse werknemers in dienst hebben tot firma’s die voor het eerst met douaneformaliteiten te maken krijgen.”

Ook de vragen die de MKB’ers hebben, zijn zeer gevarieerd. Dumitru: “Uiteraard krijgen we veel vragen over de valutakoers en de veranderingen voor handelen in goederen, maar ook over diensten. Want vooral bij diensten kunnen de veranderingen bij een harde Brexit enorm zijn. Bedrijven kunnen dus niet zomaar hun diensten aan de andere kant van het kanaal aanbieden. In het algemeen adviseren we bedrijven om de waardeketen in kaart te brengen. En te bekijken welke risico’s in de logistieke keten – bijvoorbeeld bij toeleveranciers of klanten – kunnen optreden.”

Bomen voor Britannia

Boomkweker Pieter van den Berk is een van de ondernemers in de bloemen- en plantensector die zich aanmeldde voor de eerste Brexit Buddy-bijeenkomst. Zijn onderneming is gespecialiseerd in medium tot zeer grote maten bomen, struiken en rodondendrons. De boomkwekerij is de grootste van haar soort in Nederland en het Verenigd Koninkrijk is een van de grootste afnemers van de kwekerij.

Van den Berk levert ook bomen aan andere landen, maar het zwaartepunt van zijn zakelijke activiteiten ligt in de EU. “Zeker bij een harde Brexit worden onze klanten in het VK van de ene op de andere dag importeur. Inclusief alle verplichtingen rond het in- en uitvoeren van plantaardige goederen. Zij moeten er bijvoorbeeld de juiste documenten en gezondheidscertificaten na lossing doorsturen naar de betrokken instanties in het VK, zoals de Britse plantkundige dienst. En voordat goederen aankomen, moet het al vooraan gemeld zijn. Onze Brexit-voorbereidingen zijn er daarom vooral op gericht om de handel in het VK zo soepel mogelijk voort te zetten.”

Positieve respons

Volgens VNO-NCW’s Linda van Beek worden de Brexit Buddy-bijeenkomsten erg gewaardeerd. “Doorgaans melden zich tussen de 60 en 160 ondernemers aan. Op basis van hun zakelijke achtergrond zorgen wij ervoor dat er voldoende experts met de juiste kennis aanwezig zijn. De positieve respons is voor ons in elk geval reden om voorlopig door te gaan met het organiseren van Brexit Buddy-bijeenkomsten.”

Nieuwsgierig naar meer? Binnenkort verschijnt het volledige artikel Douane-inzicht.nl.

Meer over Brexit

Lees meer artikelen uit eerdere edities van de 'Brexit Monitor' Lees meer Brexit analyses van de Rabobank