Brexit Monitor

Politieke ontwikkelingen: Brexit 2.0

Boris Johnson is de nieuwe Britse premier

De Conservatieve Partij heeft Boris Johnson als partijleider en daarmee ook als de nieuwe minister-president van het VK gekozen. In zijn eerste dagen als premier heeft Johnson 17 ministers van de 23-koppige regering vervangen door eurosceptische Tory-parlementsleden. Daarmee zet hij de toon voor een hardere Brexit-lijn, wat ook werd bevestigd in zijn eerste toespraken als premier.

Brexit wordt nog turbulenter

Johnson wil de deal met de EU heronderhandelen, inclusief de ‘ondemocratische Ierse backstop’ (het onderdeel van het Brexit-schiedingsakkoord dat moet garanderen dat de Noord-Ierse grens met Ierland open blijft). Zo’n poging is gedoemd te mislukken en de EU heeft al aangegeven niet bereid te zijn om aan de kern van de deal, het zogenaamde scheidingsakkoord iets te wijzigen. Johnson wil het VK hoe dan ook op 31 oktober uit de EU halen, en dat houdt de kans op een harde Brexit op deze datum hoog. Als hij hiervoor kiest, zal hij echter tegen het Britse Parlement aanlopen aangezien deze compleet tegen een harde Brexit is. Het Lagerhuis kan het kabinet afzetten via een motie van wantrouwen, maar de premier kan vervolgens zelf weer vervroegde verkiezingen oproepen om dit te vermijden. Kortom: een roerige tijd.

Een derde verlenging van de Brexit is nodig om ruimte te creëren voor de verkiezingen. De Rabobank acht verder uitstel van de Brexit naar 2020 dan ook hoogstwaarschijnlijk. Bij een verlenging bestaat de mogelijkheid dat de Britten echter alsnog via een tweede referendum beslissen in de EU te blijven. De Brexit kan dus nog alle kanten op.

Economische ontwikkelingen: Brexit-kater

Britse economie voelt de naweeën van 29 maart

Na een bijzonder en onverwacht sterk eerste kwartaal van 2019, voortgestuwd door voorbereidingen op een mogelijke harde Brexit op 29 maart, lijkt de Britse economie stil te zijn gevallen. Een krimp in het tweede kwartaal van het jaar is ook niet uit te sluiten. Harde bbp-cijfers zijn er nog niet, maar het negatieve nieuws stapelt zich op en dat kan een teken aan de wand zijn.

Welke economische indicator we ook naar kijken (het consumentenvertrouwen, het investeringssentiment of de inkoopmanagersindex), ze zijn allemaal verslechterd in mei of juni. Ook de huizenmarkt doet het minder goed en de prijzen in Londen zijn in mei zelfs met 10% j-o-j gedaald, het slechtste cijfer sinds augustus 2009. De Rabobank verwacht daarom een minimale economische groei van 0,1% (k-o-k) in het tweede kwartaal van 2019. Daarbij ook een lichte verbetering in de tweede helft van het jaar, waardoor het gemiddelde jaarcijfer zal uitkomen op 1,4%.

Onzekerheid zet Britse pond onder druk

Onzekerheid blijft een neerwaarts effect hebben op de waarde van de pond die nu 6% minder waard is ten opzichte van de euro begin mei. Nu de onzekerheid alleen maar toeneemt nadat Boris Johnson als premier is benoemd, verwachten we dat de pond ten opzichte van de euro zwakte zal blijven vertonen in de komende maanden. Ook zal de koers heel wisselend blijven in deze periode. Dat laatste vormt een uitdaging voor Britse bedrijven, omdat ze terughoudend zijn om snelle koersbewegingen door te berekenen aan de consument. Het gevolg daarvan is echter dat hun winstmarges onder druk komen te staan. Dit raakt vervolgens weer het sentiment en houdt investeringen tegen. Dat is bijvoorbeeld al te merken in de indicator van de FSB die het vertrouwen onder MKB-bedrijven meet en al drie kwartalen op rij op het laagste niveau zit sinds 2013.

Meer over Brexit

Lees meer artikelen uit eerdere edities van de 'Brexit Monitor' Lees meer Brexit analyses van de Rabobank